Co każdy prezes (CEO) powinien dziś wiedzieć o technologii?

REKLAMA
REKLAMA
Każda szkoła zarządzania mówi: deleguj odpowiedzialność. Niezależnie czy mówimy o MŚP czy dużej organizacji, zarządzanie technologią powinno więc być oddane w ręce tych, którzy się na niej znają. Z drugiej strony – jeśli mamy wyprzedzić konkurencję, trzeba inwestować i lewarować biznes przez technologię. Żeby robić to efektywnie, kadra zarządzająca musi rozumieć przynajmniej część świata IT. Problem w tym, że świat technologii jest tak przeładowany informacjami, że często nawet eksperci od IT się w nim gubią. Co warto rozumieć? Jak głęboko wchodzić w poszczególne zagadnienia? Jak rozmawiać z zespołem, który zasypuje wieloma szczegółami? Oto krótki, praktyczny przewodnik.
- Ile CEO powinien wiedzieć o technologii?
- Przewodnik dla CEO – jak wejść w technologię i się nie utopić
- Narzędzie – tabela, która oszczędzi dziesiątki spotkań. Branże, technologie i co trzeba o nich wiedzieć
- Jakie bariery mają CEO?
- Na koniec
Ile CEO powinien wiedzieć o technologii?
Wybór obszarów, które mają sens
Warto oceniać technologie przez pryzmat twardych wartości biznesowych, takich jak redukcja kosztów, wzrost przychodów, ryzyka compliance. Tylko wtedy można odróżnić to, co istotne, od tego, co tylko modne.
Przykłady:
• Chmura – liczy się to, czy naprawdę obniża koszty i czy nie wprowadza przy okazji ryzyk regulacyjnych, których nie da się potem tanio kontrolować.
• AI i automatyzacja – kluczowe jest, czy proces naprawdę zmniejsza zatrudnienie (w jednostkach FTE), czy tylko przerzuca pracę pomiędzy zespołami. Jeśli model budowany pół roku zastępuje jedną osobę, to ROI jest tylko iluzją.
Taki przegląd – oparty na własnych celach biznesowych i specyfice branży – pozwala zdecydować, czym warto się zajmować, a co można zignorować.
REKLAMA
Punkt odcięcia – czyli gdzie kończy się ciekawość, a zaczyna odpowiedzialność
W każdej branży wartość danej technologii jest inna. UX w bankowości bezpośrednio wpływa na sprzedaż. W firmie produkcyjnej – niekoniecznie. Rozumienie customer experience przez prezesa fabryki często nie wnosi nic. Dlatego poziom zagłębienia w technologię powinien być uzależniony od tego, ile można na niej zyskać lub stracić.
Za dużo wiedzy to też problem
Nawet jeśli ograniczymy się do wybranych obszarów, pozostaje pytanie: ile trzeba wiedzieć, żeby podejmować dobre decyzje? Odpowiedź jest prosta – tyle, żeby zadawać pytania o wartość. To właśnie one są “poziomem odcięcia”.
Dlaczego CEO ma pytać o szczegóły?
Z dwóch powodów:
1. żeby zrozumieć wpływ technologii na biznes,
2. żeby nauczyć zespół myśleć w tych kategoriach.
Przykład z życia:
Jako software house składamy oferty w przetargach. Ich cena zależy m.in. od kosztów hostingu. Im tańszy hosting – tym lepsza oferta. Ale osoby, które projektują architekturę, nie zawsze to rozumieją.
Dlatego CEO musi znać strukturę kosztów hostingu na tyle dobrze, by móc zapytać:
„Do czego nam to potrzebne?”,
„Dlaczego tak drogo?”,
„W innym systemie tego nie mieliśmy – co się zmieniło?”.
To nie kontrola tylko przywracanie logiki między technologią a biznesem.
Technologia a bariery w zespole
Zrozumienie technologii to jedno, ale prawdziwe problemy zaczynają się w zespole. Każdy ma swoje ograniczenia w myśleniu – i to nie jest zarzut. Tak samo jak CEO nie myśli jak architekt systemów, tak i programista nie myśli jak CFO.
Ważne: ograniczenia w myśleniu nie są równoznaczne z brakiem kompetencji. To po prostu inny punkt widzenia.
