REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Szykany w miejscu pracy - mobbing

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Treco Inspiracja do sukcesu
Portal dla szkoleniowców
Mobbing w pracy./ Fot. Fotolia
Mobbing w pracy./ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przeważająca większość pracodawców zapytana o to, czy w środowisku ich firmy dochodzi do przypadków mobbingu, zdecydowanie zaprzeczy. Naturalnie, przyznanie się do zgody na tego typu zjawiska mogłoby doprowadzić do postawienia przełożonemu zarzutów – 1 stycznia 2004 roku pojęcie mobbingu zostało wprowadzone do polskiego kodeksu pracy. Co za tym idzie, przełożony ma obowiązek zwalczania mobbingu, natomiast dręczony pracownik może dochodzić swoich praw przed sądem.

Skala zjawiska

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez CBOS w 2002 roku, 17 % pracowników  było celem ataków i szykan ze strony swoich przełożonych. 6% zatrudnionych spotkało się z tego rodzaju zachowaniami ze strony współpracowników i kolegów z pracy. Oczywiście zjawiska takie jak: dręczenie psychiczne, ośmieszanie, poniżanie, agresja, wszelkiego rodzaju szykany i eliminacja z miejsca pracy, nie są czymś nowym. Jednak dla określenia ogółu negatywnych postaw przejęto powszechny na Zachodzie termin mobbing. Należy przypuszczać, że skala tego zjawiska w Polsce z roku na rok zaczyna dotykać coraz większą liczbę osób. Bezpośrednim powodem mogą być ciągłe zagrożenie utraty zatrudnienia i trudności na rynku pracy.

REKLAMA

Definicja

Mobbing jest to ciąg negatywnych zachowań skierowanych w dłuższym okresie przez jednego pracownika lub grupę przeciw konkretnej osobie. Pojęcie mobbing pochodzi od angielskiego słowa mob oznaczającego natłok, tłum, banda, napastowanie, podleganie. Należy również zwrócić uwagę na niuanse w obrębie terminu. W sytuacji, w której przełożony wywiera nacisk na swojego podwładnego, chcąc go sobie podporządkować lub zmusić do opuszczenia stanowiska, te działania nazywa się bossingiem. Jest to tzw. mobbing z „góry w dół” lub „mobbing pochyły”. Natomiast ataki pracowników w kierunku ich przełożonych lub współpracowników, znajdujących się na tym samym poziomie hierarchii, określane jest mianem stuffing, czyli mobbingu  „z dołu do góry” i „mobbingu poziomego”. Według art. 943 § 2. Kodeksu pracy mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.

Zobacz także: Czy pracodawca odpowiada za mobbing?

Cele

Mobber, czyli prześladowca, ma na celu zrujnowanie pozycji przełożonego lub pracownika albo wywarcie negatywnego wpływu na całość polityki personalnej firmy. Działania mobbingowe mają zakłócać, a w rezultacie niszczyć kanały komunikacyjne ofiary, tak aby straciła kontakt z pozostałymi pracownikami. Mobbing dąży również do zredukowania do zera współpracy innych z ofiarą, a także do rozluźnienia jej więzi społecznych i szkodzenia uznaniu, jakim się ona cieszy.

Etapy procesu mobbowania

Mobbing nie jest jednorazowym epizodem w życiu pracownika, jest długotrwałym procesem o znacznej dynamice. Zaczyna się on dość niewinnie, od sporadycznych uwag lub traktowanych jako naiwne bezczelnych komentarzy, które mogą powodować nieporozumienia. Sytuacja konfliktu kojarzy się zawsze ze stresem, podenerwowaniem, stanem małej, osobistej wojny. Jest to stan napięcia, w której dwie zależne od siebie strony próbują, za pomocą nacisku, realizować działania nieuzgodnione z drugą stroną, mając przy tym świadomość braku akceptacji i sprzeciwu. Konflikty obciążają nas psychicznie i mają tendencję do eskalacji. Muszą zostać rozwiązane, nie można przejść obok nich obojętnie. Jeżeli nie zastosujemy jakiejś strategii rozwiązania konfliktu, zwycięży prawo silniejszego, co spowoduje wzrost zagrożenia mobbingiem. Oczywiście należy pamiętać, że nie każde nieporozumienie w pracy musi być przyczynkiem do mobbingu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po etapie nierozwiązanego konfliktu uszczypliwości i docinki zaczynają przybierać formę systematycznego terroru psychicznego. Pracownik zazwyczaj lubiany natyka się na ścianę oddzielającą go od reszty pracowników, zostaje odrzucony, odizolowany. Konflikt został usunięty w cień, a mobbowanemu pracownikowi narzuca się rolę ofiary - jego stan psychiczny i fizyczny  zaczyna się pogarszać. Zmniejsza się jego pewność siebie, nasilają się objawy stresu, pojawia się strach, zwątpienie w swoje umiejętności. Lubiany i zdolny pracownik pod wpływem mobbingu zamyka się w sobie i wycofuje z życia społeczności firmy. W rezultacie ofiara dochodzi do wniosku, że nie może ufać współpracownikom, a oni odbierają ją jak przeszkodę w osiąganiu odpowiednich wyników zespołowych.

