O efektywności i skuteczności sądownictwa na konferencji "Państwo wobec przedsiębiorcy"

Uczestnicy konferencji, wśród których - poza ministrem sprawiedliwości - byli także m.in. przedstawiciele Prokuratury Generalnej, Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, Krajowej Rady Sądownictwa, Sądu Najwyższego oraz działającej przy Ministrze Sprawiedliwości Rady ds. Efektywności Wymiaru Sprawiedliwości, dyskutowali m.in. na temat efektywności oraz skuteczności sądownictwa i prokuratury, a także o modernizacji zarządzania sądami.

- Tempo rozwoju gospodarczego uwarunkowane jest nie tylko czynnikami ekonomicznymi. Obrót gospodarczy odbywa się w tzw. przestrzeni prawnej, która jest uzależniona od jakości prawa i poziomu jego stosowania - powiedział w trakcie spotkania Krzysztof Kwiatkowski. - Przedsiębiorca zwracający się do sądu z żądaniem udzielenia ochrony prawnej, powinien mieć gwarancję, że sąd będzie działał sprawnie, a procedura rozpoznania sprawy będzie zrozumiała i pozbawiona barier. W tym celu podległy mi resort podejmuje liczne inicjatywy legislacyjne - dodał.

Minister przypomniał m.in. o przygotowanym przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego projekcie ustawy zmieniającej Kodeks postępowania cywilnego, który racjonalizuje ogólne zasady postępowania cywilnego i wprowadza jednolite reguły rozpoznawania spraw gospodarczych oraz tzw. zwykłych spraw cywilnych, przy jednoczesnym zachowaniu wyspecjalizowanych sądów gospodarczych, jako wydziałów sądów powszechnych. Ustawa ta została uchwalona 16 września 2011 r., a w życie wejdzie w drugim kwartale 2012 r.

- W Ministerstwie Sprawiedliwości opracowano też projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, która od 1 stycznia 2012 r. ułatwi obywatelom zakładanie typowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustawa przewiduje m.in. rezygnację z obligatoryjnej formy aktu notarialnego, upraszcza zawarcie umowy spółki w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie rejestrowe. W procesie rejestracji tej spółki doręczenia orzeczeń i pism sądowych dokonywane będą za pośrednictwem tego systemu - mówił Krzysztof Kwiatkowski.

Innym aktem prawnym, który wprowadza zasadnicze udogodnienia dla obywateli, w tym przedsiębiorców w zakresie rejestrów sądowych jest ustawa z 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, która wejdzie w życie 1 stycznia 2012 r.

Ułatwi ona dostęp do informacji o podmiotach wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego, zapewni rangę dokumentu urzędowego odpisom, wyciągom i zaświadczeniom wydawanym w postaci papierowej lub elektronicznej. Ustawa ta przewiduje dla wszystkich zainteresowanych bezpłatny dostęp do Krajowego Rejestru Sądowego w sieciach informatycznych, umożliwiając dostęp on-line do wszystkich części tego rejestru i do wszystkich aktualnie znajdujących się w nich danych.

Nowością będzie możliwość samodzielnego pobrania wydruku komputerowego z aktualnymi informacjami o podmiotach wpisanych do rejestru, który będzie miał moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez Centralną Informację, jeżeli posiada cechy umożliwiające jego weryfikację z danymi zawartymi w rejestrze. Przyjęte rozwiązania zapewnią oszczędność czasu i kosztów dla wszystkich zainteresowanych tymi danymi.

- Uproszczenie i przyspieszenie postępowań sądowych możliwe jest dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii informatycznych - powiedział minister sprawiedliwości i przypomniał o uruchomionym 1 stycznia 2010 r. e-sądzie. - Aktualnie w sądach wdrażany jest protokół elektroniczny. Liczę, że jego zastosowanie skróci posiedzenia w sprawach cywilnych nawet o jedną trzecią - dodał.

W Ministerstwie Sprawiedliwości opracowano także kolejny projekt zmian Kodeksu postępowania cywilnego, w którym zaproponowano dalszą informatyzację postępowań sądowych (elektroniczne postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym, elektronizację postępowania egzekucyjnego, poszerzenie kompetencji referendarzy).

- Doniosłe znaczenie dla przedsiębiorców ma możliwość rozstrzygnięcie sporu w drodze mediacji. Dlatego podległy mi resort promuje alternatywne metody rozwiązywania sporów. W celu przeciwdziałania przewlekłości postępowań sądowych prowadzone są też wielopłaszczyznowe działania nadzorcze i organizacyjne - powiedział Krzysztof Kwiatkowski. - Jestem przekonany, że wszystkie te podejmowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości działania przyczynią się do poprawy sprawności postępowań sądowych, w tym również i tych, które toczą się z udziałem przedsiębiorców - zakończył.