Zaświadczenia o niekaralności przy udzielaniu zamówień publicznych

Zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm., dalej skrótowo p.z.p.) przez wykonawcę rozumieć należy osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.

Na gruncie przepisów prawa cywilnego oraz dotyczących spółek handlowych, osobowe spółki handlowe, to jest: spółkę jawną, spółkę komandytową, spółkę partnerską i spółkę komandytowo – akcyjną, uznaje się za jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym przyznana jest zdolność prawna.

W związku z tym nie ulega wątpliwości, że wykonawcą zamówienia publicznego może być podmiot, działający w formie osobowej spółki handlowej. Prawny status wykonawcy przysługuje przy tym spółkom osobowym, nie zaś ich wspólnikom (komplementariuszom).

Zmierzając do udzielenia zamówienia publicznego zamawiający uprawniony jest do określenia warunków, jakie spełnić będzie musiał wykonawca, ubiegający się o udzielenie mu danego zamówienia.

Niezależnie od tego jednak, przepisy p.z.p. określają przypadki, w których wykonawca nie może starać się o udzielenie mu zamówienia, a jeśli weźmie w nim udział, to winien zostać z niego wykluczony przez zamawiającego.

W szczególności, stosownie do regulacji zawartej w art. 24 ust. 1 pkt 5 i 7 p.z.p. z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się spółki jawne, komandytowe i komandytowo – akcyjne, których wspólnika lub komplementariusza prawomocnie skazano za:

- przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia,

- przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową,

- przestępstwo przeciwko środowisku,

- przestępstwo przekupstwa,

- przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub - inne przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, a także za

- przestępstwo skarbowe lub przestępstwo udziału w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego.

W przypadku osób prawnych, a więc między innymi spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych, przesłanka powyższa odnosi się do urzędujących członków organu zarządzającego, a więc prezesów i członków zarządów.

Ponadto, zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 9 p.z.p. z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się podmioty zbiorowe, wobec których są orzekł zakaz ubiegania się o zamówienia na podstawie przepisów o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

W praktyce ustalenie przez zamawiającego, że powyższe okoliczności nie występują, to jest, że wykonawcy spełniają warunki udziału w postępowaniu, następuje poprzez żądanie zamawiającego przedłożenia przez ubiegających się o udzielenie zamówienia wykonawców dokumentów w postaci aktualnych informacji z Krajowego Rejestru Karnego, tzw. zaświadczeń o niekaralności, zgodnie z przepisami rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów jakich może żądać zamawiający od wykonawców oraz formy w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817).

Na gruncie przepisów prawa cywilnego oraz Kodeksu spółek handlowych dopuszczalne jest, aby wspólnikiem spółki jawnej lub komplementariuszem w spółce komandytowej i komandytowo – akcyjnej była inna spółka handlowa, zarówno kapitałowa jak i osobowa.

Stosownie natomiast do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. Nr 197, poz. 1661 z późn. zm.) za podmioty zbiorowe uznawane są między innymi jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, którym odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, a więc także osobowe spółki handlowe.

W przypadku zatem, gdy o udzielenie zamówienia publicznego, ubiegać się będzie spółka jawna, komandytowa lub komandytowo - akcyjna, której wspólnikiem lub komplementariuszem będzie inna spółka osobowa lub kapitałowa, może powstać wątpliwość, czy w celu ustalenia, że nie występują negatywne przesłanki udziału danej spółki osobowej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, zamawiający winien żądać przedłożenia przez tę spółkę osobową, jako ubiegającego się o udzielenie zamówienia wykonawcę, zaświadczeń o niekaralności z KRK, odnoszących się do wspólników, komplementariuszy oraz urzędujących członków zarządów spółek, będących wspólnikami lub komplementariuszami osobowych spółek handlowych, ubiegających się o udzielenie zamówienia.

Wyjaśniając powyższą wątpliwość stwierdzić należy, że na zamawiającym nie ciąży obowiązek, ani nie jest on uprawniony, do żądania przedłożenia przez ubiegającą się o udzielenie zamówienia publicznego spółkę jawną, komandytową lub komandytowo - akcyjną, aktualnych informacji z KRK, dotyczących wspólników, komplementariuszy lub urzędujących członków zarządów spółek osobowych lub kapitałowych, będących jej wspólnikiem lub komplementariuszem.

Za stanowiskiem powyższym przemawia to, że katalog przesłanek wykluczenia wykonawcy z ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, określony w art. 24 ust. 1 i 2 p.z.p. ma charakter katalogu zamkniętego (por. M. Stachowiak [w:] Prawo zamówień publicznych, Warszawa 2012. s. 174).

Jako że przepisy te stanowią podstawę do pozbawienia wykonawców możliwości ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, ograniczając tym samym możliwości ich aktywności gospodarczej, nie mogą być interpretowane rozszerzająco.

Które stypendia naukowe są zwolnione z PIT

Tax Free, czyli zwrot VAT podróżnym

Kary za brak OC w 2013 roku