REKLAMA

REKLAMA

Kategorie

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kodeksowe przerwy w pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Wrońska-Zblewska
Jakie przerwy w pracy przewiduje Kodeks Pracy?
Jakie przerwy w pracy przewiduje Kodeks Pracy?
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Podstawowym obowiązkiem pracownika jest wykonywanie pracy określonego rodzaju na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę.

Obowiązkowi temu odpowiada obowiązek leżący po stronie pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art. 22 § 1 k.p.). Nie oznacza to jednak, że przez cały dobowy wymiar czasu pracy pracownik jest zobowiązany świadczyć pracę, do której się zobowiązał. Przepisy prawa pracy przyznają pracownikowi prawo do przerw w pracy uzależnionych m. in. od dobowego wymiaru czasu pracy (przerwa 15-minutowa dla wszystkich pracowników pracujących dłużej niż 6 godzin dziennie - art. 134 k.p. i przerwa dla pracowników młodocianych pracujących dłużej niż 4 i pół godziny dziennie - art. 202 § 31 k.p.) lub sposobu wykonywania pracy (przerwy dla pracowników pracujących w szczególnie uciążliwych lub szkodliwych warunkach - art. 145 k.p. lub przy komputerze § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe - DzU nr 148, poz. 973). Prawo do przerw przysługuje także ze względu na sytuację życiową pracowników (matki karmiące piersią - art. 187 k.p.).

REKLAMA

Polecamy: Pakiet Kadrowy: Wynagrodzenia 2020 + Czas pracy 2020 + Zatrudnianie i zwalnianie pracowników + Uprawnienia rodziców w pracy

Przerwa 15-minutowa

REKLAMA

Każdy pracownik, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, ma prawo do jednej 15-minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy, tj. płatnego odpoczynku od pracy, którego nie trzeba odpracowywać (art. 134 k.p.). Przy czym nie ma znaczenia, czy pracownik pracuje 6 czy 12 godzin, przerwa nie ulega podwojeniu proporcjonalnie do przepracowanych godzin. Jedynie pracownicy młodociani mają prawo do 30-minutowej nieprzerwanej przerwy wliczanej do czasu pracy, pod warunkiem że pracują więcej niż 4,5 godziny w danym dniu (art. 202 § 31 k.p.).

Dłuższą przerwę wliczaną do czasu pracy mogą przewidywać przepisy wewnątrzzakładowe, np. regulamin pracy czy układ zbiorowy pracy, w myśl zasady uprzywilejowania pracownika (art. 9 § 2 i 3 k.p.). W szczególności wydaje się to uzasadnione w systemie równoważnego czasu pracy z możliwością wydłużenia dobowego czasu pracy do 12, 16 i 24 godzin. Natomiast, w sytuacji gdy pracownik pracuje krócej niż 6 godzin dziennie, przerwa w ogóle nie przysługuje.

Przerwa musi być wykorzystana w całości, co oznacza, że nie może zostać podzielona np. na dwie lub trzy krótsze przerwy, które łącznie będą wynosiły 15 minut. Ponadto przepisy prawa pracy nie precyzują, kiedy powinna zostać przez pracownika wykorzystana, pozostawiając w tym zakresie swobodę pracodawcy. Oznacza to, że przerwa może być ustalona sztywno (tj. o tej samej godzinie) dla wszystkich pracowników w zakładzie lub też dla pracowników poszczególnych działów. Dopuszczalne jest także ustalenie, że przerwa będzie wykorzystywana o dowolnej porze, według indywidualnej decyzji poszczególnych pracowników w uzgodnieniu z przełożonym. Niedopuszczalne jest natomiast wykorzystanie przerwy w ten sposób, że pracownicy będą zaczynali pracę 15 minut później lub będą kończyli pracę 15 minut wcześniej. Wykorzystanie przerwy powinno nastąpić w ten sposób, że zarówno przed przerwą, jak i po przerwie praca będzie wykonywana.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Godzinna przerwa niewliczana do czasu pracy

REKLAMA

Oprócz 15-minutowej przerwy pracodawca może wprowadzić także jedną, maksymalnie godzinną, przerwę niewliczaną do czasu pracy, która może zostać wykorzystana przez pracownika na załatwienie spraw osobistych lub na zjedzenie posiłku (art. 141 § 1 k.p.). Za czas tej przerwy nie przysługuje pracownikowi wynagrodzenie, chyba że przepisy wewnątrzzakładowe przewidują za ten czas wynagrodzenie.

Przerwę wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy. W sytuacji gdy pracodawca nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu pracy i nie jest objęty układem zbiorowym pracy, przerwę można wprowadzić na mocy postanowień umowy o pracę (art. 141 § 2 k.p.). Przy czym dopuszczalne jest wprowadzenie tylko jednej przerwy niewliczanej do czasu pracy. Przerwa ta może być udzielana wszystkim pracownikom równocześnie w tym samym czasie lub swobodnie, w zależności od potrzeb pracowników.

Przerwa dla matek karmiących

Pracownicy, która karmi dziecko piersią, przysługują dwie półgodzinne przerwy w pracy wliczane do czasu pracy, a więc płatne. Jeśli pracownica karmi piersią więcej niż jedno dziecko, ma prawo do dwóch 45-minutowych przerw w pracy (art. 187 k.p.). W przypadku gdy pracownica pracuje krócej niż 4 godziny dziennie, przerwy w ogóle nie przysługują. Jeżeli natomiast czas pracy matki karmiącej jest dłuższy niż 4 godziny, ale nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jej tylko jedna przerwa, odpowiednio albo półgodzinna (jedno dziecko) albo 45-minutowa (więcej niż jedno dziecko). Przy udzielaniu przerw na karmienie wiek dziecka lub dzieci nie ma znaczenia. Oznacza to, że przerwy te są udzielane tak długo jak długo pracownica karmi piersią, co jest sprawą indywidualną.


Na wniosek pracownicy obie przerwy mogą zostać udzielone łącznie. W praktyce zaś sprowadza się do tego, że pracownica karmiąca dziecko lub dzieci, rozpoczyna pracę później lub kończy ją wcześniej o łączny czas przerw. Chcąc skorzystać z przerw, pracownica powinna złożyć odpowiedni wniosek, a na żądanie pracodawcy dostarczyć zaświadczenie lekarskie.

Przerwy dla pracowników wykonujących pracę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych

Skrócenie czasu pracy dla pracowników wykonujących pracę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych może polegać zarówno na ustaleniu przerw w pracy wliczanych do czasu pracy, np. trzy 15-minutowe przerwy lub jedna półgodzinna, jak też na obniżeniu norm czasu pracy mocą przepisów wewnątrzzakładowych, np. z 8 godzin dziennie na 7 (art. 145 § 1 k.p.). W przypadku wykonywania prac monotonnych lub prac w tempie z góry ustalonym (np. praca na taśmie produkcyjnej) wprowadzenie przerw w pracy jest obligatoryjne. Przerwy te przysługują pracownikom niezależnie od 15-minutowej przerwy „śniadaniowej”, są wliczane do czasu pracy, a więc i płatne.


Wykaz stanowisk pracy, na których przysługują pracownikom dodatkowe przerwy ustala pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami w trybie i na zasadach określonych w art. 23711a oraz 23713a k.p., a także po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami (art. 145 § 2 k.p.). Wykaz stanowisk określa się w regulaminie pracy lub układzie zbiorowym pracy.

Katarzyna Wrońska-Zblewska

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

REKLAMA

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

REKLAMA

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA