REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak pracodawca może ukarać pracownika

Piotr Matwiejczyk
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca może zastosować wobec pracownika trzy rodzaje kar: upomnienie, naganę lub karę pieniężną. Rodzaj kary jest zależny od przewinienia, jakiego dopuścił się pracownik.

REKLAMA

Karę upomnienia i nagany można zastosować wobec pracownika, który naruszy ustaloną organizację i porządek w procesie pracy, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy przeciwpożarowe lub nie przestrzega przyjętego w zakładzie pracy sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy lub usprawiedliwiania nieobecności.

REKLAMA

Karę pieniężną pracodawca może nałożyć na pracownika, który nie przestrzega przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuścił pracę bez usprawiedliwienia, stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol w czasie pracy. Wysokość kary pieniężnej - za każde przekroczenie lub za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności - nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia otrzymywanego przez pracownika. W przypadku opuszczenia przez pracownika kilku dni bez usprawiedliwienia łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia, które pracodawca ma wypłacić pracownikowi, po ewentualnym dokonaniu potrąceń kwot egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, kwot egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie innych należności niż świadczenia alimentacyjne i zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi.

W przypadku dłuższej nieobecności pracownika można zastosować karę pieniężną jedynie w wysokości 1/10 wynagrodzenia pracownika, mimo że iloczyn dni nieusprawiedliwionej nieobecności i wielkości wynagrodzenia za jeden dzień nieobecności przekracza 1/10 wynagrodzenia.

Pracodawca nie może swobodnie dysponować środkami pieniężnymi uzyskanymi z tytułu kar nałożonych na pracowników. Środki te należy przeznaczyć na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.

Kara zależy od pracodawcy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Należy zwrócić uwagę, że zastosowanie kar porządkowych jest jedynie uprawnieniem pracodawcy, a nie jego obowiązkiem. Tak więc w przypadku naruszenia przez pracownika swoich obowiązków pracodawca może w ogóle nie nakładać kary. Jednocześnie nie obowiązuje już art. 1131 k.p., zgodnie z którym z powodu tej samej przyczyny, która była podstawą nałożenia kary porządkowej, nie można pracownika pozbawić dodatkowo uprawnień wynikających z przepisów prawa pracy, które są uzależnione od nienaruszenia obowiązków pracowniczych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca oprócz nałożenia na pracownika kary porządkowej może zastosować inne środki, np. pozbawić go premii czy nagrody, o ile przepisy dotyczące wynagrodzenia obowiązujące u pracodawcy przewidują taką możliwość.

Stosując karę porządkową, pracodawca nie ma obowiązku jej stopniowania - jeżeli uzasadnia to sytuacja, pracodawca może zastosować wobec pracownika karę nagany lub karę pieniężną, nawet jeżeli pracownik nie był dotychczas karany upomnieniem lub naganą. Pracodawca może również zastosować upomnienie, nawet jeśli sytuacja uzasadnia zastosowanie kary pieniężnej.

Odpowiedzialność porządkowa pracownika nie zależy od tego, czy na skutek naruszenia przez pracownika jego obowiązków pracodawca poniósł szkodę. Jest ona jednak zależna od winy pracownika, zgodnie z art. 111 k.p. przy wymierzaniu kary bierze się bowiem pod uwagę stopień winy pracownika oraz rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i dotychczasowy stosunek pracownika do pracy.

Ważne terminy

Pracodawca, nakładając karę porządkową, musi uwzględnić dwa terminy. Pierwszy to 2-tygodniowy termin liczony od momentu powzięcia przez pracodawcę wiadomości o zachowaniu pracownika, które uzasadnia nałożenie kary. W tym okresie pracodawca może wyjaśnić wszelkie okoliczności sprawy oraz podjąć decyzję o ukaraniu pracownika karą porządkową. Drugi to 3-miesięczny termin liczony od chwili, kiedy pracownik dopuścił się naruszenia obowiązków pracowniczych (popełnił czyn). Naruszenie któregokolwiek z tych terminów uniemożliwia ukaranie pracownika karą porządkową.

Kolejnym warunkiem, który powinien spełnić pracodawca, jest wysłuchanie pracownika przed nałożeniem kary. Wysłuchanie pracownika ma umożliwić wszechstronne ustalenie okoliczności popełnienia czynu. Wysłuchanie pracownika może również przybrać formę odebrania od niego wyjaśnień w formie pisemnej. Jeśli pracodawca nie może wysłuchać pracownika z powodu jego nieobecności, 2-tygodniowy termin od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy. Sytuacja ta nie ma jednak żadnego wpływu na bieg drugiego - 3-miesięcznego terminu. Zasadniczo wysłuchania pracownika powinna dokonać osoba uprawniona do nałożenia kary w imieniu pracodawcy. Jednak zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 9 kwietnia 1998 r., sygn. akt I PKN 45/98, nie narusza art. 109 § 2 k.p. wysłuchanie pracownika przez inną wyznaczoną do tego osobę niż uprawniona do wymierzenia kary porządkowej.

Pracodawca ma obowiązek zawiadomienia pracownika o zastosowanej karze na piśmie. Pismo powinno wskazywać naruszenia obowiązków pracowniczych, datę dopuszczenia się przewinienia oraz informację o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia należy umieścić w aktach osobowych.

Spór o karę rozstrzygnie sąd

Pracownik może złożyć sprzeciw od kary porządkowej w ciągu 7 dni od jej nałożenia. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 4 marca 1999 r., sygn. akt I PKN 605/98, zastosowanie kary następuje w chwili podpisania przez pracownika pisma o ukaraniu, gdyż wtedy wewnętrzna wola przełożonego otrzymuje swój zewnętrzny wyraz. Natomiast z punktu widzenia skutków takiej decyzji dla pracownika istotne znaczenie ma chwila zawiadomienia go na piśmie o zastosowanej karze. Natomiast odmowa przyjęcia pisma, o którym pracownik wie, że zawiera informację o ukaraniu, jest równoznaczna z zawiadomieniem o zastosowaniu kary porządkowej w rozumieniu art. 110 i 112 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2000 r., sygn. akt I PKN 716/99).

Decyzję o odrzuceniu lub uwzględnieniu sprzeciwu podejmuje pracodawca po uwzględnieniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej.

Jeśli pracodawca nie odrzuci sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia, uznaje się go za uwzględniony.

Jeśli sprzeciw nie zostanie uwzględniony, pracownik może zwrócić się o uchylenie kary do sądu. Uwzględnienie sprzeciwu od kary pieniężnej lub jej uchylenie na podstawie orzeczenia sądu powoduje konieczność zwrotu równowartości tej kary.

Po roku nienagannej pracy w razie uwzględnienia sprzeciwu lub uchylenia kary przez sąd, karę uważa się za niebyłą, a odpis o jej nałożeniu usuwa się z akt osobowych pracownika. Oczywiście pracodawca może z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej uznać karę za niebyłą w terminie wcześniejszym.

Piotr Matwiejczyk 

Podstawa prawna:

ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn.zm.).

 

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie czekaj na cyberatak. Jakie kroki podjąć, aby być przygotowanym?

Czy w dzisiejszych czasach każda organizacja jest zagrożona cyberatakiem? Jak się chronić? Na co zwracać uwagę? Na pytania odpowiadają: Paweł Kulpa i Robert Ługowski - Cybersecurity Architect, Safesqr.

Jak założyć spółkę z o.o. przez S24?

Rejestracja spółki z o.o. przez system S24 w wielu przypadkach jest najlepszą metodą zakładania spółki, ze względu na ograniczenie kosztów, szybkość (np. nie ma konieczności umawiania spotkań z notariuszem) i możliwość działania zdalnego w wielu sytuacjach. Mimo tego, że funkcjonowanie systemu s24 wydaje się niezbyt skomplikowane, to jednak zakładanie spółki wymaga posiadania pewnej wiedzy prawnej.

Ustawa wiatrakowa 2025 przyjęta: 500 metrów odległości wiatraków od zabudowań

Ustawa wiatrakowa 2025 została przyjęta przez rząd. Przedsiębiorcy, szczególnie województwa zachodniopomorskiego, nie kryją zadowolenia. Wymaganą odległość wiatraków od zabudowań zmniejsza się do 500 metrów.

Piękny umysł. Jakie możliwości poznania preferencji zachowań człowieka daje PRISM Brain Mapping?

Od wielu lat neuronauka znajduje zastosowanie nie tylko w medycynie, lecz także w pracy rozwojowej – indywidualnej i zespołowej. Doskonałym przykładem narzędzia diagnostycznego, którego metodologia jest zbudowana na wiedzy o mózgu, jest PRISM Brain Mapping. Uniwersalność i dokładność tego narzędzia pozwala na jego szerokie wykorzystanie w obszarze HR.

REKLAMA

Prawdziwa rewolucja w prawie i ulga dla przedsiębiorców: Maksymalnie 6 dni w roku na kontrole w firmach

To ma być prawdziwa rewolucja w prawie gospodarczym, ale nie tylko. Deregulacja obejmująca uproszczenie działalności gospodarczej i prowadzenie firmy w Polsce ma objąć całe otoczenie prawne biznesu. Na początek zmiany w kontrolach, które w obecnym kształcie dezorganizują funkcjonowanie firm, pochłaniają czas i koszty a dodatkowo stresują właścicieli i pracowników.

Przedsiębiorczość kobiet w praktyce. Parytety i reprezentacja kobiet w biznesie, luka płacowa i jawność wynagrodzeń [Wywiad]

O problemach polskich przedsiębiorców, w tym kobiet prowadzących własną firmę, o parytetach i reprezentacji kobiet w biznesie, luce płacowej i nowych przepisach w tym zakresie – rozmawiamy z Dominiką Reich, przedsiębiorczynią, członkinią Izby Przemysłowo-Handlowej w Białymstoku oraz jedyną przedstawicielką województwa podlaskiego w Stowarzyszeniu Sommelierów Polskich.

Lokalnych biznesów nie znajdziesz w sieci [Raport]

Tylko 25% firm lokalnych posiada strony internetowe, mimo że 68% Polaków szuka w internecie opinii o firmach przed dokonaniem zakupu. 27% użytkowników internetu regularnie czyta recenzje, a 41% robi to często. Najwięcej recenzji przeglądają mieszkańcy województw lubuskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i zachodniopomorskiego, a także osoby z niższym wykształceniem i dochodami.

W jaki sposób założyć spółkę z o.o. – przez S24 czy z udziałem notariusza?

Rejestracja nowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać dokonana na dwa sposoby: poprzez system S24 lub przy udziale notariusza z umową w formie aktu notarialnego. W obu tych przypadkach wniosek o rejestrację spółki składany jest przez Internet, odpowiednio w S24 lub przez Portal Rejestrów Sądowych. Każda z tych metod ma swoje wady i zalety.

REKLAMA

Można mieć własną działalność gospodarczą nie płacąc składek ZUS, jak to zrobić w 2025 roku

Wysokie koszty już na wstępie, zanim jeszcze zarobi się pierwsze pieniądze, to główny hamulec przed założeniem własnej firmy. Daninę dla ZUS trzeba płacić, niezależnie od tego czy z działalności gospodarczej jest zysk czy straty. Ale nie wszyscy wiedzą, że można prowadzić własny biznes nie płacąc do ZUS nawet złotówki. Warto więc zacząć, choćby na próbę. To łatwe i nic nie kosztuje.

Jak zamknąć rok w spółce z o.o.?

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością po zakończeniu każdego roku obrotowego powinna – co do zasady – sporządzić sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności (jeśli nie jest zwolniona z obowiązku jego sporządzenia), przeprowadzić zwyczajne zgromadzenie wspólników, a także złożyć odpowiednie dokumenty do KRS.

REKLAMA