Największa bariera? Perfekcjonizm
Analitycy i programiści lubią robić rzeczy „porządnie” czyli w sposób idealny, przewidujący wszystkie przypadki brzegowe. A CEO potrzebuje czasem rozwiązania „na już”.
Nie musi być doskonałe, ale ma działać i pokazać wartość. Potem można je dopracowywać.
Przewodnik dla CEO – jak wejść w technologię i się nie utopić
1. Wybierz 3 obszary technologiczne istotne z perspektywy twojej branży i celów biznesowych.
2. Zamień swoje wartości w pytania. Szukaj odpowiedzi w danych, rozmowach z zespołem i w doświadczeniach innych.
3. Zderz się z ograniczeniami zespołu. To twoja rola, żeby przełamać je sposobem myślenia, nie technicznym detalem.
Narzędzie – tabela, która oszczędzi dziesiątki spotkań. Branże, technologie i co trzeba o nich wiedzieć
Poniżej znajduje się krótki przewodnik po branżach, z mapowaniem dziedzin IT oraz ich ważnością dla biznesu. Dodatkowo informacja jak głęboko powinien wchodzić w temat CEO i jakie są bariery w rozmowie z IT. Dzięki tej tabeli można oszczędzić dziesiątki spotkań. Znajdują się w niej:
• kluczowe obszary IT,
• ich wartość biznesowa,
• bariery typowe dla zespołów technologicznych.
To także subiektywny przegląd branż – z oceną, co warto z danego obszaru wycisnąć. Całość należy uzupełnić według realiów prowadzonej firmy.
Wydobycie zasobów naturalnych
Podkategorie: Rolnictwo, Leśnictwo, Rybołówstwo i akwakultura, Górnictwo i wydobycie, Wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego
Domena IT | Opis | Ważność dla CEO | Co powinien wiedzieć CEO | Bariery rozmowy z IT |
Internet of Things (IoT) | Wykorzystywany do monitorowania maszyn w czasie rzeczywistym, predykcyjnego utrzymania ruchu i kontroli jakości. Umożliwia automatyzację, zwiększa efektywność i zmniejsza przestoje. | Ważna. W istotny sposób może ograniczyć koszty i zbudować przewagę konkurencyjną. Trudności: raczej nie ma, to jest prosta inżynieria, która ma jasne rezultaty. | case studies, succcess stories koszty vs. oszczędności | automatyzacja IoT powoduje wprost redukcję zatrudnienia, ludzie mogą się tego bać wiedza z dziedziny IoT to wiedza bardzo inżynieryjna, trudności na poziomie zrozumienia biznesowego uzasadnienia. |
Data Science & Data Engineering | Analizuje dane produkcyjne, usprawnia optymalizację procesów, prognozuje zapotrzebowanie i wspiera kontrolę jakości dzięki zaawansowanej analityce. | Ważne. Na podstawie wniosków z danych możliwe jest ograniczenie kosztów Trudności: Trudne do zarządzenia ze względu na trudności w zdefiniowaniu i osiągnięciu rezultatów. | case studies i success stories w branży i poza nią, umiejętność oszacowania kosztów do potencjalnych rezultatów jak oszacować ryzyko nieosiągnięcia zamierzonych rezultatów | ta dziedzina to często praca badawcza, w której rezultaty widać bądź nie widać dopiero po wykonaniu eksperymentów. Inżynierowie wiedząc to trudno będzie im wziąć na siebie commitement na rezultaty, dla tej dziedziny wymagana jest bardzo specyficzna i bardzo złożona wiedza inżynieryjna (Curse of knowledge), trudno się rozmawia z tymi ludźmi ponadto temat jest bardzo popularny i każdy chce mieć go w CV. powoduje to, że czasami wykorzystanie technologii jest ambicją zespołu samą w sobie. |
Artificial Intelligence & Machine Learning | Wspiera robotykę, wykrywanie wad wizualnych, optymalizację łańcucha dostaw i automatyzację procesów. | Ważne. Na podstawie wniosków z danych możliwe jest ograniczenie kosztów, | branży i poza nią, umiejętność oszacowania kosztów do potencjalnych rezultatów jak oszacować ryzyko nieosiągnięcia zamierzonych rezultatów | Jak wyżej. |
Cloud Computing | Zapewnia skalowalną infrastrukturę do przechowywania i przetwarzania danych produkcyjnych. Umożliwia zdalne monitorowanie zakładów i integrację z cyfrowymi bliźniakami. | Średnio istotne | koszty - w przypadku rozwiązań chmurowych compliance i data security | |
Cybersecurity | Średnio istotne | risk assesment - czyli co się stanie jeśli będziemy mieli atak | ||
DevOps and SRE | Średnio istotne | compliance | ||
Software Development | ||||
Networking & Infrastructure | ||||
Project Management |
Obszary IT i wartości dla CEO
Obszar | Krótki opis | Wartość dla CEO |
Software Development | Tworzenie produktów cyfrowych, usług i systemów wewnętrznych. Własne rozwiązania mogą dawać przewagę konkurencyjną, ale wiążą się z kosztami utrzymania. | Budowanie przewagi rynkowej; digitalizacja oferty; długoterminowe koszty utrzymania. |
Cloud Computing | Zapewnia skalowalność, elastyczność i efektywność kosztową. Umożliwia pracę zdalną, globalny zasięg i szybkie eksperymentowanie. Wpływa na zależność od dostawców i bezpieczeństwo danych. | Oszczędność kosztów infrastruktury; szybkie skalowanie; globalna dostępność. |
Data Science & Data Engineering | Przekształca dane w informacje wspierające decyzje. Umożliwia prognozowanie, monitorowanie wyników i personalizację. Jakość danych jest równie ważna jak algorytmy. | Podejmowanie decyzji opartych na danych; wzrost efektywności; personalizacja oferty. |
Artificial Intelligence & Machine Learning | Automatyzuje decyzje, wykrywa wzorce i zasila inteligentne produkty. Może wspierać wzrost, ale wymaga odpowiedniego nadzoru i etyki danych. Często to inwestycja długoterminowa. | Automatyzacja procesów; wzrost skali bez wzrostu zatrudnienia; trudne do oszacowania ROI. |
Cybersecurity | Kwestia na poziomie zarządu – naruszenia wpływają na markę, zaufanie i zgodność z regulacjami. Wymaga stałych inwestycji, nie jest jednorazowym projektem. | Minimalizacja ryzyka finansowego i prawnego; ochrona reputacji; zgodność z regulacjami. |
UX i UI Design | Wpływa na satysfakcję klientów, retencję i przychody. Słaby UX może zniweczyć najlepsze rozwiązania techniczne. UX powinien być uwzględniony już na etapie projektowania. | Zwiększenie konwersji i lojalności klientów; wpływ na sprzedaż; ograniczenie churnu. |
DevOps i Site Reliability Engineering (SRE) | Zwiększa stabilność operacyjną i szybkość dostarczania. Kluczowy dla organizacji oferujących produkty cyfrowe. Wspiera zarówno innowację, jak i niezawodność. | Stabilność i ciągłość działania; szybkie wdrożenia; wsparcie dla innowacji. |
Internet of Things (IoT) | Rozszerza obecność cyfrową na świat fizyczny. Umożliwia monitorowanie w czasie rzeczywistym i zwiększa efektywność. Główne wyzwania to bezpieczeństwo i integracja. | Optymalizacja operacji fizycznych; oszczędność zasobów; przewaga dzięki danym. |
Networking i Infrastruktura | Podstawa wydajności, bezpieczeństwa i współpracy systemów. Kluczowa dla chmury, pracy hybrydowej i IoT. Często niedoceniana – do czasu awarii. | Niezawodność operacyjna; bezpieczeństwo komunikacji; podstawa dla innych technologii. |
Enterprise Systems (ERP, CRM) | Podstawa działania operacji, finansów, HR i relacji z klientami. Wdrożenie wymaga dostosowania procesów i kultury organizacyjnej. Wartość zależy od adopcji i jakości danych. | Zintegrowane zarządzanie firmą; efektywność operacyjna; lepsza kontrola finansowa. |
Project Management | Zapewnia spójność między inicjatywami technologicznymi a strategią biznesową. Podejścia zwinne pomagają radzić sobie ze zmianą. Wymaga przejrzystości i właścicielstwa po stronie biznesu. | Skuteczna realizacja projektów; przewidywalność budżetu i harmonogramu; spójność ze strategią. |
Blockchain i Web3 | Zyskuje na znaczeniu w finansach, tożsamości i łańcuchu dostaw. Może zmienić obecne modele, ale wymaga chłodnej oceny – nie każde zastosowanie ma sens. | Potencjał innowacyjny; możliwa zmiana modeli biznesowych; wysokie ryzyko spekulacyjne. |
Jakie bariery mają CEO?
