REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakładowy plan kont - zasady opracowywania

Subskrybuj nas na Youtube
Zakładowy plan kont - zasady opracowywania /Fot. Shutterstock
Zakładowy plan kont - zasady opracowywania /Fot. Shutterstock
Media

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości nie narzuca zasad konstrukcji zakładowego planu kont. Przy jego opracowaniu należy wziąć pod uwagę przede wszystkim potrzeby informacyjne jednostki.

Na potrzeby informacyjne jednostki należy zwrócić uwagę w szczególności w zakresie:

REKLAMA

● obowiązkowej sprawozdawczości jednostki,

● branżowych wytycznych dotyczących prowadzenia ksiąg rachunkowych,

● ustalenia podstawy naliczenia podatków, jak i ich wysokości,

● sprawowania kontroli wewnętrznej,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

● podejmowania decyzji zarządczych.

Podstawą ustalenia planu kont powinna być analiza potrzeb jednostki w zakresie gromadzenia i przetwarzania informacji. Daje to dużą swobodę jednostkom w kreowaniu zawartości planu kont.

Przy konstruowaniu planu kont wskazane jest uwzględnienie wielu elementów i ich właściwy dobór, co przesądzi o jego przydatności i roli w jednostce gospodarczej.

Polecamy: RODO w marketingu

Zakładowy plan kont powinien zawierać:

1) wykaz stosowanych przez jednostkę:

- kont księgi głównej (kont syntetycznych),

- kont ksiąg pomocniczych (kont analitycznych),

- kont pozabilansowych;

2) opis funkcjonowania kont syntetycznych, ich charakterystykę oraz korespondencję (wzajemne powiązanie) z innymi kontami syntetycznymi;

3) zasady tworzenia kont pomocniczych (kont analitycznych) w powiązaniu z konkretnymi kontami syntetycznymi, których stanowią uszczegółowienie;

4) wskazanie typowych operacji gospodarczych występujących w jednostce gospodarczej ewidencjonowanych na kontach ujętych w zakładowym planie kont (zapisy typowych operacji);

5) określenie dowodów księgowych, w tym zastępczych, stanowiących podstawę dokonywanych zapisów.

Istotna w tym zakresie jest technika prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym zasady komputerowego przetwarzania danych.

Zakres kont ujętych w planie kont, ich podział oraz zasady funkcjonowania powinny, jak wskazano, zaspokajać potrzeby jednostki. Niezbędne jest dostosowanie zakładowego planu kont do indywidualnych potrzeb jednostki. Dostosowując szczegółowość i konstrukcje układu kont, należy uwzględnić rodzaj i zakres działalności operacyjnej prowadzonej przez jednostkę, jej strukturę organizacyjną, jak również wymogi co do sprawowania kontroli oraz pozyskania informacji na potrzeby podejmowania decyzji zarządczych.

Ze względu na istotny wpływ na prowadzenie ksiąg rachunkowych, przy opracowywaniu plany kont należy również uwzględnić:

1) zasady amortyzacji (umarzania) środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości inwestycyjnych;

2) zasady jednorazowej amortyzacji środków trwałych i innych uproszczeń stosowanych przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych;

3) zasady dokonywania odpisów aktualizujących wartość środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości inwestycyjnych;

4) zasady wyceny rzeczowych aktywów obrotowych i z tym związane metody prowadzenia ewidencji szczegółowej rzeczowych składników aktywów obrotowych;

5) zasady i złożoność ewidencji rozrachunków i roszczeń i ujmowania odpisów aktualizujących ich wartość;

6) zakres rachunku kosztów, z czym wiąże się wybór zespołów kont na potrzeby ewidencji i rozliczania kosztów działalności operacyjnej, tj. pełna ewidencja kosztów (zespół 4 i 5) czy niepełna ewidencja kosztów (tylko zespół 4 lub tylko zespół 5);

