Racjonalizacja gospodarowania zapasami – elementy rachunku ekonomicznego

W ogólnym ujęciu, wynik finansowy firmy (Wf) zależy od:
• poziomu sprzedaży (o),
• stawek marży (m),
• kosztów handlowych (K).

Przykład:
Po zamknięciu miesiąca stycznia 2010r. księgowość przekazała kierownictwu informacje dotyczące wyniku finansowego. Według zapisów księgowych na dzień 31 stycznia 2010r., od początku roku:
• uzyskano obrót (o) w wysokości - 1 426 255 PLN
• wypracowana marża handlowa wyniosła(m) - 10,26%
• Poniesione koszty handlowe (K) - 88 421 PLN

Podstawiając przekazane dane do wzoru ustalono, że kwota wyniku finansowego firmy (Wf), w pierwszym miesiącu 2010 br. wyniosła 57 913 PLN

Zakłócenia w ciągłości sprzedaży, co wpłynie na wielkość sprzedaży (o), a tym samym zbyt niski stan zapasów, albo nieprawidłowa struktura (np. duży zapas zbędny) będzie powodować na wielkość realizowanej kwoty marży (o*m). Z kolei zbyt wysoki poziom zapasów prowadzi do nadmiernego wzrostu kosztów zakupu i magazynowania, eo ipso powiększa element (K).

Przy podanych uwarunkowaniach, nie trudno dojść do wniosku, że rachunek ekonomiczny, w gospodarce zapasami, będzie polegać na ustaleniu takiej wielkości zapasów, przy której firma ma zapewnioną ciągłość sprzedaży, jednocześnie zminimalizowane są ponoszone koszty związane z ich utrzymaniem. Dodatkowo, jeśli koszty zapasów są za wysokie, to w nadmiarze zamrożony jest kapitał:

• dostępna gotówka (g) - 78 205 PLN;
należności (n) - 351 659 PLN; obrotowy. Zadanie sprowadza się więc do minimalizowania inwestycji w zapasy, przy jednoczesnym uwzględnianiu postulatów efektywności sprzedaży.

Polecamy: Odzyskiwanie przeterminowanych należności firmy

• Suma środków obrotowych firmy (S) na dzień 31 stycznia 2010 roku wynosi 1 285 500 PLN z czego:
• zapas magazynowy (s) – 828 636 PLN.

Przyjmując sumę środków obrotowych (1 285 500 PLN) za 100%, zapas magazynowy wynosi 64,3%. Nie dziwi więc, że szukanie rezerw w tym segmencie środków obrotowych aby zwiększyć poziom dostępnej gotówki lub np. możliwości podniesienia kredytu kupieckiego odbiorcom, uchodzi za tak istotne.

Pomocą w ocenie i śledzeniu postępów na drodze racjonalizacji stanów magazynowych, może nam służyć: wskaźnik efektywności wykorzystania zapasu magazynowego (Ez).

gdzie:
Ez - wskaźnik efektywności wykorzystania zapasu magazynowego;
s - zapas magazynowy na dzień …;
o - wielkość obrotu firmy na dzień ... od początku roku;
M - ilość miesięcy jakie upłynęły od początku roku;