REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak przekształcać spółkę cywilną w spółkę jawną

Monika Burzyńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Dla wielu spółek cywilnych zarówno 2006, jak i 2007 rok był pomyślny. Z tego powodu przez te dwa kolejne lata osiągnęły one wartość przychodów powodującą obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. W większości spółek cywilnych rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. W związku z tym 31 marca upływa dla nich termin, jaki mają na dokonanie zgłoszenia przekształcenia w spółki jawne. Co przesądza o tym, że spółka jest już spółką jawną?

REKLAMA

Dla wielu spółek cywilnych zarówno 2006, jak i 2007 rok był pomyślny. Z tego powodu przez te dwa kolejne lata osiągnęły one wartość przychodów powodującą obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. W większości spółek cywilnych rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. W związku z tym 31 marca upływa dla nich termin, jaki mają na dokonanie zgłoszenia przekształcenia w spółki jawne. Co przesądza o tym, że spółka jest już spółką jawną?

REKLAMA

Decydujące znaczenie ma data dokonania wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wynika to wprost z postanowień art. 26 ust. 5 kodeksu spółek handlowych, który stanowi, że z chwilą wpisu do rejestru spółka cywilna staje się spółką jawną. Inne działania mają drugorzędne znaczenie. Powołany przepis ma bowiem charakter bezwzględnie obowiązujący i nie można wyłączyć jego stosowania poprzez ustalenia wspólników. Samo podpisanie przez wspólników zmiany umowy spółki cywilnej nie przesądza o momencie, w którym ulega ona przekształceniu w spółkę jawną. Z punktu widzenia dopełnienia obowiązków rejestrowych przez wspólników spółki cywilnej istotna jest tylko data złożenia wniosku o dokonanie wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym.

REKLAMA

Niektóre spółki cywilne wolałyby już po pierwszym roku obrotowym, w którym został przekroczony próg przychodów powodujących obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, dokonać przekształcenia w spółkę jawną. Czy jest to prawnie dopuszczalne?

Zgodnie z art. 26 ust. 4 k.s.h., obowiązek przekształcenia działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej w spółkę jawną istnieje tylko wtedy, gdy miało miejsce przekroczenie określonego progu przychodów (obecnie 800 tys. euro) w dwóch kolejnych latach obrotowych. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, by wspólnicy spółki cywilnej dokonali przekształcenia już po pierwszym roku czy też wręcz w sytuacji, gdy próg przychodów nie został jeszcze nigdy osiągnięty. Wówczas będzie ono miało charakter dobrowolny, a nie wyznaczony przez treść art. 26 ust. 4 k.s.h. Warto zauważyć, że podejmując decyzję o rozpoczęciu działalności, przyszli wspólnicy mogą z różnych względów od razu wybrać formę spółki jawnej niezależnie od tego, że dotąd nie uzyskiwali jakichkolwiek przychodów z prowadzenia działalności gospodarczej.

Próg przychodów powodujący obowiązek dokonania przekształcenia wynosi 800 tys. euro. Jaki kurs euro należy brać pod uwagę przy przeliczaniu go na polską walutę?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, wartość przychodu powodującą obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych trzeba ustalać według kursu euro obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego dany rok obrotowy. Spółki nie mogą w sposób dowolny uwzględniać najbardziej korzystnego dla nich kursu tej waluty.

Nie każdej spółce cywilnej odpowiada przekształcenie w spółkę jawną. Niektóre z nich wolałyby od razu uzyskać status spółki z o.o. Czy jest to dopuszczalne? Czy przekształcenie w spółkę jawną jest koniecznym etapem na drodze do prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki z o.o.?