7) zasady kalkulacji kosztu wytworzenia produktów;

8) zasady ewidencji i rozliczania czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów;

9) określenie wariantów prezentacji rachunku zysków i strat i z tym związanego ewidencyjnego sposobu ustalania wyniku;

10) zasady ewidencji przychodów i kosztów działalności, w tym zasady rozliczania i ewidencji umów długoterminowych;

11) wyznaczenie roli szczególnych kont, takich jak na przykład:

- konta 13-9 Środki pieniężne w drodze,

- konto 30 Rozliczenie zakupu,

- konta 49 Rozliczenie kosztów rodzajowych,

- konto 58 Rozliczenie kosztów działalności czy

- konto 08 Środki trwałe w budowie;

12) wykaz powiązań kont z pozycjami bilansu i rachunku zysków i strat.

Szczegółowe odniesienie do wskazanych zagadnień i z tym związanych możliwych rozwiązań znajduje się przy omawianiu poszczególnych zespołów kont, z którymi zagadnienia łączą się lub do których przypisano konta księgowe.

Przyjmując zakładowy plan kont, jednostka ustala wykaz kont księgowych w układzie syntetycznym oraz ich rozbudowę analityczną. W zakładowym planie kont również muszą zostać określone zasady funkcjonowania kont ksiąg pomocniczych (kont analitycznych) i ich powiązania z kontami księgi głównej (kontami syntetycznymi). Poziom rozbudowy analitycznej i jej złożoność powinny być adekwatne do potrzeb informacyjnych i kontrolnych jednostki.

Konta księgowe

REKLAMA

Przy konstrukcji planu kont należy pamiętać o funkcjonowaniu zależności pomiędzy liczbą kont syntetycznych i ich potrzebą rozbudowy analitycznej. Zaplanowanie większej liczby kont syntetycznych, co wiąże się z rozbudową ewidencji na tym poziomie, będzie skutkowało mniejszą potrzebą rozwinięcia ewidencji poprzez zapisy na kontach analitycznych. W tym zakresie konstrukcja planu kont wymaga przemyślenia. Z pewnością złożona, wielostopniowa analityka może być uciążliwa i może zwiększać pracochłonność prowadzenia ewidencji. Należy w tym momencie podkreślić, że sprawowanie kontroli nad wiarygodnością informacji uzyskiwanych w wyniku jej prowadzenia może stanowić problem.

W praktyce obowiązuje zasada, że konta ujęte w planie kont są grupowane w zespoły kont, które cechuje jednorodna lub zbliżona treść ekonomiczna oraz podobny sposób ich funkcjonowania. Zastosowaną systematykę grupowania kont podporządkowano wymogom sprawozdawczości zewnętrznej.

Zwykle konta objęte zakładowym planem kont tworzą 9 zespołów kont oznaczonych symbolem od 0 do 8. Każdy z dziewięciu zespołów ma swoją nazwę.

W niniejszej publikacji funkcjonuje podział kont na następujące zespoły:

Numer zespołu

Nazwa zespołu kont

0

Aktywa trwałe

1

Środki pieniężne, rachunki bankowe oraz inne krótkoterminowe aktywa finansowe

2

Rozrachunki i roszczenia

3

Materiały i towary

4

Koszty według rodzajów i ich rozliczenie

5

Koszty według typów działalności i ich rozliczenie

6

Produkty i rozliczenia międzyokresowe

7

Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem

8

Kapitały (fundusze) własne, fundusze specjalne i wynik finansowy

Konta syntetyczne oraz analityczne są oznaczane symbolami, które identyfikują je i łączą z przynależnością do konkretnego zespołu kont od 0 do 8.

Najczęściej konta syntetyczne otrzymują oznaczenie w postaci dwóch lub trzech cyfr, które rozpoczynają się od numeru zespołu kont, do którego zostały przyporządkowane.

Symbole kont analitycznych oprócz symbolu konta syntetycznego, którego stanowią uszczegółowienie, dalej oznaczone są większą liczbą cyfr, zwykle przy zastosowaniu klasyfikacji dziesiętnej.

Liczba cyfr w symbolu konta często wynika z zasad przyjętych w jednostce, a najczęściej jest uwarunkowana strukturą symboli przyjętą w programie komputerowym.

REKLAMA

Przy oznaczeniu symboliki kont jednostka powinna dostosować się do możliwości programu komputerowego. Jeżeli program komputerowy pozwala na użycie alfanumerycznego symbolu konta o wyznaczonej liczbie znaków, jednostka powinna to uwzględnić i oznaczyć w ten sposób konta w swoim zakładowym planie kont. Zwykle programy komputerowe są elastyczne w zakresie symboliki kont, powiązanej z kształtowaniem zasad grupowania danych według różnych kryteriów.

Opracowanie dobrego planu kont może stanowić duże wyzwanie dla jednostki gospodarczej i nie jest zadaniem łatwym. Stopień złożoności rośnie w sytuacji jednostek dużych, o rozbudowanym zakresie działalności operacyjnej i znacznie rozszerzonych potrzebach informacyjnych. Będzie to związane szczególnie z rozbudową analityczną zakresu gromadzonych informacji. W takich jednostkach docenia się znaczenie dobrze skonstruowanego zakładowego planu kont.

W celu ujednolicenia zasad grupowania operacji gospodarczych i ograniczenia nakładu pracy związanego z ustaleniem zakładowego planu kont, zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy o rachunkowości, mogą być stosowane wzorcowe plany kont.

Dostępnych jest wiele publikacji tytułowanych jako wzorcowy plan kont. Zwykle tego typu publikacje odnoszą się do szerokiego zakresu zagadnień i problemów w zakresie konstrukcji planu kont w związku z ewidencją księgową. Jednakże nie jest wskazane traktowanie tych publikacji jako zakładowego planu kont konkretnej jednostki. Tego typu publikacje z pewnością mogą stanowić pomoc jako wzorce i rozwiązania do naśladowania przy opracowywaniu własnego zakładowego planu kont. Zakładowy plan kont jednostki, w tym wykorzystywany zestaw kont, powinien być dostosowany do jej indywidualnych potrzeb i uwzględniać dla niej przewidziane rozwiązania.

Szczególnym rozwiązaniem, które zostało przyjęte przez Ministra Finansów, było wprowadzenie planu kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, określając, że plany te stanowią podstawę do opracowania zakładowych planów kont w tych jednostkach.

Zakładowy plan kont powinien odnosić się także do problemów rozliczeń podatkowych jednostki i to w zakresie różnych podatków.

Mając na uwadze to, że art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obliguje podatników do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, księgi rachunkowe są traktowane jako stanowiące podstawę ustalenia podatku dochodowego. Będzie się to wiązać z koniecznością dostosowania zakładowego planu kont do wskazanych potrzeb, szczególnie w zakresie ewidencji kosztów i przychodów. W tym zakresie bierze się pod uwagę nie tylko konta bilansowe, ale również i pozabilansowe.

Artykuł niniejszy jest fragmentem publikacji: Wzorcowy plan kont dla firm z komentarzem

okładka​​​​​​​

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaprojektuj z nami swoją pierwszą innowację – poznaj bezpłatną usługę Innovation Coach i weź udział w wydarzeniu w Łodzi

W dobie dynamicznych zmian technologicznych i rosnącej konkurencji, przedsiębiorcy coraz częściej poszukują sposobów na wdrażanie innowacji w swoich firmach. Nie każdy jednak wie, od czego zacząć, jak zdobyć fundusze na rozwój, czy jak skutecznie przejść przez proces planowania i realizacji innowacyjnego projektu.

Odroczenie terminu płatności składek ZUS. Kto i na jakich zasadach może skorzystać z odroczenia terminu płatności składek?

