Świadomość ryzyka podatkowego

Przedsiębiorcy mają kontakt z urzędem skarbowym kilka razy w miesiącu. Jednak według badań tylko 65% menedżerów szacuje, że ryzyko podatkowe w ich firmie jest na niskim poziomie.

Firma doradcza Deloitte kolejny raz wzięła pod lupę przedsiębiorców, oceniając ich świadomość dotyczącą występowania ryzyka podatkowego w ich firmach. Badanie polegało na wypełnieniu ankiety przez dyrektorów finansowych oraz osoby zarządzające spółkami, głównie z branży: produkcyjnej, handlowej, kosmetyczno-farmaceutycznej i finansowej. Większość ankietowanych firm istnieje na krajowym rynku od początku lat 90., choć były również takie, które obecne są w Polce zaledwie kilka lat. Badane spółki zatrudniają od 30 do 7000 pracowników.

Autorzy raportu uważają, że wpływ na poziom ryzyka podatkowego mają czynniki wewnątrz firmy (wykwalifikowana kadra oraz właściwie zaprojektowane systemy informatyczne) oraz czynniki zewnętrzne (polityka, podejście organów skarbowych oraz przewlekłość postępowań podatkowych).

Czynnikiem wewnętrznym jest właściwy dobór kadr odpowiedzialnych za rozliczenia podatkowe oraz stosowne szkolenia. Przedsiębiorcy mają świadomość, że wykwalifikowany pracownik ma wpływ na zmniejszenie ryzyka podatkowego. Wszyscy respondenci twierdzili, że do rozliczeń podatkowych w ich firmach zostały zatrudnione osoby o właściwych kompetencjach, jednak w razie urlopu czy nagłej nieobecności nie dysponują zastępcami o podobnych kwalifikacjach. W przypadku 24% spółek nawet nie ma wyznaczonego zastępcy.

Przedsiębiorcy mają również świadomość, że odpowiednia kadra musi się stale dokształcać i korzystać z fachowej wiedzy, np. publikacji prasy branżowej. Z badania wynika, że 64% firm systematycznie kieruje swoich pracowników na odpowiednie szkolenia podatkowe i kursy podnoszące kwalifikacje.

Udział pracowników w szkoleniach, szczególnie organizowanych przez wyspecjalizowane podmioty zewnętrzne, może pomóc nie tylko w rozwiązywaniu bieżących problemów podatkowych, ale również w określeniu wpływu zmian przepisów podatkowych na działalność spółki. Jest to niezwykle ważne, ponieważ w dużej mierze pozwala przygotować się do zmian, a tym samym zmniejszyć ryzyko popełnienia błędu szczególnie w początkowym okresie obowiązywania nowych przepisów.

Istotne w spółce jest wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za bieżące monitorowanie zmian w zakresie prawa podatkowego. Z analizy ankiet wynika, że tak robi prawie trzy czwarte respondentów.

Mimo wysokich kompetencji pracowników odpowiedzialnych za rozliczenia podatkowe oraz ustawicznego podnoszenia kwalifikacji okazuje się, że osoby te nie potrafią prawidłowo interpretować przepisów i tym samym mają kłopoty z księgowaniem zdarzeń finansowych. Powodem są skomplikowane zasady transakcji gospodarczych dokonywanych w danej firmie oraz niejasne przepisy. Tymczasem nieprawidłowe rozliczenie konkretnej transakcji może prowadzić do powstania zaległości podatkowej.

Skuteczne zarządzanie ryzykiem podatkowym sprowadza się w trudniejszych przypadkach do korzystania z doradcy podatkowego na najwcześniejszym, możliwym, etapie, kiedy problem jeszcze się nie zmaterializował w postaci decyzji organu podatkowego. Według badania właśnie tak postępują wszyscy ankietowani.