Pracodawcy zatrudniający niepełnosprawnych otrzymają pełną dotację na opłacanie składki do ZUS. Refundowana będzie też składka na KRUS niepełnosprawnych rolników. Państwowy Fundusz Rehabilitacji wyda na ten cel ponad 500 mln zł rocznie.
Składki na ubezpieczenia społeczne, w części należnej od niepełnosprawnych pracowników, nadal będą finansowane przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Tak wynika z przygotowanego przez resort pracy projektu autopoprawki do rządowej nowelizacji ustawy o rehabilitacji. Zgodnie z nowelą, która po I czytaniu trafiła do prac w podkomisjach sejmowych, dofinansowanie do składek miało być ograniczone do części należnej od pracodawcy.
– Autopoprawka wycofuje wszystkie najbardziej kontrowersyjne rozwiązania przyjęte w projekcie nowelizacji ustawy o rehabilitacji. Rząd uwzględniając opinie nie tylko pracodawców, ale także środowiska osób niepełnosprawnych, zrobił krok w dobrym kierunku – mówi Bogusława NowakTurowiecka, ekspert Konfederacji Pracodawców Polskich.
Zwrot co miesiąc
Jeśli Rada Ministrów przyjmie autopoprawkę na początku października, a nowelizację poprze Sejm, pracodawcy będą naliczać składki na ubezpieczenia społeczne i odprowadzać je do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a następnie starać się o ich refundację z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zwrot ma następować co miesiąc.
– Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami pracodawcy musieli jedynie naliczyć składkę, a pieniądze na odprowadzenie otrzymywali z PFRON – tłumaczył Jan Lach, dyrektor Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w trakcie spotkania z Krajową Radą Konsultacyjną ds. Osób Niepełnosprawnych. Fundusz co roku wydaje na ten cel ponad 350 mln zł.
– To pozytywne rozwiązanie, o które zabiegaliśmy od kilku miesięcy. Prezes PFRON zapowiedział już, że Fundusz posiada środki, aby nadal finansować taką pomoc – mówi Włodzimierz Sobczak, prezes Krajowej Izby GospodarczoRehabilitacyjnej. Na koniec 2006 roku PFRON wykazał 570 mln zł wolnych środków, ulokowanych m.in. w papierach wartościowych.
Zyskają rolnicy
Rząd nie tylko nie chce już ograniczać pomocy dla pracodawców, ale rozszerzyć ją także na niepełnosprawnych prowadzących działalność gospodarczą, w tym na rolników. Zgodnie z autopoprawką PFRON będzie refundował tym ostatnim i członkom ich rodzin składkę na KRUS. Takiego rozwiązania nie przewiduje obecnie obowiązująca ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji i zatrudnianiu niepełnosprawnych (Dz.U. nr 123, poz. 776 z późn. zm.) ani projekt jej nowelizacji, który uzyskał poparcie rządu i trafił do prac w komisjach sejmowych. Fundusz wyda na nową formę wsparcia 145 mln zł rocznie. Zaoszczędzi budżet państwa – dotychczas to z jego środków finansowano większą część składek na ubezpieczenia społeczne niepełnosprawnych rolników.
– To kontrowersyjny pomysł, ale zarazem pierwszy realny instrument publicznego wsparcia dla osób ze wsi, które mają utrudniony dostęp do rehabilitacji – mówi Włodzimierz Sobczak.
Dotacja z dofinansowaniem
Na zmianach najwięcej zyskają jednak niepełnosprawni rozpoczynający własną działalność gospodarczą. Zgodnie z nowelizacją, zamiast pożyczki otrzymają oni bezzwrotną dotację na rozkręcenie własnego biznesu. Z kolei rządowa autopoprawka projektu zakłada przyznanie im dodatkowo dofinansowania do składek na ubezpieczenia społeczne. Koszty pokryje PFRON.
– To pozytywne rozwiązanie, gdyż może zmobilizować osoby niepełnosprawne do rehabilitacji zawodowej. To także sposób gratyfikacji dla osób najbardziej aktywnych – uważa Barbara NowakTurowiecka.
Resort pracy chce też utworzyć Ogólnopolski System Monitoringu Orzecznictwa o Niezdolności do Pracy. Jego zadaniem będzie wyeliminowanie z obiegu sfałszowanych orzeczeń o niepełnosprawności.
– Powiaty będą przesyłać do wojewódzkich zespołów ds. orzekania informacje o przyznanych orzeczeniach. W ten sposób powstanie ogólnopolski rejestr. Z głównym inspektorem danych osobowych ustalamy obecnie procedurę dostępu – mówi Jan Lach.
Zgodnie z autopoprawką to nie jedyne nowe zadanie wojewódzkich zespołów ds. orzekania. Jeśli nowe przepisy wejdą w życie, osoby niepełnosprawne będą mogły uzyskać w nich specjalistyczną opinię medyczną na potrzeby odwołania od decyzji powiatowych zespołów ds. orzekania. Zakup sprzętu, podobnie jak stworzenie Systemu Monitoringu Orzecznictwa sfinansuje Fundusz PHARE.
Potrzebne konsultacje
Choć autopoprawka wprowadza wiele korzystnych zmian do systemu rehabilitacji, Krajowa Rada Konsultacyjna ds. Osób Niepełnosprawnych apeluje do rządu o uwzględnienie w nowelizacji innych postulatów środowiska niepełnosprawnych. Chodzi m.in o procedurę tworzenia zakładów aktywności zawodowej i warsztatów terapii zajęciowej przez organy samorządowe oraz tryb powoływania KRK.
– Trzeba mieć nadzieję, że rząd podtrzyma dialog rozpoczęty z partnerami społecznymi – uważa Janusz Jurek, przewodniczący KRK.
