Prokuratorzy łatwiej dotrą do firmowych rachunków

W Sejmie rozpoczęły się prace nad rządowym projektem nowelizacji prawa bankowego. Rozszerzony zostanie katalog sytuacji, w których banki będą zwolnione z obowiązku zachowania tajemnicy chroniącej konta firmowe. Dzięki zmianom prokuratura i sądy mają w przyszłości uniknąć trudności w zakresie możliwości dowodowego wykorzystania informacji związanych z obrotem środkami finansowymi na rachunkach przedsiębiorców. Chodzi o sytuacje, w których w trakcie prowadzonego postępowania konkretnym osobom nie przedstawiono jeszcze zarzutu popełnienia przestępstwa.

Projekt przewiduje, że prokuratura i sądy będą miały wgląd do kont firmowych osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Bank będzie musiał na ich żądanie udzielić informacji stanowiącej tajemnicę bankową, gdy będą one potrzebne w związku z postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w wyniku działań przedsiębiorcy.

Do noweli sceptycznie nastawiony jest Związek Banków Polskich (ZBP).

- Obawiamy się nadużywania tego prawa przez prokuratorów. Z taką złą praktyką mieliśmy już do czynienia w przeszłości. Takie rozwiązanie, jako skutek uboczny, może zwiększyć ryzyko powiększania się szarej strefy gospodarki - tłumaczy Jerzy Bańka, prezes ZBP.

Wprowadzeniu przepisu ograniczającego tajemnicę bankową są przeciwni także przedsiębiorcy, którzy uważają, że naruszy on ich interesy i tajemnice osobiste.

Innego zdania są autorzy projektu nowelizacji. W ich ocenie to firma, a nie jej właściciel jako osoba, jest jednostką organizacyjną prowadzącą działalność gospodarczą i mającą obroty finansowe, które stanowią część przedsiębiorstwa. Nie ma więc ani ekonomicznych, ani prawnych przeciwwskazań, żeby sięgnąć po informacje gospodarcze znajdujące się na firmowym rachunku bankowym.

Informacje stanowiące tajemnicę bankową będą udzielane przez bank bezpłatnie.

Dodatkowe uprawnienia otrzymają nie tylko organy ścigania, ale i same banki. Jeśli uznają, że działalność przedsiębiorcy, który ma u nich rachunek, jest wykorzystywana do działań przestępczych, będą mogły przekazać informacje nie tylko prokuraturze, ale także Policji lub innej uprawnionej instytucji.

Policja, straż miejska i inne instytucje uprawnione do prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa lub wykroczenia będą mogły uzyskiwać od banku informacje o użytkowniku pojazdu, który jest zabezpieczeniem wierzytelności w związku z czynnością bankową. W takich przypadkach bowiem w ewidencji pojazdów jako właściciel figuruje bank. Organy ścigania będą mogły bez trudu uzyskiwać informacje potrzebne do ustalenia sprawców, głównie w przypadkach kradzieży paliwa ze stacji benzynowych, sfotografowania przez fotoradar w związku z przekroczeniem prędkości czy ucieczki z miejsca kolizji drogowej.