REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązki pracodawcy wobec ciężarnej pracownicy

Beata Superson-Polowiec
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracownica w ciąży w związku ze zmniejszeniem jej wymiaru czasu pracy z powodu przebywania w odmiennym stanie może pracować jedynie 8 godzin. Zachowuje ona wówczas prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany.

Przepisy prawa pracy nakładają na pracodawcę wiele obowiązków, jeżeli pracownica jest w ciąży. Do szczególnych zobowiązań należą te dotyczące czasu pracy.

REKLAMA

Czas pracy pracownic w ciąży nie może przekraczać 8 godzin:

• w równoważnym czasie pracy,

• przy pracy polegającej na dozorze urządzeń lub związanej z częściowym pozostawianiem w pogotowiu do pracy,

• przy pracy związanej z pilnowaniem mienia lub ochroną osób albo w zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach ratowniczych,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• w ruchu ciągłym,

• przy stosowaniu skróconego tygodnia pracy,

• przy pracy weekendowej (art. 148 pkt 2 k.p.).

REKLAMA

Zakaz pracy powyżej 8 godzin dziennie jest zakazem bezwzględnym. W związku z tym pracodawca ma obowiązek zwolnić ze świadczenia pracy pracownicę po 8 godzinach pracy nawet wtedy, gdy sama wnosi o pozwolenie na pracę ponad 8 godzin na dobę. Zakaz ten obowiązuje od momentu stwierdzenia ciąży i powzięciu przez pracodawcę informacji o ciąży pracownicy.

Ponadto pracodawca nie może zatrudniać pracownicy spodziewającej się dziecka w przerywanym systemie czasu pracy, bez jej zgody (art. 139 k.p.). Jest to zakaz o charakterze względnym (gdy pracownica wyrazi zgodę na pracę w przerywanym systemie czasu pracy, zakaz ten nie obowiązuje).

Praca w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej

Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Praca w godzinach nadliczbowych to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Natomiast praca nocna obejmuje 8 godzin (między godzinami 21.00 a 7.00). Przy czym pracodawca w regulaminie powinien określić, w jakich godzinach występuje pora nocna w jego zakładzie pracy.

REKLAMA

Zakaz pracy pracownicy w ciąży w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej obowiązuje od chwili przedłożenia przez nią zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego stan ciąży. Zakazy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący, w związku z tym pracodawca nie może dopuścić kobiety do takiej pracy, nawet gdyby sama zgłosiła taką chęć.

Od 1 stycznia 2004 r. pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest zobowiązany na okres ciąży zmienić jej rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej. Jeżeli brak jest z kolei takich możliwości, pracodawca jest zobowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy (art. 1781 k.p.).

Kwestia przeniesienia pracownicy do innej pracy jest dosyć problematyczna ze względu na brak jednoznacznego wskazania, czy „inna praca” ma odpowiadać kwalifikacjom pracownicy czy nie. Stosowanie literalnej wykładni wprowadza w tym przypadku zbyt duże uproszczenie. Biorąc pod uwagę, że pracownica zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, a więc oddaje do dyspozycji pracodawcy określone kwalifikacje, należałoby się opowiedzieć za stanowiskiem, że przeniesienie powinno odpowiadać rodzajowi i poziomowi kwalifikacji pracownicy.

Podróże służbowe

Obowiązkiem pracodawcy jest również dopilnowanie, aby pracownicy w ciąży nie delegować poza stałe miejsce pracy bez jej zgody (jest to zakaz o charakterze względnym). Przez pojęcie „delegowanie pracownicy poza stałe miejsce pracy” należy rozumieć zarówno delegowanie pracownicy w ciąży poza miejscowość, w której kobieta jest zatrudniona, jak i delegowanie kobiety poza stałe miejsce pracy w tej samej miejscowości, jeżeli jest ono połączone z dłuższym lub niedogodnym dojazdem. Przepis nie konkretyzuje formy, w jakiej zgoda ma być udzielona, a także tego, czy ma mieć charakter generalny, czy wymagana jest każdorazowo. Wydaje się, że ze względów dowodowych zgoda powinna być udzielana każdorazowo na piśmie.

Udzielanie urlopów i powrót do pracy

Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe - na stanowisku równorzędnym zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu (art. 1832 k.p.).

Wynagrodzenie nie powinno być niższe od tego, które otrzymywał przed rozpoczęciem urlopu. Powinno jednak uwzględniać ewentualne zmiany, jakie nastąpiły podczas przebywania pracownika na urlopie, np. obniżenie wynagrodzenia wszystkim pracownikom. Pracodawca powinien wtedy dokonać wypowiedzenia zmieniającego warunki płacy lub dojść do porozumienia z pracownikiem.

Pracodawca jest również zobowiązany na wniosek pracownicy udzielić jej urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Dotyczy to także pracownika-ojca wychowującego dziecko, który korzysta z urlopu macierzyńskiego (art. 163 § 3 k.p.).

Natomiast pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do udzielenia mu na wniosek urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4. roku życia (art. 186 § 1 k.p.).

WAŻNE!

Rodzice dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

Gdy kobieta karmi dziecko piersią

Podstawowym obowiązkiem pracodawcy wobec kobiety karmiącej piersią jest udzielanie jej czasu wolnego na karmienie. Pracownica ma prawo do 2 półgodzinnych przerw w pracy, które podlegają wliczaniu do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do 2 przerw w pracy, każda po 45 minut. Jeżeli pracownica złoży wniosek o udzielenie tych przerw łącznie, pracodawca jest zobowiązany udzielić ich w sposób łączny. Przerwy na karmienie nie przysługują pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie, a przy zatrudnieniu nieprzekraczającym 6 godzin dziennie przysługuje jej jedna przerwa na karmienie.

W przypadku gdy pracodawca zatrudnia pracownicę karmiącą dziecko piersią przy pracach uznawanych za szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, wzbronionych lub niebezpiecznych, jest zobowiązany przenieść ją do innej pracy, a jeżeli nie jest to możliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Beata Superson-Polowiec 

Podstawa prawna:

• art. 139, 148, 163 § 3, art. 1781, 1832, 186 § 1 Kodeksu pracy.

 

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

REKLAMA

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

Zintegrowane raportowanie ESG zaczyna już być standardem. Czy w Polsce też?

96% czołowych firm na świecie raportuje zrównoważony rozwój, a 82% włącza dane ESG do raportów rocznych. W Polsce 89% dużych firm publikuje takie raporty, ale tylko 22% działa zgodnie ze standardami ESRS, co stanowi wyzwanie dla konkurencyjności na rynku UE.

REKLAMA