REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Mobbing w pracy./ Fot. Fotolia
Mobbing w pracy./ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przeważająca większość pracodawców zapytana o to, czy w środowisku ich firmy dochodzi do przypadków mobbingu, zdecydowanie zaprzeczy. Naturalnie, przyznanie się do zgody na tego typu zjawiska mogłoby doprowadzić do postawienia przełożonemu zarzutów – 1 stycznia 2004 roku pojęcie mobbingu zostało wprowadzone do polskiego kodeksu pracy. Co za tym idzie, przełożony ma obowiązek zwalczania mobbingu, natomiast dręczony pracownik może dochodzić swoich praw przed sądem.

Skala zjawiska

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez CBOS w 2002 roku, 17 % pracowników  było celem ataków i szykan ze strony swoich przełożonych. 6% zatrudnionych spotkało się z tego rodzaju zachowaniami ze strony współpracowników i kolegów z pracy. Oczywiście zjawiska takie jak: dręczenie psychiczne, ośmieszanie, poniżanie, agresja, wszelkiego rodzaju szykany i eliminacja z miejsca pracy, nie są czymś nowym. Jednak dla określenia ogółu negatywnych postaw przejęto powszechny na Zachodzie termin mobbing. Należy przypuszczać, że skala tego zjawiska w Polsce z roku na rok zaczyna dotykać coraz większą liczbę osób. Bezpośrednim powodem mogą być ciągłe zagrożenie utraty zatrudnienia i trudności na rynku pracy.

REKLAMA

Definicja

Mobbing jest to ciąg negatywnych zachowań skierowanych w dłuższym okresie przez jednego pracownika lub grupę przeciw konkretnej osobie. Pojęcie mobbing pochodzi od angielskiego słowa mob oznaczającego natłok, tłum, banda, napastowanie, podleganie. Należy również zwrócić uwagę na niuanse w obrębie terminu. W sytuacji, w której przełożony wywiera nacisk na swojego podwładnego, chcąc go sobie podporządkować lub zmusić do opuszczenia stanowiska, te działania nazywa się bossingiem. Jest to tzw. mobbing z „góry w dół” lub „mobbing pochyły”. Natomiast ataki pracowników w kierunku ich przełożonych lub współpracowników, znajdujących się na tym samym poziomie hierarchii, określane jest mianem stuffing, czyli mobbingu  „z dołu do góry” i „mobbingu poziomego”. Według art. 943 § 2. Kodeksu pracy mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.

Zobacz także: Czy pracodawca odpowiada za mobbing?

Cele

Mobber, czyli prześladowca, ma na celu zrujnowanie pozycji przełożonego lub pracownika albo wywarcie negatywnego wpływu na całość polityki personalnej firmy. Działania mobbingowe mają zakłócać, a w rezultacie niszczyć kanały komunikacyjne ofiary, tak aby straciła kontakt z pozostałymi pracownikami. Mobbing dąży również do zredukowania do zera współpracy innych z ofiarą, a także do rozluźnienia jej więzi społecznych i szkodzenia uznaniu, jakim się ona cieszy.

Etapy procesu mobbowania

Mobbing nie jest jednorazowym epizodem w życiu pracownika, jest długotrwałym procesem o znacznej dynamice. Zaczyna się on dość niewinnie, od sporadycznych uwag lub traktowanych jako naiwne bezczelnych komentarzy, które mogą powodować nieporozumienia. Sytuacja konfliktu kojarzy się zawsze ze stresem, podenerwowaniem, stanem małej, osobistej wojny. Jest to stan napięcia, w której dwie zależne od siebie strony próbują, za pomocą nacisku, realizować działania nieuzgodnione z drugą stroną, mając przy tym świadomość braku akceptacji i sprzeciwu. Konflikty obciążają nas psychicznie i mają tendencję do eskalacji. Muszą zostać rozwiązane, nie można przejść obok nich obojętnie. Jeżeli nie zastosujemy jakiejś strategii rozwiązania konfliktu, zwycięży prawo silniejszego, co spowoduje wzrost zagrożenia mobbingiem. Oczywiście należy pamiętać, że nie każde nieporozumienie w pracy musi być przyczynkiem do mobbingu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po etapie nierozwiązanego konfliktu uszczypliwości i docinki zaczynają przybierać formę systematycznego terroru psychicznego. Pracownik zazwyczaj lubiany natyka się na ścianę oddzielającą go od reszty pracowników, zostaje odrzucony, odizolowany. Konflikt został usunięty w cień, a mobbowanemu pracownikowi narzuca się rolę ofiary - jego stan psychiczny i fizyczny  zaczyna się pogarszać. Zmniejsza się jego pewność siebie, nasilają się objawy stresu, pojawia się strach, zwątpienie w swoje umiejętności. Lubiany i zdolny pracownik pod wpływem mobbingu zamyka się w sobie i wycofuje z życia społeczności firmy. W rezultacie ofiara dochodzi do wniosku, że nie może ufać współpracownikom, a oni odbierają ją jak przeszkodę w osiąganiu odpowiednich wyników zespołowych.

Zobacz też: Czym jest mobbing?

REKLAMA

Kolejnym etapem jest odpowiednia reakcja działu personalnego. Przełożeni bardzo często traktują konflikty pomiędzy pracownikami jako ich prywatną sprawę. Jednak w momencie, kiedy spada wydajność działu, zmuszeni są do aktywnego działania. Są to przypadki, kiedy wcześnie zostają rozpoznane działania mobbingowe. Częściej jednak zdarza się, że to ofiara mobbingu, która w sytuacji terroru psychicznego popełnia błędy, nie jest w stanie osiągać dobrych wyników. Zostaje uznana za najsłabsze ogniwo i ku radości mobbera - zostaje, w najlepszym przypadku, przeniesiona do innego działu firmy. Po tym, jak przeniesienie nie daje oczekiwanego efektu, staje się jasne, że pracownik ten jest zbędnym balastem dla firmy. Stanowi to ostatni etap procesu mobbingu. Często zdarza się że, ta osoba - wykończona fizycznie i psychicznie - samowolnie rezygnuje z pracy. Jeśli nie jest na to gotowa, trafia na boczny tor w firmie. Jednak jest kwestią czasu, aby definitywnie zrezygnowała i opuściła miejsce pracy.

Model stworzony przez psychologów pracy, umieszczony powyżej, nie odpowiada dokładnie każdemu przypadkowi mobbingu. Proces ten może zostać zakłócony, chociażby przez wsparcie ofiary mobbingu przez kolegów z pracy lub szefa albo atakującą postawę osoby mobbowanej. Cztery fazy mobbingu nie są sztywno określonymi ramami, lecz etapami, na których w każdej chwili można zatrzymać eskalację konfliktu.

Mobbing i choroba

Długotrwały proces znęcania się nad pracownikiem nie pozostaje bez wpływu na jego zdrowie psychiczne i fizyczne. Odchodząc z pracy, ofiara nie zostawia za sobą wszystkich negatywnych spraw, przenosi je na swój czas wolny. Oczywiście można odwrócić swoją uwagę od problemów, oddając się jakiemuś hobby, ale w ten sposób się ich nie pozbędziemy. Organizm doprowadzony do granic wytrzymałości reaguje ciałem i duchem. Schorzenia wywołane przez zjawisko mobbingu rozwijają się powoli. Można natomiast zauważyć wzmożone występowanie niektórych objawów.  Jeśli chodzi o reakcje ciała, są to m.in. złe ogólne samopoczucie, zaburzenia snu, problemy z żołądkiem, bóle okolic kręgosłupa i ramion. Reakcją ducha jest przede wszystkim niepewność doprowadzająca do utraty wiary we własne siły, jak również stany lękowe, depresyjne, problemy z koncentracją i pamięcią. Mogą pojawić się również uzależnienia od kawy, hazardu, alkoholu, leków. Ze względu na szerzącą się skalę zjawiska i wypływające z niego bezpośrednie konsekwencje zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników, należy poważnie podchodzić do każdego przypadku mobbingu. W żadnym wypadku firma nie może dawać przyzwolenia ani usprawiedliwiać  przejawów uwłaczania godności człowieka, mających na celu doprowadzanie do wyniszczenia fizycznego i psychicznego pracownika i eliminacji z zajmowanego stanowiska.

Gabriela Janczur

Polecamy serwis: Zarządzanie

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polska prezydencja w UE 2025: priorytety przedsiębiorców to m.in. wzmocnienie i ochrona jednolitego rynku UE w związku z rosnącą rolą Chin i wyborami prezydenckimi w USA

Już z początkiem 2025 roku Polska obejmie prezydencję w Radzie UE. Przedsiębiorcy widzą w tym szanse na kształtowanie unijnej polityki, wspieranie jednolitego rynku oraz odpowiedź na wyzwania związane z globalną konkurencją, rosnącą rolą Chin i zmianami politycznymi w USA. Wśród priorytetów są zwiększenie konkurencyjności UE, bezpieczeństwo energetyczne i poszerzenie Unii o Ukrainę i Mołdawię.