Ego.
Silne ego ma swoje zalety – daje pewność siebie, pozwala podejmować trudne decyzje, przyciąga ludzi. Ale ma też drugą stronę – blokuje rozwój, zamyka na feedback i utrudnia wejście w nowe obszary.
Jednym z przejawów tej bariery jest niechęć do przyznania się do niewiedzy. Wchodząc w świat technologii trudno zaakceptować, że jest się nowicjuszem, że trzeba pytać i uczyć się od innych.
Co gorsza – silne ego CEO często przenosi się na zespół. Podwładni próbują za wszelką cenę dorównać liderowi. Szef IT rzadko bywa dobrym biznesmenem, ale chce być postrzegany jako partner. I zamiast mówić wprost – zaczyna grać w grę, w której nikt niczego nie rozumie, ale wszyscy udają, że tak.
Brak czasu.
Rozmowy o technologii często zaczynają się od architektury, ryzyk technicznych, aspektów compliance. Dla kogoś, kto nie zna tej perspektywy – to ściana nie do przebicia. Żeby zrozumieć, trzeba zainwestować czas. A z tym u CEO bywa krucho.
Wysokie koszty.
Ceny zespołów IT, licencji, hostingu, integracji – to wszystko wygląda źle już na etapie koncepcji. Jeśli nie widać zwrotu w P&L w perspektywie roku, temat najczęściej się kończy zanim się zacznie.
„Działa, to po co ruszać?”.
Jeśli firma notuje dobre wyniki, a kolejny rok zapowiada się podobnie – po co ryzykować? Problem w tym, że technologia rzadko daje efekt tu i teraz. Często pracuje w tle, daje przewagę za rok czy dwa. Dlatego to właśnie te rozmowy są najłatwiejsze do odłożenia. I najczęściej są odkładane.
Jak sobie z tym radzić – krótki przewodnik dla CEO
1. Zderz się z własnym ego - Nie musisz znać się na wszystkim, tylko umieć zadawać pytania, które odsłaniają wartość. Nauka zaczyna się od przyznania: „Nie wiem, ale chcę zrozumieć”.
2. Zarezerwuj czas na rozmowy z IT - Na początku będzie to męczące i chaotyczne. Ale bez tego nie da się budować przewagi technologicznej. Aby lewarować biznes przez technologię trzeba zainwestować czas.
3. Patrz na koszty przez pryzmat ograniczeń - Techniczny perfekcjonizm kosztuje. Ty chcesz przeprawić 5 osób przez rzekę – oni budują most dla tirów. Twoja rola to pilnować, żeby budowali dokładnie tyle, ile trzeba.
4. Nie daj się złapać w „działa, to po co ruszać” - Tak, dziś działa. Ale konkurencja nie śpi. Technologia rzadko daje natychmiastowy efekt. Jeśli dziś nie zainwestujesz, za rok będziesz za późno.
To wszystko sprawia, że wielu CEO – nawet tych bardzo sprawnych – nie angażuje się w rozmowy o technologii. Nie dlatego, że nie chcą, tylko nikt im nie pokazał, jak wejść w ten świat bez poczucia straty czasu, pieniędzy i kontroli. A to oznacza jedno: albo technologia zacznie mówić językiem zarządu, albo zarząd nauczy się zadawać inne pytania.
Na koniec
Nie licz na szybkie efekty. Nagroda za wysiłek włożony w zrozumienie technologii jest odroczona. Wykorzystywanie jej do realnych celów biznesowych wymaga czasu. To też rodzaj pracy, która z czasem zmienia zespół. Technolodzy – na początku może z lekkim uśmieszkiem słuchający „głupich” pytań prezesa – zaczynają rozumieć jego sposób myślenia. I co ważniejsze: sami zaczynają odpowiadać na pytania, zanim padną.
Autorem artykułu jest Bartosz Szkudlarek, CEO Eversis, ekspert z 25-letnim doświadczeniem w tworzeniu oprogramowania dla biznesu
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA