Usługi budowlane krótkoterminowe i długoterminowe

Tematyka usług budowlanych jest uregulowana w ustawie o rachunkowości oraz w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 3 „Niezakończone usługi budowlane”. Warto zwrócić uwagę, że ustawa o rachunkowości reguluje zasady ustalania przychodów i kosztów z wszelkiego rodzaju niezakończonych umów o usługi, w tym budowlane. Natomiast zakres KSR nr 3 „Niezakończone usługi budowlane” został ograniczony wyłącznie do umów o usługi budowlane. Jednak zasady ustalania przychodów i kosztów zawarte w Standardzie zaleca się stosować odpowiednio także do innych usług o podobnym charakterze, np. do ustalania przychodów i kosztów z długoterminowych umów o usługi informatyczne (oprogramowanie), projektowe, geologiczne, naukowo-badawcze.

Standardu nie stosuje się natomiast do usług budowlanych wykonywanych przez deweloperów we własnym zakresie.

1. Usługi krótkoterminowe

Jeżeli ustalony w umowie czas wykonywania usług budowlanych nie jest dłuższy niż 6 miesięcy, to usługi te są traktowane jako krótkoterminowe i mogą być wyceniane po koszcie wytworzenia i zaliczane do rzeczowych składników aktywów obrotowych jako roboty w toku. Nie ma w takim przypadku konieczności ustalania przychodów z niezakończonych robót. Należy jednak dokonać rzetelnej wyceny robót w toku.

2. Usługi długoterminowe

Jeśli jednak okres realizacji usług budowlanych trwa dłużej niż 6 miesięcy, wówczas usługi te traktowane są jako długoterminowe i zgodnie z zaleceniami Krajowego Standardu Rachunkowości nr 3 "Niezakończone usługi budowlane" należy ustalać przychody i koszty realizowanych usług według zasad określonych w art. 34a, 34c i 34d ustawy o rachunkowości. Zgodnie z zapisami tych artykułów w przypadku realizacji usług długoterminowych nie wystąpi produkcja w toku, gdyż wartość niezakończonych robót podlega wykazaniu na dzień bilansowy jako przychód.

Zobacz serwis: Prawo dla firm

W myśl zapisów ustawy o rachunkowości przychody z wykonania niezakończonej usługi, w tym budowlanej, objętej umową, w okresie realizacji dłuższym niż 6 miesięcy, wykonanej na dzień bilansowy w istotnym stopniu, ustala się na dzień bilansowy proporcjonalnie do stopnia zaawansowania usługi, jeżeli stopień ten, jak również przewidywane całkowite koszty wykonania usługi za cały czas jej realizacji, można ustalić w sposób wiarygodny.

Przychody z wykonania niezakończonej usługi, w okresie od dnia zawarcia umowy do dnia bilansowego, po odliczeniu przychodów, które wpłynęły na wynik finansowy w ubiegłych okresach sprawozdawczych, ustala się proporcjonalnie do stopnia jej zaawansowania. Stopień zaawansowania usługi mierzy się w zależności od przyjętej przez jednostkę metody: