REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Klasyfikacja kosztów w przedsiębiorstwie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta Celej
Ekspert Equity Investments S.A., kontroler finansowy
Klasyfikacja kosztów w przedsiębiorstwie
Klasyfikacja kosztów w przedsiębiorstwie

REKLAMA

REKLAMA

Świadomość ponoszonych kosztów jest jednym z kluczowych czynników powodzenia każdego przedsięwzięcia. By dane do kosztach mogły być skuteczną informacją zarządczą, konieczne jest przedstawienie ich w odpowiednim przekroju. Sposób przedstawienia kosztów zależy przede wszystkim od celu, na potrzeby którego powstaje kalkulacja.

Zadania rachunku kosztów

Koszty są istotnym elementem pozwalającym ustalić w rachunku zysków i strat wynik z działalności firmy. Syntetyczny układ rodzajowy kosztów nie zaspokaja jednak w wystarczającym stopniu potrzeb informacyjnych decydentów. Z punktu widzenia zarządzania jednostką gospodarczą, rachunek kosztów pełni kilka istotnych funkcji. Należą do nich przede wszystkim:

REKLAMA

  • Ustalenie rentowności poszczególnych produktów;
  • Weryfikacja odchyleń pomiędzy planowanymi a rzeczywiście poniesionymi kosztami danej działalności;
  • Umożliwienie oceny ośrodków odpowiedzialności, co wiąże się z realizacją programów motywacyjnych;
  • Wykrywanie wolnych rezerw produkcyjnych i możliwości ograniczenia zbędnych kosztów.

Rachunek kosztów a rachunkowość finansowa

REKLAMA

Rachunek kosztów jest elementem rachunkowości zarządczej, która dotyczy szerszego obszaru niż rachunkowość finansowa. Integracja obu dziedzin często okazuje się niemożliwa, ponieważ kalkulacja kosztów wykracza zarówno poza horyzont czasowy jak i zakres księgowości i sprawozdawczości. Najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest oddzielenie tradycyjnej rachunkowości, skoncentrowanej na prezentowaniu informacji o przeszłości dla użytkowników zewnętrznych, od rachunkowości zarządczej, służącej wewnętrznym celom organizacji. Ze względu na ogromne znaczenie informacji zarządczych oraz poufność danych managerowie coraz częściej powierzają ich przygotowanie profesjonalnym podmiotom. Wykorzystanie outsourcingu wiąże się z możliwością uzyskania obiektywnej oceny działalności przez doświadczonych doradców, co nie zawsze jest możliwe przy wykorzystaniu własnych pracowników.

Niewątpliwą zaletą rachunków kosztów jest ich elastyczność – o ile dane o kosztach dla celów sprawozdawczości finansowej muszą zawierać się w określonej formie i ich ewidencja wiąże się z wieloma ustawowymi obostrzeniami, o tyle koszty w rachunkowości zarządczej mogą być agregowane w dowolny sposób w ramach potrzeb informacyjnych.  Istotną ich zaletą jest również możliwość ich rozszerzenia o wartości planowane.

Polecamy: Konta oszczędnościowe dla firm tańsze niż indywidualne

Tradycyjne metody klasyfikacji kosztów

Istnieje wiele możliwości klasyfikacji kosztów. Przed wyborem należy jasno określić potrzebę informacyjną. Warto zadać sobie pytanie, na które odpowiedzią ma być wynik kalkulacji. Ułatwi to wybór optymalnej metody.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Najpopularniejszymi rodzajami klasyfikacji kosztów są:

  • układ według typów działalności jednostki gospodarczej oraz
  • układ rodzajowy.

REKLAMA

Oba rozróżnienia występują łącznie w porównawczym rachunku zysków i strat. Wśród typów działalności wyróżnić można działalność operacyjną (związaną ze sprzedażą oraz pozostałe koszty), finansową oraz nietypową (zdarzenia nadzwyczajne).

Koszty operacyjne przedsiębiorstwa zazwyczaj prezentowane są w układzie rodzajowym, do którego należą: amortyzacja, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia oraz pozostałe koszty. Układ ten umożliwia ocenę struktury rodzajowej poniesionych kosztów, jednak nie uwzględnia celu ich poniesienia, w związku z czym jego przydatność dla celów wewnętrznych jest ograniczona.

