REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skok na głęboką wodę. Jak przeciwdziałać chorobie wolnego czasu?

Skok na głęboką wodę. Jak przeciwdziałać chorobie wolnego czasu?
Skok na głęboką wodę. Jak przeciwdziałać chorobie wolnego czasu?
INFOR

REKLAMA

REKLAMA

Przed nami czas długo wyczekiwanych wakacji i wyjazdów urlopowych. Zdarza się jednak, że nasze plany zostają pokrzyżowane przez infekcje, bóle głowy czy mięśni – zapewne każdy z nas słyszał, a wielu również doświadczyło choroby czasu wolnego. Dlaczego dopada nas właśnie na urlopie i jak jej zapobiegać, aby nie zakłóciła wymarzonego wypoczynku?
rozwiń >

REKLAMA

Leisure sickness, czyli „choroba wypoczynkowa” lub „choroba wolnego czasu”, to zjawisko, które może dotknąć każdego z nas, szczególnie w czasach, gdy tempo życia i wymagania zawodowe są wysokie. Funkcjonowanie w ciągłym napięciu i brak wystarczającej ilości czasu na regenerację może prowadzić do większej podatności na chorobę wypoczynkową. Świadomość tego problemu oraz wprowadzenie odpowiednich strategii zarządzania stresem i dbania o zdrowie może zapobiec pokrzyżowaniu naszych wakacyjnych planów. 

REKLAMA

Leisure sickness polega na pojawianiu się objawów chorobowych podczas dni wolnych, takich jak weekendy czy wakacje. Nie jest to oficjalna jednostka chorobowa, jednak już ponad 20 lat temu zwróciła uwagę naukowców. Zjawisko leisure sickness po raz pierwszy zostało opisane przez Ad Vingerhoetsa i Marca Van Huijgevoorta z Uniwersytetu w Tilburgu w Holandii. W 2002 r. opublikowali wyniki swoich badań w artykule zatytułowanym „Leisure Sickness: A Syndrome of Leisure-related Symptoms in Nonclinical Populations” w czasopiśmie „Psychotherapy and Psychosomatics”. W badaniu przeprowadzonym na grupie 1128 respondentów stwierdzono, że około 3 proc. uczestników regularnie doświadczało podczas dni wolnych od pracy nieprzyjemnych objawów chorobowych. Osoby cierpiące na leisure sickness najczęściej zgłaszały symptomy, takie jak: bóle głowy, zmęczenie, bóle mięśni, a także objawy grypopodobne. Mechanizmy choroby wypoczynkowej nie zostały w pełni zbadane i wyjaśnione. Istnieje jednak kilka hipotez, które próbują wyjaśnić, dlaczego tak się dzieje.

Nagły spadek stresu

Jedna z głównych teorii upatruje przyczynę występowania choroby wypoczynkowej w nagłym spadku poziomu stresu, który towarzyszy przejściu z trybu pracy w tryb odpoczynku. Na co dzień wiele osób funkcjonuje pod silną presją czasu i liczby obowiązków, co wiąże się z podwyższonym poziomem hormonów stresu, takich jak adrenalina i kortyzol. Kiedy nadchodzą dni wolne, poziom tych hormonów nagle spada i może to prowadzić do różnych reakcji fizjologicznych. Organizm, przyzwyczajony do stałego, podwyższonego poziomu stresu, może reagować objawami chorobowymi, takimi jak zmęczenie i osłabienie układu odpornościowego. 

Przeciążenie i wyczerpanie

Bywa, że będąc pod silnym wpływem hormonów stresu, organizm tłumi pewne reakcje immunologiczne, które po zmniejszeniu się poziomu stresu mogą się nasilić. Długotrwałe przeciążenie pracą i brak wystarczającego odpoczynku także prowadzą do kumulowania się zmęczenia. Zdarza się, że kiedy organizm w końcu dostaje szansę na odpoczynek, to nagromadzone zmęczenie zaczyna się objawiać dolegliwościami zdrowotnych. Organizm potrzebuje czasu na regenerację, a nagłe przejście na tryb odpoczynku może być dla niego zbyt dużym szokiem.

Opór przed odpoczynkiem

Wiadomo również, że stres psychiczny i emocjonalny potrafią się manifestować jako dolegliwości fizyczne. Ludzie, którzy są bardzo zaangażowani w swoją pracę, potrafią doświadczać trudności w przejściu w tryb relaksacyjny, a ich ciało może reagować na tę zmianę w sposób psychosomatyczny. Jakkolwiek wydaje się to zaskakujące, objawy takie jak bóle brzucha, głowy czy uczucie zmęczenia mogą być wynikiem psychologicznych mechanizmów obronnych organizmu, które reagują na zmniejszenie napięcia. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stres wywołany urlopem

Czasem samo oczekiwanie na wakacje czy przedłużony weekend wiąże się z dodatkowym stresem i napięciem. Szczególnie jeśli wakacje są długo wyczekiwane, wymarzone i upragnione. No i oczywiście wszystko musi być perfekcyjne i idealne. Tak wysokie oczekiwania dodatkowo zwiększają poziom stresu, co w niektórych przypadkach wpływa na pojawienie się objawów leisure sickness. Kiedy w końcu nadejdzie czas wolny, organizm może reagować na to „uwolnienie” napięcia fizycznymi objawami. 

Zmiana rytmu dnia

Przyczyn leisure sickness upatruje się również w tym, iż przejście z intensywnego rytmu pracy na tryb relaksacyjny bywa przyczyną zakłóceń wewnętrznego zegara biologicznego. Regularne rutyny, takie jak stałe godziny wstawania, jedzenia i aktywności fizycznej, nagle ulegają zmianie, co nie pozostaje obojętne na funkcjonowanie organizmu. Tego rodzaju zakłócenia mogą prowadzić do uczucia zmęczenia, zaburzeń snu, a także spadku energii i rozdrażnienia. 

Jak zapobiegać leisure sickness?

Zapobieganie chorobie czasu wolnego wymaga zmiany pewnych nawyków oraz wdrożenia strategii radzenia sobie ze stresem. Oto kilka sugestii, które mogą pomóc nam ograniczyć ryzyko pokrzyżowania wakacyjnych planów: 

Stopniowe przechodzenie w tryb odpoczynku 

Istotnym elementem jest unikanie nagłego przerywania intensywnej pracy. Ważne jest natomiast stopniowe redukowanie obciążenia obowiązkami zawodowymi i domowymi (w tym np. przygotowaniami do wyjazdu). Zaplanowanie mniejszego obciążenia pracą i innego rodzaju czynnościami przed weekendem lub urlopem pozwala organizmowi na adaptację do zmniejszonego stresu. Warto przygotować również zespół na naszą nieobecność – przekazać zadania, ustalić zastępstwa i ustawić powiadomienie w poczcie. Zapewne przyczyni się to do płynniejszego przejścia w tryb odpoczynku, a także pozwoli uniknąć gorączkowego domykania niezałatwionych spraw. 

Zdrowa rutyna i aktywność na urlopie 

REKLAMA

Choć urlop czy weekend kojarzy się nam raczej z uwolnieniem od codziennej rutyny i możliwością poleniuchowania w łóżku, zachowanie regularnych godzin snu, nawet w tym czasie, może pomóc utrzymać wewnętrzny zegar biologiczny w równowadze. Być może jest to dobry moment na wprowadzenie praktyki fenomenu poranka, o której pisał Hal Elrod w książce o tym właśnie tytule. Skupienie się na tym, co pozytywne, oczyszczenie i zrelaksowanie ciała i umysłu oraz poświęcenie tych pierwszych minut dnia na czynności, które uznamy za wartościowe, pozwoli nam już na starcie napełnić się pozytywną energią i optymizmem na cały dzień. 

Dobrze jest również kontynuować nawyki żywieniowe i unikać drastycznych zmian w diecie. Stały rytm codziennych czynności pomaga organizmowi w zachowaniu stabilności. Ponadto zamiast całkowitej bezczynności warto zaplanować lekkie i przyjemne aktywności, które pozwolą się zrelaksować, ale nie wprowadzą nadmiernego napięcia. Szczególnie aktywności na świeżym powietrzu, takie jak spacery czy wycieczki, mogą pomóc w utrzymaniu dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Odpowiednio zorganizowane zajęcia mogą zapewnić relaks bez nagłego przejścia z intensywnej pracy do bezczynności. 

Unikanie nadmiernych oczekiwań 

Ważnym czynnikiem jest balansowanie oczekiwań i nienakładanie na siebie, ale również pozostałych współurlopowiczów dodatkowych presji. Urlop nie musi być perfekcyjny, a na wiele rzeczy po prostu nie mamy wpływu. Elastyczne podejście do planów pomaga w redukcji stresu związanego z nadmiernymi oczekiwaniami. Akceptacja możliwości nieprzewidzianych wydarzeń i cieszenie się chwilą zmniejszają ryzyko wystąpienia objawów choroby czasu wolnego i pozwalają na pełniejsze korzystanie z nadarzających się okazji. 

Uważność na siebie 

Choć wakacyjne wyjazdy dostarczają wielu wrażeń, warto w tym czasie szczególną uwagę zwracać na swoje ciało i umysł. Samoświadomość i odpowiednie reagowanie na objawy mogą pomóc nie tylko w zapobieganiu leisure sickness, ale i poprawie ogólnego samopoczucia. Jeśli pojawią się objawy osłabienia czy złego samopoczucia podczas wypoczynku, dobrze jest zidentyfikować potencjalne przyczyny i wprowadzić zmiany w swoim stylu życia. 

Zarządzanie stresem na co dzień 

O sposobach i strategiach zarządzania stresem napisano już bardzo wiele, więc zapewne każdy wybierze coś dla siebie. Ważne jest jednak to, aby przyjrzeć się tej kwestii i wypracować najlepszą dla siebie strategię. Ćwiczenia fizyczne, odpowiednia porcja snu czy regularne praktyki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga lub techniki głębokiego oddychania, pomagają w redukcji poziomu stresu i są skutecznym sposobem na odreagowanie i poprawę ogólnego samopoczucia.

Doskonałą metodą na przywrócenie i utrzymywanie dobrostanu organizmu jest masaż dźwiękiem. To znakomity sposób na redukcję stresu i napięcia. Praktyki te znane są ludzkości od wieków, a dzisiaj znów stają się coraz bardziej popularne. Do masażu dźwiękiem używa się różnorodnych instrumentów muzycznych, dzwonków, gongów czy mis, które generują delikatne, naturalne terapeutyczne brzmienia. Dźwięki o odpowiedniej częstotliwości wpływają na ciało i układ nerwowy, indukując stan głębokiej relaksacji. Poprzez rezonans dźwiękowy pomagają one w relaksacji, harmonizacji i witalizacji. Masaż dźwiękiem jest nie tylko relaksacyjnym doświadczeniem, ale również wspiera procesy regeneracyjne organizmu, a poprzez oddziaływanie na aktywność mózgu wzmacnia naszą kreatywność, koncentrację, wiarę w siebie, wewnętrzną motywację i wydajność. To świetny sposób na poprawę funkcji poznawczych oraz skuteczne uwolnienie zgromadzonych napięć. Niezależnie od wybranej metody konieczne jest to, aby wdrożyć codzienne zarządzanie stresem, które jest kluczowe dla zdrowego stylu życia i utrzymania równowagi.

Rodzina, przyjaciele, coach i… pracodawcy

Spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi to dla wielu osób również świetny sposób na redukcję stresu. Rozmowa o swoich odczuciach z bliskimi pomaga w lepszym radzeniu sobie z emocjami i stresem. Oczywiście wsparciem w tym zakresie może być również health coach czy psycholog. Pojawienie się symptomów choroby czasu wolnego to jasny sygnał, że pewien obszar naszego życia musi zostać przeorganizowany. Pomoc osób bliskich lub profesjonalistów może okazać się nieoceniona. Nie bez znaczenia są również wszelkie działania wdrażane przez pracodawców promujące wellbeing oraz work-life balance. Firmy, które inwestują w dobre samopoczucie swoich pracowników, mogą liczyć na większą efektywność i zaangażowanie zespołu, co w dłuższym czasie przynosi korzyści zarówno pracownikom, jak i organizacji. Pracownik powracający ze zdrowo spędzonego urlopu może okazać się nieoceniony. 

Chodzi o równowagę

Zapobieganie leisure sickness wymaga świadomego podejścia do zarządzania stresem i utrzymywania zdrowych nawyków, zarówno w pracy, jak i podczas czasu wolnego. Kluczem jest równowaga i umiejętność adaptacji do zmieniających się warunków. Poprzez stopniowe przechodzenie w tryb odpoczynku, codzienne zarządzanie stresem, utrzymywanie zdrowej rutyny, planowanie aktywności na czas wolny, monitorowanie własnego samopoczucia, unikanie nadmiernych oczekiwań oraz korzystanie ze wsparcia społecznego można zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby wypoczynkowej i cieszyć się pełnym relaksem podczas urlopu. Dzięki świadomości i odpowiednim działaniom możemy skutecznie radzić sobie z leisure sickness i w pełni cieszyć się zasłużonym odpoczynkiem.

Izabela Bielawska Dyrektorka HR, psycholożka i coach, certyfikowany praktyk masażu dźwiękiem według metody Petera Hessa

Katarzyna Chałas Coach ICC, konsultantka kryzysowa IPTK™, psycholożka biznesu

Publikacja pochodzi z wakacyjnego wydania miesięcznika "Personel i Zarządzanie".

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

REKLAMA

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

Zintegrowane raportowanie ESG zaczyna już być standardem. Czy w Polsce też?

96% czołowych firm na świecie raportuje zrównoważony rozwój, a 82% włącza dane ESG do raportów rocznych. W Polsce 89% dużych firm publikuje takie raporty, ale tylko 22% działa zgodnie ze standardami ESRS, co stanowi wyzwanie dla konkurencyjności na rynku UE.

REKLAMA