Udzielanie wolnego przed świętami

Święta z reguły dezorganizują pracę firm. Dlatego szefowie rozważają pomysł, żeby dać pracownikom wolne w Wielki Piątek w zamian za odrobienie tego dnia w innym tygodniu w jedną z wolnych sobót. Okazuje się, że nie jest to takie proste.

- Z zasady ustalony wcześniej harmonogram pracy pracowników ma charakter stały i nie może być zmieniany w trakcie tzw. okresu rozliczeniowego. Tylko w nadzwyczajnych sytuacjach pracodawca może jednostronnie go zmienić - mówi Piotr Wojciechowski zastępca dyrektora departamentu prawnego w Głównym Inspektoracie GIP.

Jeżeli jednak w regulaminie pracy, umowach o pracę lub innych wewnętrznych regulacjach przyjętych u danego pracodawcy zostało określone, że pracownicy pracują od poniedziałku do piątku, to należałoby przyjąć, że pracodawca nie może dowolnie i samodzielnie narzucić pracownikom zmiany dnia pracy i zarządzić pracy w sobotę zamiast pracy w innym normalnym dniu wynikającym z harmonogramu ustalonego dla pracowników, np. w regulaminie pracy.

- W związku z tym zasadne wydaje się, aby tego rodzaju decyzja pracodawcy została skonsultowana z załogą. Jeżeli pracodawca chciałby ułatwić pracownikom przygotowanie świąt, może umożliwić im skorzystanie z urlopu wypoczynkowego. Może też tak zorganizować pracę firmy, żeby wolny Wielki Piątek w zamian za jedną z sobót mogli wykorzystać tylko ci pracownicy, którzy tego chcą - mówi Agnieszka Jesiotr, radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy.

Nie ma przeszkód, by pracodawca porozumiał się z załogą w kwestii odpracowania np. wolnego od pracy Wielkiego Piątku w jedną z sobót, przypadającą w okresie rozliczeniowym. W takim przypadku nie musi się to wiązać z tym, że pracownicy przekroczą normy czasu pracy.

Zgodnie z art. 100 par. 1 k.p. pracownik ma obowiązek podporządkować się zarządzeniom pracodawcy dotyczącym pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umowy o pracę. Ważne jest, aby zarządzenia pracodawcy i zmiany tego rodzaju miały związek z potrzebami pracodawcy.

- W artykule 129 par. 1 kodeksu pracy przyjęta jest zasada przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w okresie rozliczeniowym. Oznacza to, że - przy zachowaniu dobowych i tygodniowych okresów odpoczynku oraz zasad dotyczących rozliczania dni świątecznych - dopuszczalne jest zarządzenie pracy w szóstym dniu w jednym tygodniu, jeżeli będzie możliwe zbilansowanie tego dnia w innym tygodniu w okresie rozliczeniowym - mówi Agnieszka Jesiotr.

Tomasz Zalewski