Od przyszłego roku trudniej będzie odliczyć VAT

ZMIANA PRAWA

Od nowego roku podatnicy będą mieli mniejsze możliwości odliczenia VAT. Wszystko za sprawą nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, która wejdzie w życie od 1 stycznia 2008 r. Przewiduje ona, że odbiorcy towarów i usług nie będą mogli odliczać podatku naliczonego określonego w fakturze, jeśli jej wystawca opodatkował się nieprawidłowo. Chodzi zatem o sytuację, gdy wystawca faktury, który nie wiedział, jak prawidłowo opodatkować transakcję, doliczył do faktury VAT. Jeśli później okaże się, że np. towar podlegał zwolnieniu z podatku, a odbiorca zapłacił fakturę wraz z VAT, to odbiorca nie będzie miał prawa do zwrotu podatku. Przepis narusza więc zasadę neutralności VAT. Eksperci nie mają wątpliwości, że jest to pułapka dla podatników.

Źródłem przyszłych problemów podatników może być znowelizowany art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Określa on, że podstawy do obniżenia podatku należnego, a także zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego nie mogą stanowić faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja z faktury jest zwolniona z VAT lub nie podlega ustawie. Posłowie zrezygnowali więc z obecnie istniejącego wymogu, aby podatnik nie uregulował kwoty wykazanej w fakturze.

Eksperci twierdzą, że wpłynie to znacząco na rozliczenia między kontrahentami. Jeśli bowiem odbiorca zapłaci fakturę wystawioną przez dostawcę, ale transakcja udokumentowana fakturą nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, podatnik nie będzie miał prawa do odliczenia. Obecnie w identycznej sytuacji może odliczyć VAT od faktury, którą zapłacił.

- Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, jeśli towar nie podlega opodatkowaniu i dostawca naliczy VAT, a odbiorca zapłaci wystawcy 100 proc. kwoty określonej na fakturze, to odbiorca ma prawo do odliczenia - wyjaśnił Jerzy Martini, doradca podatkowy Baker&McKenzie.

Eksperci twierdzą, że obecnie podatnicy korzystają z większego bezpieczeństwa rozliczeń, które są zgodne z zasadą neutralności VAT.

- Ponieważ podatnicy muszą działać w ramach systemu podatkowego, który jest niejasny, to istnienie obecnego przepisu oznacza, że uzyskują pewien zwiększony poziom bezpieczeństwa. Nie traci również na tym Skarb Państwa - podkreśla Tomasz Michalik, doradca podatkowy MDDP Michalik, Dłuska, Dziedzic i Partnerzy.

Dziś i dostawca, i odbiorca są pewni swoich rozliczeń. Jeśli dostawca ma wątpliwości, czy powinien zapłacić podatek, może go doliczyć do faktury. Ma bowiem pewność, że odbiorca jej nie zakwestionuje, ponieważ jeśli zapłaci kwotę z faktury, będzie mógł podatek odliczyć. Dla odbiorcy nie ma znaczenia, czy ma zapłacić za towar wraz z podatkiem czy bez niego.