Strona główna » Moja firma » Aktualności » Od dziś przedsiębiorcy nie będą dwa razy karani za ten sam dług składkowy

Od dziś przedsiębiorcy nie będą dwa razy karani za ten sam dług składkowy

31 maja 2012, 05:16

Paweł Jakubczak

Na przedsiębiorcę, który nie wywiązuje się z obowiązku składkowego, ZUS nie będzie mógł nałożyć dodatkowej opłaty do wysokości 100% nieopłaconych składek, jeśli nieopłacenie składek zostało przez sąd uznane za wykroczenie lub przestępstwo, a płatnik został za nie skazany prawomocnym wyrokiem. Taką zmianę wprowadziła nowelizacja przepisów ubezpieczeniowych i karnych, uchwalona przez Sejm 10 maja br.

Od 31 maja 2012 r. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą nie będą mogły zostać dwukrotnie ukarane - przez ZUS i przez sąd - za ten sam czyn, polegający na nieopłaceniu składek ubezpieczeniowych do ZUS.

Nowelizacja niekonstytucyjnych przepisów

Sejm uchwalił 10 maja 2012 r. ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W tym samym dniu Senat przyjął ją bez poprawek i obecnie oczekuje ona na podpis prezydenta. Ustawa ma wejść w życie 31 maja 2012 r.

Nowelizacja przepisów została wymuszona przez wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2010 r. (sygn. akt P 29/09, Dz.U. nr 225, poz. 1474). Trybunał Konstytucyjny orzekł w nim, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Kodeksu karnego, dopuszczające wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn dwa rodzaje sankcji - odpowiedzialność za wykroczenie oraz tzw. opłatę dodatkową - są niezgodne z Konstytucją RP oraz wiążącymi Polskę umowami międzynarodowymi.

W stanie prawnym obowiązującym do 30 maja br., za nieopłacenie składek ZUS mógł wymierzyć płatnikowi tzw. dodatkową opłatę, w wysokości do 100% nieopłaconych składek (art. 24 ust. 1 ustawy systemowej). Niezależnie od tego, sąd mógł ukarać płatnika karą grzywny w wysokości do 5000 zł (art. 98 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy systemowej). Jeżeli natomiast nieopłacenie przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne doprowadziłoby do naruszenia praw pracownika wynikających ze stosunku ubezpieczenia społecznego (np. prawa do pomocy medycznej lub prawa do emerytury bądź renty), płatnik mógł zostać skazany za to przestępstwo nawet na karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 218 § 1 Kodeksu karnego).

Zmiany w przepisach ubezpieczeniowych

Ustawa z 10 maja br. nie likwiduje żadnego z wymienionych przepisów, ale rozbudowuje je tak, aby uniemożliwić podwójne ukaranie tej samej osoby za ten sam czyn zarówno sankcją administracyjną (opłata dodatkowa), jak i wykroczeniową/karną (grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności).

Więcej w Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń - Zamów prenumeratę >>

Więcej na ten temat przeczytasz w naszej publikacji