Kontrola w firmie przez instytucje państwowe – zakres, kompetencje i terminy

Aby uniknąć negatywnych skutków takich kontroli dla przedsiębiorców, warto znać dopuszczalny ich zakres, obowiązujące terminy, kompetencje instytucji kontrolujących i uprawnienia podmiotów kontrolowanych.

Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców jest przeprowadzana na zasadach określonych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Zasady i tryb kontroli mogą też wynikać z bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo z ratyfikowanych umów międzynarodowych. Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wskazują wprawdzie na określony schemat procedur kontrolnych, jednak nie regulują kwestii merytorycznych dotyczących celów, zakresu i metod poszczególnych kontroli, które są zawarte w szczegółowych przepisach odnoszących się do danego typu kontroli (np. w przepisach ustawy – Ordynacja podatkowa, ustawy o Inspekcji Handlowej, ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawy o ochronie danych osobowych czy ustawy o Państwowej Straży Pożarnej).

Zobacz serwis: Prawo dla firm

Dopuszczalny czas kontroli

Czas trwania kontroli w danym roku kalendarzowym jest ograniczony. Czas wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:

● w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych,

● w odniesieniu do małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych,

● w odniesieniu do średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych,

● w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.

Ograniczeń czasu kontroli nie stosuje się jednak w przypadkach, gdy:

● ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej,

● przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego albo zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,

● kontrola jest dokonywana w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów,

● przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego,

● kontrola dotyczy zasadności zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu,

● przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej,