Badanie dokumentów korporacyjnych spółek kapitałowych w procesie inwestycyjnym

Niezbędnym etapem każdej transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa (asset deal) oraz sprzedaży akcji lub udziałów (share deal), a także podziału lub połączenia spółek kapitałowych jest badanie przedinwestycyjne tzw. due diligence, które stanowi wstępną ocenę przedmiotu sprzedaży lub innej transakcji mającej za przedmiot przedsiębiorstwo. Prawidłowo przeprowadzone due diligence umożliwia nie tylko obiektywną ocenę sytuacji finansowej i operacyjnej spółki, ale również poznanie i ocenę ryzyka związanego z transakcją oraz szczegółowe zaplanowanie harmonogramu procesu inwestycyjnego.

Dwa podstawowe elementy due diligence

Badanie due diligence składa się co do zasady z dwóch elementów – analizy prawnej (legal due diligence) oraz analizy finansowej (financial due diligence). Audyt prawny ma kluczowe znaczenie dla określenia potencjalnych zagrożeń i ryzyk, jakie mogą pojawić się w przyszłości, a wynikają ze stanu prawnego badanej spółki. Rzetelne i profesjonalnie przeprowadzone badanie prawne jest szczególnie istotne dla powodzenia transakcji, gdyż zakres i rodzaj informacji udostępnianych podmiotom, na zlecenie których prowadzone jest badanie prawne spółki, może mieć istotne znaczenie dla późniejszej oceny ewentualnej odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Stąd dla przeprowadzenia takiego badania należy wybrać wykwalifikowany zespół prawników, którzy dokonają dla zleceniodawcy – przyszłego inwestora, kompleksowej oceny prawnej badanego podmiotu.

Audyt prawny

Pod pojęciem audytu prawnego przedsiębiorstwa należy rozumieć szereg czynności, które są podejmowane w celu poznania „kondycji” prawnej badanego podmiotu. Jednym z najważniejszych jego elementów jest analiza dokumentów korporacyjnych, które określają zasady funkcjonowania spółki oraz definiują uprawnienia i kompetencje, a także odpowiedzialność i wzajemne relacje pomiędzy jej organami statutowymi.

Podstawowym dokumentem korporacyjnym jest, w zależności od formy prawnej danego podmiotu, umowa spółki, statut lub inny dokument konstytuujący podmiot podlegający badaniu, np. akt prywatyzacyjny przedsiębiorstwa państwowego. Ponadto, analizie należy poddać regulaminy i dokumenty określające zasady działania organów badanego podmiotu, czyli regulamin zarządu i rady nadzorczej, regulamin zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia w spółce akcyjnej. Postanowienia zawarte tych dokumentach pozwalają nie tylko ustalić strukturę własnościową danego podmiotu, jego kapitał zakładowy czy też sposób powoływania i kompetencje poszczególnych organów, ale przede wszystkim prawa i obowiązki poszczególnych udziałowców lub akcjonariuszy.

Polecamy: Jakie rodzaj uprawnień dodatkowych mogą przysługiwać akcjonariuszom / udziałowcom