Polska wygrała z Komisją Europejską spór w sprawie limitów emisji gazów cieplarnianych

Dyrektywą z 2003 r. ustanowiono system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, w celu zmniejszenia wpływu tych emisji na klimat.

Chodzi tu o dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. 2003, L 275, s. 32), zmieniona dyrektywą 2004/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. (Dz.U. 2004, L 338, s. 18).

Dyrektywa ta przewidywała, że w odniesieniu do każdego pięcioletniego okresu każde państwo członkowskie opracowuje krajowy plan rozdziału uprawnień (KPRU) wskazujący całkowitą liczbę uprawnień, które ma zamiar rozdzielić w odniesieniu do tego okresu oraz sposób, w jaki proponuje je rozdzielić.

Plany takie winny opierać się na obiektywnych i przejrzystych kryteriach – w tym kryteriach określonych w dyrektywie – i należycie uwzględniać opinie społeczeństwa. Powinny one zostać opublikowane oraz notyfikowane Komisji i innym państwom członkowskim.

W wypadku niezgodności z kryteriami określonymi w dyrektywie Komisja mogła odrzucić KPRU lub jakikolwiek z jego elementów. Państwo członkowskie mogło decydować o całkowitej liczbie uprawnień podlegających rozdzieleniu w danym okresie i wszcząć procedurę przydzielania uprawnień operatorowi każdej z instalacji jedynie w sytuacji, gdy zaproponowane zmiany zostały zaakceptowane przez Komisję.

W 2006 r. Polska i Estonia notyfikowały Komisji swoje KPRU na lata 2008–2012. Dwiema decyzjami z 2007 r. Komisja stwierdziła niezgodność tych KPRU z kilkoma kryteriami dyrektywy i uznała, że należy zmniejszyć odpowiednio o 26,7% i 47,8% całkowite roczne liczby uprawnień do emisji, względem liczb uprawnień, jakie państwa te zamierzały wydać.

Polska, popierana przez Węgry, Litwę i Słowację, oraz Estonia, popierana przez Litwę i Słowację wniosły następnie skargi o stwierdzenie nieważności dotyczących ich decyzji Komisji, którą to instytucję poparło z kolei Zjednoczone Królestwo.

Wyrokami z 23 września 2009 r. Sąd Pierwszej Instancji stwierdził nieważność spornych decyzji. Były to sprawy o sygnaturach: T-183/07 Polska przeciwko Komisji i T-263/07 Estonia przeciwko Komisji (zob. także komunikat prasowy nr 76/09).

Orzekł, że przyjmując te decyzje, Komisja przekroczyła swe uprawnienia. Sąd stwierdził również, że w decyzji skierowanej do Polski Komisja naruszyła obowiązek uzasadnienia, zaś w decyzji dotyczącej Estonii – zasadę dobrej administracji.

Komisja wniosła do Trybunału Sprawiedliwości UE odwołania, zmierzając do uchylenia tych wyroków.

W oczekiwaniu na wyroki Trybunału w niniejszych sprawach zawieszone zostały postępowania toczące się przed Sądem w czterech innych sprawach dotyczących KPRU następujących państw członkowskich: Republika Czeska przeciwko Komisji (T-194/07), Węgry przeciwko Komisji (T-221/07), Rumunia przeciwko Komisji (T-483/07 i T-484/07).

Wydanymi 29 marca 2012 r. wyrokami Trybunał oddalił argumenty przedstawione przez Komisję w uzasadnieniu odwołań.

Trybunał Sprawiedliwości UE zaznaczył, że dyrektywa nie określa żadnej metody opracowywania krajowego planu rozdziału uprawnień, ani też metody ustalania całkowitej liczby uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, jakie mają zostać rozdzielone. Wprost przeciwnie, stanowi ona, że państwa członkowskie powinny ustalać całkowitą liczbę uprawnień, jakie mają zostać rozdzielone, przy uwzględnieniu w szczególności krajowej polityki energetycznej i krajowego programu w dziedzinie zmian klimatycznych.

Polecamy: Limity ulg i odliczeń w PIT

Polecamy: Najczęstsze błędy w PIT-ach