Koszty działalności operacyjnej można rozpatrywać również z punktu widzenia odmian działalności, wśród których można wyróżnić koszty działalności podstawowej, koszty działalności pomocniczej oraz koszty zarządu. Schemat ten jest bardzo ogólny, jednak usprawnia analizę w kierunku „od ogółu do szczegółu” każdego poziomu działalności. W podobnym układzie występują koszty agregowane według miejsc ich powstawania. Rachunek ten tworzony jest głównie po to, by budować świadomość odpowiedzialności konkretnych ośrodków za generowane przez nich koszty poprzez odpowiednio skonstruowane systemy motywacyjne.

Metodą klasyfikacji kosztów pozwalającą oddzielić koszty związane bezpośrednio z działalnością właściwą od kosztów zakupu oraz sprzedaży. Działalność właściwa, w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa, może obejmować koszty produkcji, handlowe itp. Koszty zakupu obejmują, oprócz wartości materiałów i towarów, np. koszty transportu i załadunku. Wśród kosztów sprzedaży można wyróżnić np. koszty marketingu i reklamy oraz transportu sprzedanych produktów.

Kolejnym podziałem kosztów jest ich układ kalkulacyjny, który grupuje koszty zgodnie z celem ich poniesienia. Możemy tu wyróżnić: koszty bezpośrednie produktu lub usługi oraz koszty pośrednie, w których nie jest możliwe określenie konkretnego obiektu, którego dotyczą. Koszty pośrednie są łączone w grupy, a następnie rozliczane na produkty lub usługi za pomocą ustalonych kluczy podziałowych. Sposób grupowania kosztów pośrednich zależy od potrzeb informacyjnych. Najczęściej występują: koszty zakupu, koszty sprzedaży, koszty wydziałowe oraz koszty zarządu, przy czym kosztów zarządu nie należy rozliczać na produkty. Układ kalkulacyjny umożliwia analizę struktury kosztów własnych produktów lub usług oraz kosztów własnych całego przedsiębiorstwa.

Odmienną klasyfikacją jest podział kosztów według ich reakcji na zmiany rozmiarów produkcji. Występują tu koszty stałe, które są niezmienne bez względu na rozmiar działalności i koszty zmienne, które mogą wzrastać proporcjonalnie do wzrostu produkcji, lecz mogą również mieć charakter progresywny lub degresywny. Istnieją też koszty względnie stałe, które zwiększają się dopiero po przekroczeniu pewnego pułapu. Rachunek ten jest skomplikowany i czasochłonny, lecz precyzyjnie ukazuje zmiany w wielkości i strukturze kosztów występujące pod wpływem zmian w wielkości produkcji lub sprzedaży.

Polecamy: Koszty kredytu dla firm - porada

Wybór metody klasyfikacji

Wybór właściwej metody kalkulowania kosztów powinien być poprzedzony dokładną analizą uwzględniającą strukturę organizacyjną i specyfikę przedsiębiorstwa. Niektóre z metod wymagają zmian w sposobach księgowania, inne mogą być prowadzone niezależnie od nich. Poszczególne sposoby klasyfikacji kosztów różnią się zarówno wartością informacyjną jak i pracochłonnością. Optymalna metoda powinna być dobierana dla każdego przedsiębiorstwa indywidualnie i po dokładnej analizie jego potrzeb. W wielu przypadkach tradycyjne metody nie są wystarczające i konieczne jest zastosowanie metod alternatywnych, takich jak np. rachunek kosztów działań, podział na fazy cyklu życia produktu, stopnia tworzenia wartości dodanej itp.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Umowa z influencerem krok po kroku

Szybki rozwój marketingu internetowego otworzył przed markami i twórcami zupełnie nowe perspektywy współpracy. W dobie cyfrowej rewolucji, influencerzy stali się kluczowymi partnerami w promocji produktów i usług, oferując unikatowy sposób docierania do odbiorców (potencjalnych klientów marek). Współpraca z twórcami, choć niezwykle efektywna, wiąże się jednak z szeregiem wyzwań prawnych, które wymagają szczególnej uwagi. Odpowiednie uregulowanie wzajemnych praw i obowiązków jest fundamentem sukcesu i bezpieczeństwa obu stron, minimalizując ryzyko sporów i nieporozumień.

Deregulacja: rząd naprawia prawo, ale przedsiębiorcy nie są zadowoleni z zakresu i tempa zmian w przepisach

Przedsiębiorcy przekonują, że Polska musi być krajem ze sprawną strukturą przepisów. Mimo postępów nadal wiele zagadnień z prawa budowlanego, pozwoleń na zatrudnienie czy przepisów związanych z regulacją handlu i usług zdają się być niepotrzebnym mnożeniem administracji.

