REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podstawa opodatkowania konsorcjum - co warto wiedzieć?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Rozliczenie konsorcjum, VAT
Rozliczenie konsorcjum, VAT
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Rozliczenie konsorcjum. Przy ustalaniu podstawy opodatkowania konsorcjum należy uwzględniać jego podstawowy cel gospodarczy, a nie wyodrębniać poszczególne czynności

Rozliczenie konsorcjum

Przedsiębiorcy zawiązali konsorcjum i na realizację wspólnego projektu pozyskali dofinansowanie z funduszy unijnych. Bezpłatnie przekazując efekty swojej pracy partnerom w konsorcjum oraz szkołom byli przekonani, że ich działalność nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Fiskus stwierdził, że są w błędzie, bo skoro otrzymują dotację, to otrzymują wynagrodzenie. Jednak po ich stronie stanął Naczelny Sąd Administracyjny. Zgodnie z jego orzecznictwem, przy ustalaniu przedmiotu opodatkowania świadczeń o złożonym charakterze, należy mieć wzgląd na jego podstawowy cel, a nie wyodrębniać służące realizacji celu poszczególne czynności.

REKLAMA

Konsorcja celowe w branży informatycznej

Jeden z instytutów, będący czynnym podatnikiem VAT, realizuje projekty badawczo-naukowe, głównie informatyczne, dla środowisk naukowych – samodzielnie lub w grupie dedykowanych, celowych konsorcjów. Część usług w zakresie udostępniania zasobów i aplikacji świadczy odpłatnie, opodatkowując je podatkiem od towarów i usług, i w tym zakresie wykonuje działalność gospodarczą.

Realizacja projektu przy wsparciu funduszy unijnych

Przystępując do kolejnego projektu instytut zawiązał konsorcjum z uniwersytetem i ośrodkiem doskonalenia zawodowego. Konsorcjum postanowiło zrealizować projekt w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. W umowie o kooperacji ustalono, że wszelkie przyszłe utwory stworzone i nabyte przez partnerów w ramach realizacji wspólnego projektu zostaną udostępnione ośrodkowi doskonalenia jako partnerowi wiodącemu, wraz z prawem do pełnego i nieograniczonego ich wykorzystania. Autorskie prawa majątkowe będą na niego przenoszone w ramach unijnego dofinansowania (jako zwrot kosztów nabycia lub wytworzenia utworu), albo nieodpłatnie. W odrębnej umowie strony doprecyzowały na jakich zasadach partner wiodący będzie mógł sam dokonywać dalszego przeniesienia praw autorskich do utworów, w tym udzielać na nie sublicencji pozostałym partnerom.

Dofinansowanie kosztów realizacji

Środki finansowe otrzymane przez instytut w ramach konsorcjum od partnera wiodącego stanowią dofinansowanie kosztów ponoszonych przez instytut wyłącznie w związku z realizacją projektu, w ramach powierzonych mu w umowie partnerskiej zadań – wytworzenia lub nabycia utworów. Jak wskazały strony, środki te nie stanowią wynagrodzenia. Zestawy edukacyjne nabyte przez instytut podczas realizacji projektu będą przekazywane szkołom nieodpłatnie. Otrzymane przez instytut środki stanowią tylko dofinansowanie, stąd on sam zobligowany jest do wniesienia wkładu własnego na pokrycie części wydatków niezbędnych do realizacji wspólnego przedsięwzięcia. Instytut zadeklarował jednocześnie, że nie będzie wykorzystywał stworzonych w ramach konsorcjum utworów do celów komercyjnych.

Pytanie do fiskusa o opodatkowanie VAT

Instytut zwrócił się do organu podatkowego o potwierdzenie, że ani kwota otrzymanego dofinansowania, ani przeniesienie autorskich praw majątkowych, jak i bezpłatne przekazanie szkołom prawa własności do sprzętu, nie będą podlegać opodatkowaniu VAT.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Partnerzy w konsorcjum to odrębni przedsiębiorcy i podatnicy VAT

REKLAMA

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że zawiązanemu konsorcjum nie można przyznać statusu podatnika VAT, stąd na płaszczyźnie rozliczeń tego podatku czynności dokonywanych w jego ramach między partnerami nie można oceniać jako wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Działające w nim podmioty nazwał przedsiębiorcami, których należy uznać za odrębnych podatników podatku od towarów i usług. W konsekwencji przenosząc prawa autorskie wytworzonych w ramach konsorcjum utworów z jednego przedsiębiorcy na drugiego, jak i przekazując wytworzone czy nabyte zestawy edukacyjne szkołom, działają jak podatnicy VAT.

Organ stwierdził, że w ramach realizacji wspólnego projektu konkretne dostawy towarów i świadczenie usług przedsiębiorców dokonywane są w zamian za odpowiednie wynagrodzenie. Środki, które instytut otrzymuje od partnera wiodącego, które ten pozyskuje od instytucji finansowej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego są więc jego wynagrodzeniem za dostawy sprzętu do szkół, a także za usługi przeniesienia praw majątkowych do wytworzonych utworów na rzecz partnera wiodącego. Dlatego też organ stwierdził, że kwota dofinansowania będzie stanowić podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu VAT będą podlegać również przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów uzyskanych przy realizacji wspólnego projektu oraz przekazanie zestawów edukacyjnych szkołom.

Odmienne rozstrzygnięcia sądów w różnych instancjach

Przedsiębiorca (instytut) zaskarżył takie rozstrzygniecie organu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w grudniu 2017 r. (sygn. akt I SA/Po 850/17) podzielił ocenę Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Uznał, że w ramach wspomnianego konsorcjum przedsiębiorca zawiera z pozostałymi partnerami umowę o świadczenie usług na rzecz osoby trzeciej, czyli szkoły, która jest ich ostatecznym odbiorcą.

Instytut wniósł do NSA skargę kasacyjną – skutecznie. W lutym 2022 r. (sygn. akt I FSK 904/18) NSA uchylił zaskarżony wyrok w całości uznając, że sąd I instancji powinien uwzględnić przy wydawaniu ponownego rozstrzygnięcia aktualny głos orzecznictwa w zakresie skutków podatkowo-prawnych w podatku od towarów i usług umowy konsorcjum, a także obowiązujące reguły opodatkowania VAT dotacji.

VAT podlegają tylko odpłatne dostawy towarów i usług

WSA w Poznaniu, będąc związanym wskazaniami sądu wyższej instancji przyznał, że analizując sprawę ponownie, stwierdził, że nieodpłatne przekazywanie szkołom przez przedsiębiorcę prawa własności do sprzętu nie wypełnia przesłanki wskazanej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że opodatkowaniu VAT podlegają odpłatne dostawy i odpłatne świadczenia usług. W ramach dostaw dokonywanych przez przedsiębiorcę, między nim a szkołą nie istnieje również stosunek prawny polegający na wymianie świadczeń wzajemnych.

Przeniesienie praw majątkowych w ramach dofinansowania nie powiększa podstawy opodatkowania

Także przeniesienie praw autorskich na partnera konsorcjum nie stanowi świadczenia odpłatnego, bo następuje w ramach kwoty zewnętrznego dofinansowania. Tu również brak jest skorelowanego z tym przeniesieniem jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Dodatkowo kwota dotacji nie podlega zaliczeniu do podstawy opodatkowania. Z tego powodu przeniesienie praw majątkowych w jej ramach również nie może stanowić świadczenia odpłatnego.

Dofinansowanie musi mieć konkretny związek z czynnością opodatkowaną

REKLAMA

Analizując przepis art. 29a ust. 1 ustawy o VAT oraz art. 73 unijnej dyrektywy 112 ws. podatku od wartości dodanej, sąd stwierdził, że do podstawy opodatkowania VAT mogą być zaliczane tylko te dotacje i inne podobne dopłaty, które mają bezpośredni wpływ na cenę towaru lub usługi. Jednocześnie dodał, że z orzecznictwa NSA wynika, iż samo ustalenie wpływu dofinansowania na ostateczną cenę nie może decydować o wciągnięciu go w podstawę opodatkowania VAT. Trzeba bowiem wykazać, że dofinansowanie udzielane jest w celu sfinansowania konkretnego działania opodatkowanego, np. dostawy lub świadczenia, że w sposób policzalny związane jest z jego ceną.

WSA w Poznaniu 18 sierpnia 2022 r. uchylił interpretację organu podatkowego orzekając, że w niniejszej sprawie nie można powiązać dofinansowania z konkretnie oznaczoną dostawą lub usługą dokonaną przez przedsiębiorcę. Ma ono charakter ogólny i jest udzielane w ramach realizacji projektu jako całości. Dotyczy to zarówno dostaw dokonywanych przez instytut na rzecz szkół, jak i przenoszenia przez niego autorskich praw majątkowych do utworów na jednego z partnerów konsorcjum (sygn. akt I SA/Po 353/22).

Podsumowanie

W najnowszym orzecznictwie NSA ugruntował się pogląd, że unijne dofinansowania, których nie można powiązać z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi VAT nie zwiększają obrotu (wyroki: z 24 czerwca 2021 r., I FSK 764/21; z 7 października 2021 r., I FSK 217/21; z 30 listopada 2021 r., I FSK 1122/18, z 1 lutego 2022 r., I FSK 626/19). Zatem nie można ich wliczać do podstawy opodatkowania VAT. Organy podatkowe, a także sądy administracyjne, powinny przy ocenia skutków prawno-podatkowych działań gospodarczych podejmowanych przez przedsiębiorców mieć wzgląd na ten aktualny głos orzecznictwa NSA. Co zresztą w niniejszej sprawie NSA wprost zasugerował poznańskiemu sądowi.

Autor: Robert Nogacki partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści staną się zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

REKLAMA