Konta przedsiębiorców mniej chronione

NOWE PRAWO

Nowelizacja prawa bankowego, która wczoraj weszła w życie, poszerza listę podmiotów i sytuacji, w których banki będą musiały udzielać informacji stanowiących tajemnicę bankową. Okazało się to konieczne - mimo sprzeciwu przedsiębiorców obawiających się stosowania interpretacji rozszerzającej - ponieważ w toku wielu postępowań karnych w sprawach gospodarczych (gdy nie przedstawiono jeszcze zarzutów) prokuratorzy nie mogli wykorzystywać dowodów związanych z przepływami pieniędzy na rachunkach osób fizycznych prowadzących interesy.

Zmianę umotywowano tym, że rachunki firmowe służą do obsługi działalności gospodarczej i beneficjentem wpływów na nie jest przedsiębiorstwo, a nie jego właściciel jako osoba prywatna. Co więcej - dokumenty, których żąda prokurator, stanowią część przedsiębiorstwa (wynika to z definicji zawartej w kodeksie cywilnym). Nie można więc mówić o naruszaniu sfery prywatności przedsiębiorcy. Banki będą więc musiały zawiadamiać prokuratora, Policję lub inny właściwy organ - w razie uzasadnionego podejrzenia - że są wykorzystywane do ukrycia działań przestępczych (również dla celów popełnienia przestępstwa skarbowego). Prokuratorzy będą też mogli żądać uzupełnienia przekazywanych im informacji.

Kolejną ważną zmianą jest umożliwienie policji i straży granicznej czy miejskiej dotarcia do użytkownika samochodu stanowiącego zabezpieczenie wierzytelności banku (np. kredytu). Jest to niezbędne m.in. wtedy, kiedy taki kierowca został sfotografowany przez fotoradar w chwili przekroczenia dozwolonej prędkości, gdy kradł benzynę na samoobsługowej stacji paliw albo uciekał z miejsca wypadku. Bank nie mógł do tej pory udzielać policji informacji stanowiących tajemnicę bankową na użytek postępowań w sprawach o wykroczenia.

Potwierdził to nawet Sąd Najwyższy w uchwale I KZP 4/06. Tymczasem tego rodzaju ochrona, mimo że nie chodziło ani o numery kont, ich stan, ani o wykaz operacji na rachunkach, bardzo często uniemożliwiała ustalenie sprawcy wykroczenia.

DOBROMIŁA NIEDZIELSKA-JAKUBCZYK

dobromila.niedzielska@infor.pl

Podstawa prawna

• Ustawa z 4 września 2008 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe (Dz.U. nr 192, poz. 1179).