REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rażące niedbalstwo jako podstawa odmowy wypłaty odszkodowania w ubezpieczeniach majątkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rażące niedbalstwo; odmowa wypłaty odszkodowania w ubezpieczeniach majątkowych
Rażące niedbalstwo; odmowa wypłaty odszkodowania w ubezpieczeniach majątkowych

REKLAMA

REKLAMA

Ubezpieczyciel może odmówić przyjęcia odpowiedzialności i wypłaty odszkodowania, jeśli do wypadku ubezpieczeniowego doszło w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub ubezpieczonego.

Przepis art. 827 § 1 kodeksu cywilnego wprowadza zasadę, zgodnie z którą ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody wyrządzone przez ubezpieczającego umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa.

REKLAMA

Regulacja ta odgrywa istotne znaczenie przy określaniu zakresu ochrony ubezpieczeniowej, może jednocześnie stać się źródłem wątpliwości, z uwagi na brak jednoznacznych kryteriów pozwalających określić, jakie działanie nosi znamiona niedbalstwa rażącego.

Kiedy można mówić o rażącym niedbalstwie?

REKLAMA

Do ustalenia, czy dane zachowanie można określić mianem rażąco niedbałego, konieczne jest uprzednie zbadanie, czy wypełnia ono cechy niedbalstwa zwykłego. Powszechnie prezentowany pogląd wskazuje, iż niedbalstwo wiąże się z niezachowaniem staranności wymaganej w stosunkach danego rodzaju.

Ocena miernika postępowania formułowana jest w oparciu o art. 355 kodeksu cywilnego, określający obiektywny wzorzec wymaganego zachowania osoby znajdującej się w danej sytuacji, kreowany na podstawie reguł współżycia społecznego, przepisów prawa, zwyczajów czy regulacji zawodowych. Ustalenie, że w konkretnych okolicznościach sprawca mógłby się zachować w sposób właściwy czyni zasadnym postawienie mu zarzutu nagannej decyzji.
Granice wymaganej staranności zostały przesunięte w stosunku do staranności należytej w art. 827 § 1 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ubezpieczyciel ma możliwość wyłączyć swoją odpowiedzialność w przypadku kwalifikowanej formy zawinienia po stronie ubezpieczającego, tj. rażącego niedbalstwa (culpa lata), polegającego na niezachowaniu staranności, jakiej można wymagać od osób najmniej nawet rozgarniętych.

Postępowanie likwidacyjne - prawa i obowiązki stron

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niedbały właściciel - wyrok Sądu Najwyższego

Orzecznictwo jest pomocne w ustaleniu kryteriów, w oparciu o które podjąć można próbę określenia stopnia zawinienia.

W wyroku z dnia 11 maja 2005 r. (sygn. akt III CK 522/2004, LexPolonica nr 378466) Sąd Najwyższy wskazał, iż o rażącym niedbalstwie można mówić w wypadku nieprzewidywania szkody jako skutku działania lub zaniechania ubezpieczającego, o ile doszło do przekroczenia podstawowych, elementarnych zasad staranności, a ocena, czy zasady takie przekroczono winna być dokonywana zawsze w okolicznościach konkretnego wypadku.

O stopniu niedbalstwa świadczy dodatkowo stopień staranności, jakiego w danych okolicznościach można wymagać od sprawcy. Niezachowanie podstawowych, elementarnych zasad ostrożności, które są oczywiste dla większości rozsądnie myślących ludzi, stanowi o niedbalstwie rażącym.

Przywołane orzeczenie zapadło na gruncie następujących ustaleń.

REKLAMA

W lokalu mieszkalnym doszło do pożaru kuchni, w wyniku którego uszkodzeniu uległy meble kuchenne. Zdarzenie miało miejsce podczas nieobecności właścicielki lokalu. Źródłem pożaru było zapalenie się odpadków w koszu na śmieci, najprawdopodobniej w wyniku wrzucenia do kosza niedopałka papierosa lub zapałki przez wychodzącą z mieszkania właścicielkę.

Ubezpieczyciel, z którym właścicielka lokalu zawarła umowę ubezpieczenia mienia od ognia i innych zdarzeń losowych, odmówił przyjęcia odpowiedzialności, powołując się na zapis ogólnych warunków ubezpieczenia, wyłączający spoza zakresu ochrony ubezpieczeniowej szkody powstałe w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego.

Właścicielka lokalu wystąpiła z powództwem przeciwko zakładowi ubezpieczeń, a Sąd Najwyższy rozpatrujący sprawę w wyniku złożenia skargi kasacyjnej podzielił stanowisko sądów I i II instancji, które oddaliły powództwo właścicielki lokalu z uwagi na zakwalifikowanie jej zachowania jako rażąco niedbałego.


Samochód na nierównym terenie

Innym przykładem działania, któremu przypisać można cechy rażącego niedbalstwa jest pozostawienie samochodu na nierównym terenie bez uruchomienia jakichkolwiek zabezpieczeń, tj. bez zaciągnięcia hamulca ręcznego i na biegu jałowym.

W wielu przypadkach ubezpieczyciele autocasco odmawiają przyjęcia odpowiedzialności, powołując się na wyrządzenie szkody w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego, w razie zgłoszenia roszczenia o wypłatę odszkodowania za uszkodzenia pojazdu, który stoczył się ze wzniesienia i uderzył w inny pojazd bądź przeszkodę.

Uzasadniając takie stanowisko, podaje się, że posiadanie uprawnień do kierowania pojazdem oznacza, iż dysponuje się przynajmniej podstawową wiedzą z zakresu zagadnień ruchu drogowego oraz konstrukcji pojazdów mechanicznych.

Pozostawienie pojazdu, znajdującego się na wzniesieniu, na biegu jałowym bez uruchomionego hamulca ręcznego stanowi przekroczenie elementarnych zasad staranności.

Owe podstawowe zasady wynikają:

- ze szczególnie dolegliwych skutków, mogących wystąpić w wypadku ich naruszenia,

- z powszechnej wiedzy o możliwości spowodowania kolizji w opisany wyżej sposób,

- z możliwości zapobieżenia takiemu zagrożeniu, np. przez pozostawienie pojazdu na biegu czy zaciągnięcie hamulca ręcznego.

Dodać należy, że art. 827 § 1 kodeksu cywilnego w części, dotyczącej wyłączenia odpowiedzialności za szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa, ma charakter semiiperatywny. Oznacza to, że istnieje możliwość wprowadzenia odmiennych postanowień w treści umowy i włączenia do zakresu ochrony ubezpieczeniowej szkód powstałych w wyniku rażącego niedbalstwa.

W tym celu konieczne jest jednak wyraźne rozszerzenie zakresu ochrony w polisie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

REKLAMA

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA