Odpowiedzialność wspólników za zaległości podatkowe spółki

Art. 115 Ordynacji Podatkowej, został poświęcony odpowiedzialności za zaległości podatkowe wspólnika spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusza spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej. Innymi słowy art. 115 Ordynacji podatkowej normuje odpowiedzialność osób trzecich za zaległości podatkowe spółki. Ani wystąpienie ze spółki, ani jej rozwiązanie nie zwalnia z odpowiedzialności za zaległości podatkowe powstałe w czasie uczestnictwa w spółce. W przypadku rozwiązania spółki odpowiedzialnymi za zobowiązania są osoby, które były wspólnikami spółki w momencie jej rozwiązania.

W tym tekście chcielibyśmy natomiast skupić się na odpowiedzialności byłych wspólników za zaległości podatkowe. Poruszmy ten ponieważ zrażają się głosy, że zakres odpowiedzialności byłych wspólników jest uregulowany w niejednoznaczny sposób.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Art. 115. § 1. Wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej odpowiada  całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się również do odpowiedzialności byłego wspólnika za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w  czasie, gdy był on wspólnikiem, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w  czasie, gdy był on wspólnikiem. Za zobowiązania podatkowe powstałe, na podstawie  odrębnych przepisów, po rozwiązaniu spółki odpowiadają osoby będące wspólnikami w momencie rozwiązania spółki.

Zobacz również: Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnej

Na jakiej płaszczyźnie rodzą się wątpliwości?

A więc o ile jasnym jest, że zarówno grupa podmiotów wymieniona w § 1jak i w § 2 art. 115 Ordynacji Podatkowej odpowiadają solidarnie ze spółką za zaległości podatkowe, o tyle zakres odpowiedzialności byłych wspólników budzi rozbieżne poglądy.

Jedno z podejść mówi o tym, że skoro byli wspólnicy są odpowiedzialni za zaległości podatkowe mające swoje źródło w zobowiązaniach, których termin uiszczenia upływał w okresie gdy byli wspólnikami to nie podnoszą już oni odpowiedzialności za np. odsetki czy koszty egzekucyjne, których termin płatności upłynął po wystąpieniu przez nich ze spółki.

Przeciwnicy tego podejścia, wskazują, że na podstawie art. 107 §2 pkt 2 i 4 Ordynacji Podatkowej, byli wspólnicy są również odpowiedzialni za odsetki oraz koszty egzekucyjne od wyżej opisanych zobowiązań, bez względu na to kiedy upłynął termin płatności zarówno odsetek jak i kosztów egzekucyjnych. 

Orzecznictwo w tej kwestii, również nie wskazuje jasnej odpowiedzi na pytanie. W kontekście tych rozważań warto jednak przytoczyć tezę wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, FSK 2232/04, dotyczącego odsetek:

„Jeżeli były wspólnik odpowiada za zaległość podatkową powstałą w okresie, gdy był wspólnikiem, to tym samym odpowiada za związane z nią odsetki za zwłokę. Obowiązek zapłaty odsetek związany jest bowiem z istnieniem zaległości. Skoro ciąży na nim (jako osobie trzeciej odpowiedzialnej za cudze zobowiązanie podatkowe) obowiązek zapłaty zaległości i to także wtedy, gdy jest byłym wspólnikiem, to tym samym ciąży na nim obowiązek zapłaty odsetek jako należności ubocznej, związanej z tym zobowiązaniem podatkowym, i to również za okres, kiedy nie pozostaje on w spółce.”

Ordynacja podatkowa, kształtując odpowiedzialność podatkowa byłych wspólników, stoi na stanowisku, że każdy wspólnik uprawniony do prowadzenia spraw spółki jest odpowiedzialny za jej zobowiązania podatkowe. Zarówno „wina” jak i wewnętrzny podział obowiązków nie wpływają na powstanie bądź też nie odpowiedzialności byłych wspólników za zaległości podatkowe spółki. Ustalenia wewnętrzne wspólników mogą stać się jedynie przedmiotem roszczeń regresowych.

Zobacz też: Wszystko o odpowiedzialności wspólników przekształcanej spółki

Autor: Aleksandra Miziołek