Po fiasku wielomiesięcznych rokowań o subsydia dla producentów samolotów, USA i Unia Europejska niemal równocześnie postanowiły przenieść swój spór na forum Światowej Organizacji Handlu (WTO). Ta jednak może go rozpatrywać całe lata.
Unia Europejska oświadczyła, że zwróci się do WTO o zbadanie, czy subsydia przekazywane dla amerykańskiego Boeinga są zgodne z prawem. Bruksela podjęła decyzję po tym, jak w poniedziałek wieczorem administracja prezydenta George’a Busha zapowiedziała skierowanie do WTO sprawy pożyczek europejskich rządów dla koncernu Airbus. Boeing został dwa lata temu zdetronizowany przez europejskiego producenta jako pierwszy na świecie dostawca samolotów pasażerskich.
Boeing atakuje Airbusa „nie z obawy o subsydia, lecz dlatego, że boi się konkurencji” – argumentował wczoraj w Brukseli unijny komisarz ds. handlu Peter Mandelson. – Mogę was zapewnić, że interesy Europy będą w pełni chronione – dodał dziennikarzom.
Wszczęcie sporu na forum WTO nieuchronnie zwiększy napięcia w szacowanych na 750 mld dol. rocznie stosunkach handlowych między obiema stronami Atlantyku oraz może doprowadzić do likwidacji mechanizmów finansowania prac badawczo-rozwojowych jedynych na świecie producentów wielkich samolotów pasażerskich. W tej chwili chodzi o fundusze wartości 5 mld dol. przewidziane na rozwój 250-miejscowego modelu 787 amerykańskiego Boeinga oraz pomocy rządowej w kwocie 1,7 mld dol. na opracowanie przez Airbusa samolotu A350.
Według szacunków Unii jej wsparcie dla Aibusa, poczynając od 1992 r., wyniosło 3,7 mld dol. plus nakłady inwestycyjne obejmujące 33 proc. kosztów badawczo-rozwojowych. W tym samym okresie Boeing miał otrzymać pomoc w łącznej kwocie 29 mld dol., wliczając upusty podatkowe stanu Waszyngton, finansowanie infrastruktury, pomoc rządu japońskiego, fundusze na badania z Departamentu Obrony USA oraz ulgi w podatku eksportowym.
Eksperci są zgodni, że w postępowaniu przed WTO żadna ze stron nie zwycięży, natomiast obie mogą być napiętnowane za naginanie reguł prawnych. Ale zanim zapadnie jakikolwiek wyrok, upłyną cale lata potyczek prawnych.
