Wydawanie zaświadczeń o pomocy de minimis ze środków ZFRON

Zgodnie z art. 87 TWE za pomoc publiczną uznaje się selektywne wsparcie przedsiębiorcy ze środków publicznych. Jeżeli pomoc publiczna narusza konkurencję, wówczas nie może być udzielona. W rozporządzeniu nr 1998/2006 Komisja Europejska uznała, że pomoc, która w okresie trzech lat nie przekracza 100 tys. euro dla przedsiębiorcy działającego w sektorze transportu albo 200 tys. euro w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców objętych tym rozporządzeniem, jest na tyle niewielka, że nie wpływa na naruszenie konkurencji na rynku i dlatego może być uznana za dopuszczalną.

Zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest obligatoryjnie tworzony przez pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej. Dysponentami tego funduszu mogą być także pracodawcy, którzy utracili status zakładu pracy chronionej, do czasu, gdy przestaną spełniać warunki, pod którymi zachowali środki funduszu określone w art. 33 ust. 7b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w brzmieniu obowiązującym w dniu utraty statusu.

ZFRON tworzy się m.in. ze środków pochodzących z przysługujących pracodawcy zwolnień z podatków i opłat, nieodprowadzonych zaliczek na podatek dochodowy osób niepełnosprawnych czy nadwyżki dofinansowania nad wynagrodzeniem osiąganym. Zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy pracodawca z ZFRON może finansować rehabilitację zawodową, społeczną i leczniczą oraz ubezpieczenia osób niepełnosprawnych w zakresie określonym w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 33 ust. 11 tej ustawy.

Organy udzielające pomocy mają problemy z ustaleniem kwoty i daty udzielenia pomocy z ZFRON. Zazwyczaj, gdy podatnik korzysta np. ze zwolnienia podatkowego, wówczas kwotą pomocy publicznej jest kwota zwolnienia, a datą jej udzielenia np. data powstania prawa do zwolnienia. W przypadku ZFRON jest inaczej.

W dniu uzyskania zwolnienia podatkowego należnego pracodawcy prowadzącemu zakład pracy chronionej nie można uznać kwoty zwolnienia za pomoc publiczną w rozumieniu art. 87 TWE. Wtedy można stwierdzić wyłącznie, że kwota jest przyznana selektywnie i ze środków publicznych. Nie można jednak stwierdzić, by w całości stanowiła kwotę przeznaczoną dla przedsiębiorcy. Po pierwsze, dlatego, że dysponent ZFRON odprowadza 10 proc. kwoty zwolnienia do PFRON. Po drugie, nie można ustalić, jaka część z pozostałych u pracodawcy 90 proc. kwoty zwolnienia w rzeczywistości przysporzy przedsiębiorcy korzyści. Wydatki z ZFRON mogą bowiem przysparzać korzyści pracodawcy albo wyłącznie osobie niepełnosprawnej. Tylko w pierwszej sytuacji zachodzi możliwość traktowania wydatkowanych kwot jako pomocy publicznej w rozumieniu art. 87 TWE. Z drugą sytuacją mamy do czynienia, gdy pracodawca nie odnosi żadnej korzyści z wydatku ani nie ponosi ze środków ZFRON wydatków, do których poniesienia jest ustawowo zobowiązany. Kwotą pomocy publicznej z ZFRON może być kwota wydatku (w tym raty, zaliczki), a datą udzielenia pomocy - data poniesienia tego wydatku (dopiero wówczas wiadomo, czy i jaka kwota spełnia warunki określone w art. 87 TWE).