Zobacz też: Czym jest mobbing?

REKLAMA

Kolejnym etapem jest odpowiednia reakcja działu personalnego. Przełożeni bardzo często traktują konflikty pomiędzy pracownikami jako ich prywatną sprawę. Jednak w momencie, kiedy spada wydajność działu, zmuszeni są do aktywnego działania. Są to przypadki, kiedy wcześnie zostają rozpoznane działania mobbingowe. Częściej jednak zdarza się, że to ofiara mobbingu, która w sytuacji terroru psychicznego popełnia błędy, nie jest w stanie osiągać dobrych wyników. Zostaje uznana za najsłabsze ogniwo i ku radości mobbera - zostaje, w najlepszym przypadku, przeniesiona do innego działu firmy. Po tym, jak przeniesienie nie daje oczekiwanego efektu, staje się jasne, że pracownik ten jest zbędnym balastem dla firmy. Stanowi to ostatni etap procesu mobbingu. Często zdarza się że, ta osoba - wykończona fizycznie i psychicznie - samowolnie rezygnuje z pracy. Jeśli nie jest na to gotowa, trafia na boczny tor w firmie. Jednak jest kwestią czasu, aby definitywnie zrezygnowała i opuściła miejsce pracy.

Model stworzony przez psychologów pracy, umieszczony powyżej, nie odpowiada dokładnie każdemu przypadkowi mobbingu. Proces ten może zostać zakłócony, chociażby przez wsparcie ofiary mobbingu przez kolegów z pracy lub szefa albo atakującą postawę osoby mobbowanej. Cztery fazy mobbingu nie są sztywno określonymi ramami, lecz etapami, na których w każdej chwili można zatrzymać eskalację konfliktu.

Mobbing i choroba

Długotrwały proces znęcania się nad pracownikiem nie pozostaje bez wpływu na jego zdrowie psychiczne i fizyczne. Odchodząc z pracy, ofiara nie zostawia za sobą wszystkich negatywnych spraw, przenosi je na swój czas wolny. Oczywiście można odwrócić swoją uwagę od problemów, oddając się jakiemuś hobby, ale w ten sposób się ich nie pozbędziemy. Organizm doprowadzony do granic wytrzymałości reaguje ciałem i duchem. Schorzenia wywołane przez zjawisko mobbingu rozwijają się powoli. Można natomiast zauważyć wzmożone występowanie niektórych objawów.  Jeśli chodzi o reakcje ciała, są to m.in. złe ogólne samopoczucie, zaburzenia snu, problemy z żołądkiem, bóle okolic kręgosłupa i ramion. Reakcją ducha jest przede wszystkim niepewność doprowadzająca do utraty wiary we własne siły, jak również stany lękowe, depresyjne, problemy z koncentracją i pamięcią. Mogą pojawić się również uzależnienia od kawy, hazardu, alkoholu, leków. Ze względu na szerzącą się skalę zjawiska i wypływające z niego bezpośrednie konsekwencje zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników, należy poważnie podchodzić do każdego przypadku mobbingu. W żadnym wypadku firma nie może dawać przyzwolenia ani usprawiedliwiać  przejawów uwłaczania godności człowieka, mających na celu doprowadzanie do wyniszczenia fizycznego i psychicznego pracownika i eliminacji z zajmowanego stanowiska.

Gabriela Janczur

Polecamy serwis: Zarządzanie

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

REKLAMA

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA