REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakładowy plan kont - zasady opracowywania

Zakładowy plan kont - zasady opracowywania /Fot. Shutterstock
Zakładowy plan kont - zasady opracowywania /Fot. Shutterstock
Media

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości nie narzuca zasad konstrukcji zakładowego planu kont. Przy jego opracowaniu należy wziąć pod uwagę przede wszystkim potrzeby informacyjne jednostki.

Na potrzeby informacyjne jednostki należy zwrócić uwagę w szczególności w zakresie:

REKLAMA

● obowiązkowej sprawozdawczości jednostki,

● branżowych wytycznych dotyczących prowadzenia ksiąg rachunkowych,

● ustalenia podstawy naliczenia podatków, jak i ich wysokości,

● sprawowania kontroli wewnętrznej,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

● podejmowania decyzji zarządczych.

Podstawą ustalenia planu kont powinna być analiza potrzeb jednostki w zakresie gromadzenia i przetwarzania informacji. Daje to dużą swobodę jednostkom w kreowaniu zawartości planu kont.

Przy konstruowaniu planu kont wskazane jest uwzględnienie wielu elementów i ich właściwy dobór, co przesądzi o jego przydatności i roli w jednostce gospodarczej.

Polecamy: RODO w marketingu

Zakładowy plan kont powinien zawierać:

1) wykaz stosowanych przez jednostkę:

- kont księgi głównej (kont syntetycznych),

- kont ksiąg pomocniczych (kont analitycznych),

- kont pozabilansowych;

2) opis funkcjonowania kont syntetycznych, ich charakterystykę oraz korespondencję (wzajemne powiązanie) z innymi kontami syntetycznymi;

3) zasady tworzenia kont pomocniczych (kont analitycznych) w powiązaniu z konkretnymi kontami syntetycznymi, których stanowią uszczegółowienie;

4) wskazanie typowych operacji gospodarczych występujących w jednostce gospodarczej ewidencjonowanych na kontach ujętych w zakładowym planie kont (zapisy typowych operacji);

5) określenie dowodów księgowych, w tym zastępczych, stanowiących podstawę dokonywanych zapisów.

Istotna w tym zakresie jest technika prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym zasady komputerowego przetwarzania danych.

Zakres kont ujętych w planie kont, ich podział oraz zasady funkcjonowania powinny, jak wskazano, zaspokajać potrzeby jednostki. Niezbędne jest dostosowanie zakładowego planu kont do indywidualnych potrzeb jednostki. Dostosowując szczegółowość i konstrukcje układu kont, należy uwzględnić rodzaj i zakres działalności operacyjnej prowadzonej przez jednostkę, jej strukturę organizacyjną, jak również wymogi co do sprawowania kontroli oraz pozyskania informacji na potrzeby podejmowania decyzji zarządczych.

Ze względu na istotny wpływ na prowadzenie ksiąg rachunkowych, przy opracowywaniu plany kont należy również uwzględnić:

1) zasady amortyzacji (umarzania) środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości inwestycyjnych;

2) zasady jednorazowej amortyzacji środków trwałych i innych uproszczeń stosowanych przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych;

3) zasady dokonywania odpisów aktualizujących wartość środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości inwestycyjnych;

4) zasady wyceny rzeczowych aktywów obrotowych i z tym związane metody prowadzenia ewidencji szczegółowej rzeczowych składników aktywów obrotowych;

5) zasady i złożoność ewidencji rozrachunków i roszczeń i ujmowania odpisów aktualizujących ich wartość;

6) zakres rachunku kosztów, z czym wiąże się wybór zespołów kont na potrzeby ewidencji i rozliczania kosztów działalności operacyjnej, tj. pełna ewidencja kosztów (zespół 4 i 5) czy niepełna ewidencja kosztów (tylko zespół 4 lub tylko zespół 5);

7) zasady kalkulacji kosztu wytworzenia produktów;

8) zasady ewidencji i rozliczania czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów;

9) określenie wariantów prezentacji rachunku zysków i strat i z tym związanego ewidencyjnego sposobu ustalania wyniku;

10) zasady ewidencji przychodów i kosztów działalności, w tym zasady rozliczania i ewidencji umów długoterminowych;

11) wyznaczenie roli szczególnych kont, takich jak na przykład:

- konta 13-9 Środki pieniężne w drodze,

- konto 30 Rozliczenie zakupu,

- konta 49 Rozliczenie kosztów rodzajowych,

- konto 58 Rozliczenie kosztów działalności czy

- konto 08 Środki trwałe w budowie;

12) wykaz powiązań kont z pozycjami bilansu i rachunku zysków i strat.

Szczegółowe odniesienie do wskazanych zagadnień i z tym związanych możliwych rozwiązań znajduje się przy omawianiu poszczególnych zespołów kont, z którymi zagadnienia łączą się lub do których przypisano konta księgowe.

Przyjmując zakładowy plan kont, jednostka ustala wykaz kont księgowych w układzie syntetycznym oraz ich rozbudowę analityczną. W zakładowym planie kont również muszą zostać określone zasady funkcjonowania kont ksiąg pomocniczych (kont analitycznych) i ich powiązania z kontami księgi głównej (kontami syntetycznymi). Poziom rozbudowy analitycznej i jej złożoność powinny być adekwatne do potrzeb informacyjnych i kontrolnych jednostki.

Konta księgowe

REKLAMA

Przy konstrukcji planu kont należy pamiętać o funkcjonowaniu zależności pomiędzy liczbą kont syntetycznych i ich potrzebą rozbudowy analitycznej. Zaplanowanie większej liczby kont syntetycznych, co wiąże się z rozbudową ewidencji na tym poziomie, będzie skutkowało mniejszą potrzebą rozwinięcia ewidencji poprzez zapisy na kontach analitycznych. W tym zakresie konstrukcja planu kont wymaga przemyślenia. Z pewnością złożona, wielostopniowa analityka może być uciążliwa i może zwiększać pracochłonność prowadzenia ewidencji. Należy w tym momencie podkreślić, że sprawowanie kontroli nad wiarygodnością informacji uzyskiwanych w wyniku jej prowadzenia może stanowić problem.

W praktyce obowiązuje zasada, że konta ujęte w planie kont są grupowane w zespoły kont, które cechuje jednorodna lub zbliżona treść ekonomiczna oraz podobny sposób ich funkcjonowania. Zastosowaną systematykę grupowania kont podporządkowano wymogom sprawozdawczości zewnętrznej.

Zwykle konta objęte zakładowym planem kont tworzą 9 zespołów kont oznaczonych symbolem od 0 do 8. Każdy z dziewięciu zespołów ma swoją nazwę.

W niniejszej publikacji funkcjonuje podział kont na następujące zespoły:

Numer zespołu

Nazwa zespołu kont

0

Aktywa trwałe

1

Środki pieniężne, rachunki bankowe oraz inne krótkoterminowe aktywa finansowe

2

Rozrachunki i roszczenia

3

Materiały i towary

4

Koszty według rodzajów i ich rozliczenie

5

Koszty według typów działalności i ich rozliczenie

6

Produkty i rozliczenia międzyokresowe

7

Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem

8

Kapitały (fundusze) własne, fundusze specjalne i wynik finansowy

Konta syntetyczne oraz analityczne są oznaczane symbolami, które identyfikują je i łączą z przynależnością do konkretnego zespołu kont od 0 do 8.

Najczęściej konta syntetyczne otrzymują oznaczenie w postaci dwóch lub trzech cyfr, które rozpoczynają się od numeru zespołu kont, do którego zostały przyporządkowane.

Symbole kont analitycznych oprócz symbolu konta syntetycznego, którego stanowią uszczegółowienie, dalej oznaczone są większą liczbą cyfr, zwykle przy zastosowaniu klasyfikacji dziesiętnej.

Liczba cyfr w symbolu konta często wynika z zasad przyjętych w jednostce, a najczęściej jest uwarunkowana strukturą symboli przyjętą w programie komputerowym.

REKLAMA

Przy oznaczeniu symboliki kont jednostka powinna dostosować się do możliwości programu komputerowego. Jeżeli program komputerowy pozwala na użycie alfanumerycznego symbolu konta o wyznaczonej liczbie znaków, jednostka powinna to uwzględnić i oznaczyć w ten sposób konta w swoim zakładowym planie kont. Zwykle programy komputerowe są elastyczne w zakresie symboliki kont, powiązanej z kształtowaniem zasad grupowania danych według różnych kryteriów.

Opracowanie dobrego planu kont może stanowić duże wyzwanie dla jednostki gospodarczej i nie jest zadaniem łatwym. Stopień złożoności rośnie w sytuacji jednostek dużych, o rozbudowanym zakresie działalności operacyjnej i znacznie rozszerzonych potrzebach informacyjnych. Będzie to związane szczególnie z rozbudową analityczną zakresu gromadzonych informacji. W takich jednostkach docenia się znaczenie dobrze skonstruowanego zakładowego planu kont.

W celu ujednolicenia zasad grupowania operacji gospodarczych i ograniczenia nakładu pracy związanego z ustaleniem zakładowego planu kont, zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy o rachunkowości, mogą być stosowane wzorcowe plany kont.

Dostępnych jest wiele publikacji tytułowanych jako wzorcowy plan kont. Zwykle tego typu publikacje odnoszą się do szerokiego zakresu zagadnień i problemów w zakresie konstrukcji planu kont w związku z ewidencją księgową. Jednakże nie jest wskazane traktowanie tych publikacji jako zakładowego planu kont konkretnej jednostki. Tego typu publikacje z pewnością mogą stanowić pomoc jako wzorce i rozwiązania do naśladowania przy opracowywaniu własnego zakładowego planu kont. Zakładowy plan kont jednostki, w tym wykorzystywany zestaw kont, powinien być dostosowany do jej indywidualnych potrzeb i uwzględniać dla niej przewidziane rozwiązania.

Szczególnym rozwiązaniem, które zostało przyjęte przez Ministra Finansów, było wprowadzenie planu kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, określając, że plany te stanowią podstawę do opracowania zakładowych planów kont w tych jednostkach.

Zakładowy plan kont powinien odnosić się także do problemów rozliczeń podatkowych jednostki i to w zakresie różnych podatków.

Mając na uwadze to, że art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obliguje podatników do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, księgi rachunkowe są traktowane jako stanowiące podstawę ustalenia podatku dochodowego. Będzie się to wiązać z koniecznością dostosowania zakładowego planu kont do wskazanych potrzeb, szczególnie w zakresie ewidencji kosztów i przychodów. W tym zakresie bierze się pod uwagę nie tylko konta bilansowe, ale również i pozabilansowe.

Artykuł niniejszy jest fragmentem publikacji: Wzorcowy plan kont dla firm z komentarzem

okładka​​​​​​​

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Jak efektywnie wdrożyć pracownika, aby został w firmie na dłużej?

    Jak skutecznie wdrożyć pracownika? Jak sprawić, aby dobrze zrekrutowany pracownik został na dłużej? Czym jest efektywny onboarding? 

    Informacja o zaległości w ZUS na 0,01 zł wysyłana jest listem poleconym, a najwięksi gracze nie płacą milionowych zadłużeń

    Zadłużenie aktywnych płatników w ZUS rośnie. Rekordzista wśród aktywnych płatników jest zadłużony na ponad 822 mln zł. Czy ZUS może sam zmieniać przepisy? 

