NIK podejrzy tajemnice przedsiębiorstw

Dziś posłowie nadzwyczajnej podkomisji powołanej przez sejmową Komisję do spraw Kontroli Państwowej kończą pracę nad projektem nowelizacji ustawy o Najwyższej Izby Kontroli. Zmiany w ustawie umożliwią prezesowi Izby występowanie do premiera bądź odpowiedniego ministra o zajęcie stanowiska wobec wniosków pokontrolnych dotyczących stosowania lub stanowienia prawa. Premier, w stosunku do ustaw, jak również właściwy minister w stosunku do rozporządzeń będzie musiał w ciągu 30 dni przesłać swoje stanowisko wraz z uzasadnieniem. Osoby te będą musiały również określić termin podjęcia prac legislacyjnych oraz organ odpowiedzialny za ich przeprowadzenie.

Projekt zmian w ustawie umożliwia również Izbie dostęp do materiałów zawierających informacje stanowiące tajemnicę ustawowo chronioną. Eksperci stawiają pytanie, czy coraz bardziej agresywne ingerowanie w funkcjonowanie przedsiębiorstwa ma przełożenie na większą wykrywalność nadużyć w wykorzystaniu środków publicznych. Zdaniem Adama Ambrozika z Konfederacji Pracodawców Polskich nowe uprawnienia kontrolerów idą za daleko.

- Propozycje te wpisują się w ogólną tendencję do zwiększania zakresów kontroli przedsiębiorstw, ale jest to zjawisko z pewnością niekorzystne dla przedsiębiorców, którzy muszą ujawniać niedostępne dotychczas dla nikogo informacje - komentuje Ambrozik.

Projekt zakłada również uproszczenie procedur kontrolnych co do zasad i trybu postępowania odwoławczego. Pomysłodawcy chcą, aby po przeprowadzeniu kontroli był sporządzany tylko jeden dokument - wystąpienie pokontrolne, które połączy w sobie cechy dotychczasowego protokołu kontroli i wystąpienia pokontrolnego.

- Nowa formuła prezentowania wyników ma być bardziej czytelna dla jednostki kontrolowanej - wyjaśnia Teresa Piotrowska, przewodnicząca sejmowej Komisji do spraw Kontroli Państwowej.

Wystąpienia pokontrolnego nie będzie musiał podpisywać kierownik jednostki kontrolowanej, ponieważ projekt ustawy eliminuje sporządzanie protokołu kontroli.

Rezygnacja ze sporządzania protokołu kontroli pociągnie za sobą wyeliminowanie trybu odwoławczego związanego ze składaniem zastrzeżeń do jego treści. Oznacza to, że postępowanie odwoławcze ograniczy się tylko do zastrzeżeń składanych do wystąpienia pokontrolnego. Teraz zastrzeżenia do kontroli może zgłosić każdy, kto je otrzymał w terminie siedmiu dni. W projekcie proponuje się, aby możliwość zgłaszania zastrzeżeń miał kierownik jednostki albo osoba, która pełniła tę funkcję w okresie, którego dotyczyła kontrola. Czas do złożenia takiego zażalenia to 21 dni od jego otrzymania. Przy okazji tych zmian uregulowano również sposób obliczania terminów. Odwołania te będzie rozpatrywał dyrektor właściwej jednostki kontrolnej, bądź Kolegium NIK. Zastrzeżenia, które nie spełniają wymogów formalnych, nie będą podlegały rozpatrzeniu. W przypadku ich nieuwzględnienia, sprawę rozpozna komisja rozstrzygająca powołana przez prezes NIK. Członków komisji powołuje się spośród kontrolerów NIK odpowiedzialnych za orzecznictwo. Komisja rozstrzyga w zespołach trzyosobowych.