Czy konto firmowe jest obowiązkowe?

Przy założeniu firmy musisz dopełnić wielu formalności. O ile wybór nazwy przedsiębiorstwa, wskazanie adresu jego siedziby, czy wskazanie właściwego PKD są obligatoryjne, o tyle otworzenie rachunku firmowego niekoniecznie. Jednak dużo zależy przy tym od tego, jaka forma działalności jest prowadzona, jakie transakcje są wykonywane i wreszcie, czy chce ona korzystać z mechanizmu split payment.

Blisko LUDZI i dla LUDZI. Czym Emtor wyróżnia się jako pracodawca na rynku wózków widłowych?

Na przestrzeni lat firma Emtor udowodniła, że sukces w biznesie nie zależy wyłącznie od produktów czy wyników finansowych, ale przede wszystkim od ludzi, którzy ten biznes tworzą. To dzięki zaangażowaniu, lojalności i codziennej pracy zespołów połączenie tradycji z nowoczesnością jest możliwe. Emtor stawia na człowieka – nie tylko jako pracownika, ale jako partnera w budowaniu wspólnej przyszłości. Bo gdy ludzie czują się docenieni, chcą zostać na dłużej. Jak zatem firma buduje swoją przewagę na konkurencyjnym rynku?

REKLAMA

Poczta Polska nawiązuje partnerstwo z Temu. Wszyscy dołożymy się do chińskiego giganta?

Poczta Polska poinformowała o nawiązaniu współpracy logistycznej z platformą Temu. Państwowe przedsiębiorstwo rozwija obsługę przesyłek e-commerce. Przesyłki zakupione na chińskiej platformie zakupowej będą dostarczane do klientów w ciągu kilku dni.

6 miesięcy vacatio legis i gotowy projekt deregulacyjny to za mało. Deregulacja musi przyspieszyć

Przedsiębiorcy pozytywnie oceniają 6 miesięcy vacatio legis i gotowy projekt deregulacyjny zakładający uproszczenie prowadzenia działalności nierejestrowanej czy milczącą zgodę w wyszczególnionych w ustawie zagadnieniach gospodarczych, ale to za mało. Deregulacja musi przyspieszyć.

Warto udzielić pełnomocnictwa lub prokury w CEIDG

Prowadzenie własnej firmy to nie tylko pasja i satysfakcja, ale także szereg obowiązków, które co do zasady przedsiębiorca powinien wykonywać osobiście sprawując zarząd nad swoim przedsiębiorstwem. Chodzi tu przede wszystkim o zawieranie umów, czy kontakty z urzędami i sądami. Wraz z rozwojem firmy może okazać się, że konieczne będzie delegowanie części zadań związanych z zarządzaniem przedsiębiorstwem na inne osoby. Aktualnie, każdy przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) może ustanowić pełnomocnika lub prokurenta, który będzie reprezentować go w sprawach pozostających w związku z prowadzoną przez tego przedsiębiorcę działalnością gospodarczą.

Biznesowy challenge z dala od zgiełku

Rozmowa z Agnieszką Najberek, dyrektorką sprzedaży MICE w Hotelu Arłamów, o trendach w budowaniu dobrostanu i integracji pracowników.

REKLAMA

Outsourcing obsługi prawnej firmy

Ciągle następujące, dynamiczne i nieprzewidywalne zmiany rynkowe wymuszają na przedsiębiorcach konieczność nieustannego dostosowywania swoich strategii do zmieniających się realiów. W obliczu takich wyzwań, wiele firm zwraca uwagę na konieczność optymalizacji funkcjonowania pozaoperacyjnej części swojej działalności. Niczym nowym nie będzie wskazanie, że takim narzędziem jest właśnie outsourcing, który coraz częściej obejmuje także pracę prawników.

Polubownie czy przez sąd – jak najlepiej dochodzić należności w TSL?

W branży TSL nawet niewielkie opóźnienia w płatnościach mogą prowadzić do utraty płynności, a w skrajnych przypadkach – do upadłości firmy. Skuteczna windykacja to często kwestia przetrwania, a nie tylko egzekwowania prawa. Co zatem wybrać: sąd czy polubowne rozwiązanie?

REKLAMA