Po początkowych wahaniach niektórych przedstawicieli doktryny obecnie nie kwestionuje się już możliwości dokonania przekształcenia spółki cywilnej w dowolną spółkę handlową, również w sytuacji przekroczenia progu przychodów w dwóch kolejnych latach obrotowych. Tym samym wspólnicy spółki cywilnej mogą dokonać przekształcenia także w spółkę z o.o. Nie jest przy tym konieczne (ani wskazane) pośrednie przekształcenie spółki cywilnej najpierw w spółkę jawną, by dopiero później osiągnąć formę docelową.

Czy spółka cywilna dokonująca przekształcenia musi sporządzić nową umowę spółki jawnej, czy też wystarczy podpisanie aneksu do umowy dotychczas obowiązującej? Jeśli tak, to jakie informacje powinien zawierać, by wywołał oczekiwane skutki prawne?

Przepisy kodeksu spółek handlowych wyraźnie stanowią, że wspólnicy dostosują umowę spółki (cywilnej) do przepisów o umowie spółki jawnej. Oznacza to, iż nie jest konieczne zawieranie całkiem nowej umowy, lecz wystarczy podpisanie przez wszystkich wspólników spółki cywilnej tzw. aneksu (tj. umowy zmieniającej dotychczasową umowę spółki cywilnej). W aneksie należy wyraźnie wskazać wolę kontynuowania działalności w formie spółki jawnej. Pozostałe dostosowania zależą od brzmienia konkretnych postanowień umowy spółki cywilnej, ale zazwyczaj wymagane jest dostosowanie brzmienia firmy spółki, a konieczne jest też często uaktualnienie opisu i wartości wkładów poszczególnych wspólników.

Czy to prawda, że w przypadku gdy dokonująca przekształcenia spółka cywilna nie zaznaczy w nowej umowie, że nie chodzi o jej rozwiązanie, to później mogą wystąpić kłopoty z zarejestrowaniem spółki jawnej. Taki problem miała spółka cywilna, której wspólnikiem jest jeden z naszych czytelników. Kiedy zgłoszono ją do rejestru, odmówiono wpisu, zaznaczając, że w takim przypadku najpierw powinna nastąpić likwidacja spółki cywilnej. W przeciwnym razie zarejestrowanie spółki jawnej nie będzie możliwe.

Przypuszczalnie z zawartej nowej umowy spółki jawnej nie wynikało nic, co mogłoby pozwolić sądowi na powiązanie dotychczasowej spółki cywilnej z nowo zawartą umową spółki jawnej. Ten problem czytelnika pokazuje, że bardziej praktyczne mogło być dokonanie aneksowania umowy spółki cywilnej niż sporządzanie nowej umowy spółki jawnej od podstaw - wówczas prawdopodobnie te wątpliwości sądu by się nie pojawiły. Paradoksalnie odmowa sądu okazała się dla czytelnika korzystna, gdyż mogła go spotkać inna przykra niespodzianka: sąd mógł zarejestrować spółkę jawną, przy czym stara spółka cywilna trwałaby nadal.

Warto w przypadku dokonywania przekształcenia powiązanego ze sporządzeniem nowej umowy wyraźnie zaznaczać, że wspólnicy dokonują przekształcenia w spółkę jawną dotąd wspólnie prowadzonej działalności w formie spółki cywilnej pod firmą X zgodnie z art. 26 par. 4 k.s.h.

Czy jest inny sposób na rozwiązanie tego rodzaju problemu? Czy można dokonać uzupełnienia treści umowy o odpowiedni zapis, z którego będzie wynikać, że nie chodzi o rozwiązanie spółki cywilnej, lecz jej przekształcenie w spółkę jawną?

Moim zdaniem sugerowane w tym pytaniu rozwiązanie powinno być wystarczające. Z przedstawionych okoliczności wynika, że taka właśnie była wola czytelnika i jego wspólników. Zatem podpisanie aneksu, w którym wspólnicy potwierdziliby - w celu uchylenia wątpliwości - kontekst podpisania nowej umowy spółki jawnej oraz swoją wolę dokonania przekształcenia spółki cywilnej w trybie art. 26 par. 4 k.s.h., pozwoliłoby na przyjęcie korzystnej wykładni oświadczeń woli wspólników, którzy podpisali niefortunną umowę spółki jawnej.

Niestety, przekształcenie spółki cywilnej w spółką jawną nie gwarantuje zwiększenia obrotów. Czy w sytuacji, gdy po uzyskaniu statusu spółki jawnej nastąpi znaczne obniżenie przychodów, trzeba liczyć się z obowiązkiem powrotu do prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma takiego obowiązku. To samo dotyczy sytuacji, gdy wspólnicy od razu założyli spółkę jawną, lecz nie osiągnęła ona spodziewanych rozmiarów. Jednak zawsze należy pamiętać, że prowadzenie działalności w formie spółki jawnej oznacza pewne dodatkowe koszty, choćby wynikające z konieczności prowadzenia pełnej księgowości (tak jak przez każdą spółkę handlową) niezależnie od wielkości obrotów.

Niektóre spółki cywilne korzystają z różnych ulg czy też zezwoleń. Czy mogą liczyć na zachowanie tego rodzaju przywilejów po przekształceniu w spółkę jawną?

Przy przekształcaniu spółek cywilnych w spółki jawne obowiązuje zasada sukcesji uniwersalnej. Wyraża się ona m.in. w tym, że powstająca w ten sposób spółka jawna staje się podmiotem ulg i zezwoleń, z których korzystała spółka cywilna, a raczej jej wspólnicy prowadzący działalność gospodarczą w tej formie. Należy podkreślić, że od zasady sukcesji uniwersalnej są też pewne wyjątki. W związku z tym zawsze trzeba sprawdzać, czy przepisy szczególne, dotyczące określonego zwolnienia, zezwolenia, ulgi czy też koncesji albo decyzje administracyjne, na podstawie których są przyznane, nie stanowią inaczej.

Zdarzają się sytuacje, kiedy spółki cywilne nie są w stanie dokonać przekształcenia przed upływem trzymiesięcznego terminu, jaki mają od zakończenia roku obrotowego, w którym drugi raz przekroczyły próg przychodów powodujących obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Czy istnieje możliwość przedłużenia tego terminu? Czy w przypadku gdy zgłoszenie spółki jawnej powstałej w wyniku przekształcenia ze spółki cywilnej nastąpi z opóźnieniem, grożą za to jakieś sankcje karne?

Niestety, nie ma procedury, która umożliwiałaby przedłużenie terminu. Za niezachowanie terminu trzymiesięcznego sąd rejestrowy może nakładać wielokrotnie grzywny (jednorazowo 1 tys. zł) aż do czasu dopełnienia obowiązku. W przypadku wielomiesięcznego opóźnienia ryzyko nałożenia grzywny w sposób oczywisty wzrasta. Należy jednak zauważyć, że sąd dowie się o nieterminowym dopełnieniu obowiązku rejestracyjnego praktycznie dopiero z wniosku wspólników o wpis spółki jawnej w KRS. W takim przypadku, skoro wniosek zostanie już złożony, odpadnie podstawa do nałożenia grzywny. Wynika to z postanowień art. 1052 zd. 3 kodeksu postępowania cywilnego, do którego odsyła ustawa o KRS.

Szymon Gogulski

radca prawny i partner w Kancelarii Sołtysiński, Kawecki & Szlęzak, specjalizujący się w prawie handlowym oraz prawie własności intelektualnej

Rozmawiała MONIKA BURZYŃSKA

PODSTAWA PRAWNA

Art. 26 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Jak na Black Friday mogą skorzystać inwestorzy?

    Black Friday, prawdziwe zakupowe święto, mocno zakorzeniło się w naszym kraju. Szaleństwo wyprzedaży dotyczy u nas zarówno sklepów internetowych, jak i stacjonarnych. I choć wielu konsumentów przygotowuje się do przedświątecznych wyprzedaży, śledząc nadchodzące okazje, to z Black Friday mogą skorzystać również inwestorzy. Zakupowe święto może być bowiem impulsem do wzrostów dla spółek w wielu sektorach, a szczególnie e-commerce. 

    Wrzesień uratował sezon letni na Pomorzu Zachodnim

    Trudno nie zgodzić się z faktem, że tak gorącego września nie było w Polsce od lat. W wiele dni temperatura sięgała nawet 30 stopni Celsjusza, co powodowało, że turyści zdecydowali się na wyjazdy nad morze lub nawet spontaniczne, dłuższe wypady.

    Nowe przepisy dotyczące efektywności energetycznej wchodzą już za chwilę. Zmiany dotkną wielu branż

    Dyrektywa EED wymusi na operatorach centrów danych raportowanie emisji CO2 oraz zużycia wody i energii. Ale to nie wszystko. Wpływ na środowisko będzie musiał być określony w planowanych inwestycjach. Nowe przepisy wchodzą w życie już 10 października.

    Czy obietnice wyborcze odbiją się na cenach w sklepach?

    Chociaż dynamika wzrostu cen spada to eksperci nie są zgodni co do tego czy ten trend się utrzyma. Zbyt wiele jest czynników, które utrudniają prognozy. Co mają do tego obietnice wyborcze? 

    REKLAMA

    SN: Firma może domagać się zadośćuczynienia za negatywną opinię w internecie

    Osoba prawna może domagać się finansowego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od osoby prywatnej, która zamieściła opinię w internecie. Tak wynika z wtorkowej uchwały Sądu Najwyższego.

    Konsumenci nie przestaną kupować w sieci. Jak sprawić, aby e-commerce był bardziej eko?

    Światowy e-commerce generuje olbrzymie ilości emisji gazów cieplarnianych, ale można zauważyć, że największe firmy z tego obszaru są na dobrej drodze w kwestii neutralności klimatycznej. Co mogą robić mniejsi gracze na rynku? Jak zmniejszyć koszty redukcji emisji dwutlenku węgla? Jest kilka możliwości. 

    Jak zweryfikować, czy firma jest eko? Greenwashing jest coraz powszechniejszy

    Greenwashing nie jest już pojęciem obcym. Firmy coraz częściej proponują rozwiązania, które nazywają proekologicznymi. Czy jednak są takimi rzeczywiście?  Jak weryfikować te działania, by nie dać się nabić w „zieloną butelkę”?

    Małe, ale ważne. Busy do 3,5 t nieocenioną częścią sektora TSL

    Jeden z najszybciej rozwijających się sektorów polskiej gospodarki to sektor TSL (transport, spedycja, logistyka). Jak się okazuje, bardzo istotną częścią transportu drogowego w Polsce są busy do 3,5 t. Raport “Transport drogowy w Polsce 2023” podaje, że blisko połowa przychodów branży transportu drogowego pochodzi od transportu nierejestrowanego o DMC do 3,5 t.

    REKLAMA

    Firmy w okresowych trudnościach mogą ubiegać się o wsparcie. Budżet konkursu to 66 mln zł

    Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ogłosiła nabór do konkursu „Wsparcie firm w okresowych trudnościach”. Kto może złożyć wniosek o dofinansowanie i w jakim terminie? Na co można przeznaczyć otrzymane środki?

    Rozwój sztucznej inteligencji jak rewolucja przemysłowa? Firmy gotowe na zmiany

    Do 2030 r. będzie dziesiątki milionów nowych miejsc pracy dzięki SI - tak wynika z raportu McKinsey. Światowe Forum Ekonomiczne akcentuje jednak, że wiele stanowisk ulegnie likwidacji. O tym, że firmy muszą dostosować się do nowej rzeczywistości, wiadomo, pytanie brzmi - jak szybko? 

    REKLAMA