REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązki pracodawcy wobec ciężarnej pracownicy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Superson-Polowiec
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracownica w ciąży w związku ze zmniejszeniem jej wymiaru czasu pracy z powodu przebywania w odmiennym stanie może pracować jedynie 8 godzin. Zachowuje ona wówczas prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany.

Przepisy prawa pracy nakładają na pracodawcę wiele obowiązków, jeżeli pracownica jest w ciąży. Do szczególnych zobowiązań należą te dotyczące czasu pracy.

REKLAMA

Czas pracy pracownic w ciąży nie może przekraczać 8 godzin:

• w równoważnym czasie pracy,

• przy pracy polegającej na dozorze urządzeń lub związanej z częściowym pozostawianiem w pogotowiu do pracy,

• przy pracy związanej z pilnowaniem mienia lub ochroną osób albo w zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach ratowniczych,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• w ruchu ciągłym,

• przy stosowaniu skróconego tygodnia pracy,

• przy pracy weekendowej (art. 148 pkt 2 k.p.).

REKLAMA

Zakaz pracy powyżej 8 godzin dziennie jest zakazem bezwzględnym. W związku z tym pracodawca ma obowiązek zwolnić ze świadczenia pracy pracownicę po 8 godzinach pracy nawet wtedy, gdy sama wnosi o pozwolenie na pracę ponad 8 godzin na dobę. Zakaz ten obowiązuje od momentu stwierdzenia ciąży i powzięciu przez pracodawcę informacji o ciąży pracownicy.

Ponadto pracodawca nie może zatrudniać pracownicy spodziewającej się dziecka w przerywanym systemie czasu pracy, bez jej zgody (art. 139 k.p.). Jest to zakaz o charakterze względnym (gdy pracownica wyrazi zgodę na pracę w przerywanym systemie czasu pracy, zakaz ten nie obowiązuje).

Praca w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej

Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Praca w godzinach nadliczbowych to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Natomiast praca nocna obejmuje 8 godzin (między godzinami 21.00 a 7.00). Przy czym pracodawca w regulaminie powinien określić, w jakich godzinach występuje pora nocna w jego zakładzie pracy.

REKLAMA

Zakaz pracy pracownicy w ciąży w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej obowiązuje od chwili przedłożenia przez nią zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego stan ciąży. Zakazy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący, w związku z tym pracodawca nie może dopuścić kobiety do takiej pracy, nawet gdyby sama zgłosiła taką chęć.

Od 1 stycznia 2004 r. pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest zobowiązany na okres ciąży zmienić jej rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej. Jeżeli brak jest z kolei takich możliwości, pracodawca jest zobowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy (art. 1781 k.p.).

Kwestia przeniesienia pracownicy do innej pracy jest dosyć problematyczna ze względu na brak jednoznacznego wskazania, czy „inna praca” ma odpowiadać kwalifikacjom pracownicy czy nie. Stosowanie literalnej wykładni wprowadza w tym przypadku zbyt duże uproszczenie. Biorąc pod uwagę, że pracownica zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, a więc oddaje do dyspozycji pracodawcy określone kwalifikacje, należałoby się opowiedzieć za stanowiskiem, że przeniesienie powinno odpowiadać rodzajowi i poziomowi kwalifikacji pracownicy.

Podróże służbowe

Obowiązkiem pracodawcy jest również dopilnowanie, aby pracownicy w ciąży nie delegować poza stałe miejsce pracy bez jej zgody (jest to zakaz o charakterze względnym). Przez pojęcie „delegowanie pracownicy poza stałe miejsce pracy” należy rozumieć zarówno delegowanie pracownicy w ciąży poza miejscowość, w której kobieta jest zatrudniona, jak i delegowanie kobiety poza stałe miejsce pracy w tej samej miejscowości, jeżeli jest ono połączone z dłuższym lub niedogodnym dojazdem. Przepis nie konkretyzuje formy, w jakiej zgoda ma być udzielona, a także tego, czy ma mieć charakter generalny, czy wymagana jest każdorazowo. Wydaje się, że ze względów dowodowych zgoda powinna być udzielana każdorazowo na piśmie.

Udzielanie urlopów i powrót do pracy

Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe - na stanowisku równorzędnym zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu (art. 1832 k.p.).

Wynagrodzenie nie powinno być niższe od tego, które otrzymywał przed rozpoczęciem urlopu. Powinno jednak uwzględniać ewentualne zmiany, jakie nastąpiły podczas przebywania pracownika na urlopie, np. obniżenie wynagrodzenia wszystkim pracownikom. Pracodawca powinien wtedy dokonać wypowiedzenia zmieniającego warunki płacy lub dojść do porozumienia z pracownikiem.

Pracodawca jest również zobowiązany na wniosek pracownicy udzielić jej urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Dotyczy to także pracownika-ojca wychowującego dziecko, który korzysta z urlopu macierzyńskiego (art. 163 § 3 k.p.).

Natomiast pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do udzielenia mu na wniosek urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4. roku życia (art. 186 § 1 k.p.).

WAŻNE!

Rodzice dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

Gdy kobieta karmi dziecko piersią

Podstawowym obowiązkiem pracodawcy wobec kobiety karmiącej piersią jest udzielanie jej czasu wolnego na karmienie. Pracownica ma prawo do 2 półgodzinnych przerw w pracy, które podlegają wliczaniu do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do 2 przerw w pracy, każda po 45 minut. Jeżeli pracownica złoży wniosek o udzielenie tych przerw łącznie, pracodawca jest zobowiązany udzielić ich w sposób łączny. Przerwy na karmienie nie przysługują pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie, a przy zatrudnieniu nieprzekraczającym 6 godzin dziennie przysługuje jej jedna przerwa na karmienie.

W przypadku gdy pracodawca zatrudnia pracownicę karmiącą dziecko piersią przy pracach uznawanych za szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, wzbronionych lub niebezpiecznych, jest zobowiązany przenieść ją do innej pracy, a jeżeli nie jest to możliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Beata Superson-Polowiec 

Podstawa prawna:

• art. 139, 148, 163 § 3, art. 1781, 1832, 186 § 1 Kodeksu pracy.

 

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Relaks nie jest dla słabych. Dlaczego liderom tak trudno jest odpoczywać?

Wyobraź sobie, że siedzisz z kubkiem ulubionej herbaty, czujesz bryzę morską, przymykasz oczy, czując promienie słońca na twarzy i… nie masz wyrzutów sumienia. W twojej głowie nie pędzi pendolino tematów, kamieni milowych i zadań, które czekają w kolejce do pilnej realizacji, telefon służbowy milczy. Brzmi jak science fiction? W świecie liderów odpoczynek to często temat tabu, a relaks – luksus, na który prawdziwy przywódca nie może sobie pozwolić. Uważam, że to już najwyższy czas, abyśmy przestali się oszukiwać i zaczęli zadawać niewygodne pytania dotyczące relaksu – przede wszystkim sobie - powiedziała Dyrektorka zarządzająca, dyrektorka Departamentu Zasobów Ludzkich i Organizacji w KIR Dorota Dublanka.

Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

REKLAMA

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

REKLAMA

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

REKLAMA