Odroczenie terminu płatności składek ZUS. Kto i na jakich zasadach może skorzystać z odroczenia terminu płatności składek? W ubiegłym roku z odroczenia terminu płatności składek najczęściej korzystali mali płatnicy.

Przewodnik po spółce w Delaware – wszystko, co musisz wiedzieć zanim założysz firmę w USA

Założenie spółki w Stanach Zjednoczonych, a w szczególności w stanie Delaware, to marzenie wielu przedsiębiorców – zarówno z Polski, jak i z całego świata. Delaware od dekad uważany jest za światowe centrum dla biznesu dzięki swojej wyjątkowej legislacji, przyjaznemu klimatowi dla przedsiębiorców oraz elastycznym strukturze prawnej. Ale czy spółka w Delaware to dobry wybór dla każdego? I co warto wiedzieć zanim złożysz wniosek o rejestrację?

Europejski Akt Dostępności zacznie obowiązywać od 28 czerwca 2025 roku. Za niespełnienie wymagań dyrektywy wysokie kary

Zbliża się termin, od którego wszystkie firmy świadczące określone usługi lub sprzedające wybrane produkty będą musiały zapewnić ich dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Od 28 czerwca 2025 r. niespełnienie wymagań może wiązać się z wysokimi grzywnami oraz utratą reputacji.

REKLAMA

JDG a spółka z o.o. Którą formę działalności wybrać? [Porównanie]

Podejmując decyzję o własnym biznesie, każdy przedsiębiorca staje przed wyborem formy działalności. Większość z nas waha się pomiędzy jednoosobową działalnością gospodarczą (JDG) a spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.). Każda z tych form ma swoje plusy i minusy. W artykule spróbuję przybliżyć czym się różnią.

Pożyczka dla firm: Szansa na rozwój czy ryzyko?

Prowadzisz firmę? Na pewno doświadczasz różnych wyzwań związanych z zarządzaniem własnym biznesem. Zmieniające się trendy, rosnąca konkurencja, potrzeba implementowania nowych technologii – to tylko niektóre z powodów, dla których musisz stale szukać sposobów na rozwój i reklamę. Pytanie nierzadko brzmi, skąd wziąć na to pieniądze?

Prognozy: zamiast powrotu Koniunktury, europejskie firmy może dotknąć fala bankructw na niespotykaną dotąd skalę

Po kilku latach wysokiej inflacji i restrykcyjnej polityki pieniężnej banków centralnych, europejskie przedsiębiorstwa z nadzieją patrzyły na rok 2025, oczekując wreszcie wzrostu gospodarczego. W obecnej sytuacji geopolitycznej trudno jednak zachować optymizm.

Kontrole podatkowe. 2025 rok przyniósł ważną zmianę, ale to dopiero początek ułatwień

Urzędy skarbowe przeprowadzają kontrole podatkowe od kiedy tylko istnieją podatki. Zmienia się jedynie charakter służb kotrolnych oraz zasady przeprowadzania samych kontroli. Kluczowe zmiany w kontroli podatkowej nastąpiły z początkiem 2025 roku, choć nie wszyscy o nich pamiętają.

REKLAMA

Mobbing w pracy: jak rozpoznać i chronić się przed nim?

Poznaj definicję, przyczyny i formy mobbingu oraz praktyczne sposoby ochrony przed nim – wszystkie wskazówki prosto z rozmowy z ekspertką Katarzyną Bednarczykówą, autorką książki "Masz się łasić".

Reputacja przedsiębiorcy to jedno z kluczowych aktywów firmy. Tak uważa coraz więcej właścicieli firm w Polsce

Firmy w Polsce coraz częściej traktują reputację jako kapitał, który warto chronić, nawet kosztem wyników finansowych. To po części efekt walki stereotypu przedsiębiorcy, który chce osiągać zyski za wszelką cenę. Jest on wciąż głęboko zakorzeniony w świadomości społecznej.

REKLAMA