W sądowej dokumentacji upadających spółek regularnie pojawiają te same nazwiska. Istnieje więc uzasadnione podejrzenie, że są to osoby, które celowo doprowadzają do upadłości prowadzone przez siebie firmy. Uchylają się w ten sposób od zapłaty zobowiązań wobec wierzycieli.
Zgodnie z art. 373 prawa upadłościowego i naprawczego, sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej osobie, która ze swej winy nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości. Takie same restrykcje dotyczą osób, które po ogłoszeniu upadłości nie wydały lub nie wskazały majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłej firmy albo po ogłoszeniu upadłości ukrywały, niszczyły lub obciążały majątek wchodzący w skład masy upadłości. Dotyczy to również sytuacji, gdy upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonał innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy.
– Zapisy te brzmią wprawdzie groźnie, ale w dotychczasowej praktyce są one zbyt rzadko wykorzystywane i nie wywołują pożądanych efektów. Przyczyna wynika wprost z przepisów oraz faktu, iż wierzyciele koncentrują się na odzyskaniu swoich należności, nie będąc często zainteresowani kwestią doprowadzenia do tego, by osoba odpowiedzialna nie mogła po raz kolejny oszukać innych. Tym samym inicjatywę pozostawiają nadzorcy sądowemu oraz syndykowi, który znając sytuację dłużnika, może ocenić stopień jego przyczynienia się do niewypłacalności przedsiębiorstwa – dowodzi Marek Rechciński, dyrektor działu windykacji Coface Intercredit.
Instytucja zakazu prowadzenia działalności ciągle jest tak naprawdę działaniem prewencyjnym mającym doprowadzić do sytuacji, w której nieuczciwi przedsiębiorcy byliby eliminowani z obrotu gospodarczego. Póki co jedynie dokładne badanie kontrahenta wraz z wglądem w strukturę własnościową danej firmy daje szansę uniknięcia sytuacji, w której przedsiębiorca stanie się ofiarą oszusta.