    Według danych udostępnionych przez ZUS, na koniec 2023 roku maksymalna kwota zadłużenia aktywnego płatnika wyniosła przeszło 822 mln zł. Rok wcześniej była o 3,5 mln zł mniejsza. Wśród komentujących te dane ekspertów nie brakuje opinii, że dopuszczenie do takiej sytuacji jest skandalem. Z kolei Zakład przekonuje, że sam nie może zmieniać przepisów. Jednak według znawców tematu, ZUS ma odpowiednie narzędzia do ściągania należności i nawet niewielkie kwoty są skutecznie egzekwowane od przedsiębiorców. Do tego po danych widać, że średnie zadłużenie aktywnych płatników wzrosło rok do roku o ponad 3 tys. zł, tj. do wartości blisko 31 tys. zł.

    Czy trzeba płacić ZUS gdy działalność gospodarczą się zawiesi, czy przerwę w biznesie można zrobić tylko raz w roku czy wiele razy

    Działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG można zawiesić pod warunkiem, że nie zatrudnia się pracowników. Dlatego co do zasady nie trzeba dodatkowo załatwiać formalności w ZUS.

    Przestępstwa finansowe. Zorganizowane grupy zajmują się praniem brudnych pieniędzy i korumpowaniem urzędników: co trzeba wiedzieć

    Korupcja, pranie pieniędzy, wyłudzenia, ataki hakerskie – to realne zagrożenia XXI wieku. Obecnie przestępczość finansowa, cyberprzestępczość oraz nowoczesne technologie są mocno ze sobą związane.

    REKLAMA

    Jak jeździć ekologicznie i oszczędnie. Pięć zasad sprawdzonych w praktyce i zalecanych każdej firmie transportowej

    W dobie rosnących kosztów firm transportowych i spowolnienia gospodarczego ekonomiczna jazda przestała być zjawiskiem sporadycznym, a stała się koniecznością i jednym ze sposobów na redukcję wydatków. Jakie są więc najważniejsze zasady ekonomicznej jazdy? 

    Zboża ozime wiosną - jak nawozić dolistnie. 5 kluczowych wskazówek

    Jedną z najefektywniejszych form pielęgnacji (dokarmiania) zbóż ozimych wiosną jest nawożenie dolistne. Dobrze przemyślane działania agrotechniczne wraz z odpowiednim wyborem samego nawozu to korzyść dla roślin, a przede wszystkim dla rolnika. 

    Wakacje składkowe – zmiany w projekcie nowelizacji

    Na stronie Rządowego Centrum Legislacji (RCL) została opublikowana nowa wersja projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która wprowadza tzw. wakacje składkowe. Przewiduje ona m.in. zmiany w zakresie podmiotów uprawnionych do takiej ulgi.

    Firma, która dopuściła do wycieku danych jej klientów traci renomę a także chętnych na zakup jej produktów

    Firmy pracują nad rozwojem marki i jej rozpoznawalnością wiele lat, po czym jedno fatalne zdarzenia burzy cały ten wysiłek. Takim incydentem w naszych czasach jest przede wszystkim wyciek danych klientów. Straconej w ten sposób reputacji marka nie jest w stanie odbudować.

    REKLAMA

    Zdaniem ZUS należy opłacać składki od wynagrodzenia wspólnika sp. z o.o. za czynności wykonywane na rzecz spółki

    ZUS w swoich najnowszych interpretacjach stwierdził, że wspólnik sp. z o.o., który za czynności wykonywane na rzecz spółki (tj. czynności określone w umowie spółki), bez zawierania ze spółką odrębnej umowy cywilnoprawnej otrzymuje wynagrodzenie, będzie objęty ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu jako zleceniobiorca.

    ARiMR - ostatnie 2 dni na wnioski o dofinansowanie ubezpieczenia zwierząt!

    Zostały ostatnie 2 dni dla rolników na złożenie wniosków o zwrot części kosztów ubezpieczenia zwierząt. Kto może złożyć wniosek o dofinansowanie?

    REKLAMA