Regulacje ESG w transporcie. Z czym to się wiąże?

Branża TSL nie ma łatwo. Firmy z tego sektora muszą zmierzyć się z nowymi wymogami regulacyjnymi i raportowymi – ESG (Environmental, Social, Governance). Chodzi o poprawę standardów środowiskowych, społecznych i zarządzania korporacyjnego. Któe regulacje już są w Europie obowiązkowe, a na które jeszcze czekamy? I najważniejsze - ile trzeba na to wydać i co grozi za ignorowanie tych zmian? 

Na jakie reformy czeka rynek pracy?

Przedsiębiorcy oczekują większego wsparcia od rządu, zwłaszcza w kwestii aktywizacji grup niedoreprezentowanych na rynku pracy. Chcieliby również zmniejszenia kosztów zatrudnienia i zapewnienia dostępu do kandydatów z państw trzecich. Nawołują także do stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi kompetencji i kwalifikacji zawodowych. 

Maksymalizacja bezpieczeństwa: Dlaczego oprogramowanie on-premise ma kluczowe znaczenie w świecie zdominowanym przez SaaS?

Jak wynika z szacunków Gartnera, już za 3 lata aż 75 proc. przedsiębiorstw będzie traktować tworzenie kopii zapasowych aplikacji typu SaaS (Oprogramowanie jako Usługa) jako wymóg krytyczny. Jeszcze w tym roku było to 15 proc . Ta istotna różnica wynika z oceny ryzyka. O ile oprogramowanie dostępne w modelu SaaS jest coraz częstszym wyborem organizacji na całym świecie, kluczowe staje się zapewnienie, że przechowywane tam dane są zarówno dobrze chronione, jak i możliwe do odzyskania. W tym kontekście zasadne może być pytanie o dostępne alternatywy, a zwłaszcza możliwość korzystania z tradycyjnego oprogramowania on-premise, które jest instalowane i zarządzane lokalnie.

REKLAMA

3 cechy innowacyjnego przedsiębiorstwa. Jak ważna jest ochrona środowiska? [WYWIAD]

Co dziś często przesądza o wyborze kontrahenta? Jak ważna jest ochrona środowiska w świecie biznesu? Jakie proste rozwiązania mogą wprowadzić wszystkie przedsiębiorstwa branży ogrodniczej? O 3 głównych cechach innowacyjności opowiada członek zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko, Adam Legutko.

Jak chronić firmowe pieniądze przez utratą wartości

Wielu przedsiębiorców zastanawia się jak uchronić swój kapitał w czasach wysokiej inflacji. Podobnie jak oni, ich pieniądze powinny pracować. Bank Pekao ma propozycję dla prowadzących działalność gospodarczą, spółkę cywilną lub osobową z uproszczoną księgowością, pozwalającą łączyć wysokie oprocentowanie z elastycznością

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni?

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Prognozy na 2025 rok: jakie trendy będą kształtować przyszłość biznesu e-commerce?

Jakie trendy ukształtują branżę e-commerce w nadchodzącym 2025 roku? Jakie narzędzia powinny wykorzystać firmy, żeby się rozwijać?

REKLAMA

InPost Pay – rewolucyjna usługa dla Twojego e-sklepu

W dobie ogromnej konkurencji na rynku e-commerce kluczem do sukcesu jest wyróżnienie się i zwiększenie wygody zakupów dla klientów. InPost Pay to rozwiązanie, które może odmienić oblicze Twojego sklepu internetowego, pomagając zwiększyć konwersję dzięki nowoczesnym udogodnieniom. Dowiedz się, dlaczego warto wdrożyć tę usługę i co możesz dzięki niej zyskać!

Wakacje składkowe 2024 tylko za grudzień. Wniosek trzeba złożyć już w listopadzie

Z wakacji składkowych w 2024 roku można skorzystać już tylko za grudzień. Natomiast wniosek trzeba złożyć już w listopadzie. Państwo opłaci składki za jeden miesiąc za mikroprzedsiębiorców i komorników sądowych. Jakie warunki trzeba spełnić?

REKLAMA