REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązki pracodawcy względem pracownicy w ciąży

Marcin Pokojski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca jest zobowiązany przenieść pracownicę w ciąży do innej pracy, jeżeli dotychczasowa praca stała się dla niej szkodliwa lub uciążliwa. Gdy przeniesienie nie jest możliwe pracodawca musi zwolnić ciężarną pracownicę z obowiązku świadczenia pracy.

Pracownica w okresie ciąży jest objęta szczególną ochroną przepisów prawa pracy. Polega ona m.in. na tym, że zatrudnianie kobiet w ciąży jest zabronione lub ograniczone przy niektórych pracach ze względu na ich wpływ na zdrowie pracownicy i jej nienarodzonego dziecka. Wiążą się z tym określone obowiązki pracodawcy.

REKLAMA

Prace wzbronione

Artykuł 179 § 1 k.p. zobowiązuje pracodawcę zatrudniającego pracownicę w ciąży lub karmiącą piersią do przeniesienia jej do innej pracy, jeżeli dotychczas wykonywana praca jest wzbroniona kobietom w ciąży bez względu na stopień narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne. Są to np. prace w wymuszonej pozycji, w wymuszonym rytmie pracy (np. na taśmie). W takich przypadkach powierzenie innej pracy będzie się zwykle wiązało ze zmianą rodzaju pracy.

PRZYKŁADY

REKLAMA

1. Pracownica hipermarketu, zatrudniona przy uzupełnianiu towaru na półkach, zaszła w ciążę. Ze względu na to, że uzupełnienie towaru wiąże się z wchodzeniem i schodzeniem po drabinie (prace na wysokości), co jest wzbronione kobietom w ciąży, pracodawca przeniósł ją do pracy przy kasie (która nie jest wyposażona w monitor ekranowy).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2. Pracownica, która pracuje jako pielęgniarka w szpitalu na oddziale chorób zakaźnych i hepatologii, zaszła w ciążę. Ze względu na narażenie pracownicy na choroby, takie jak wirus zapalenia wątroby typu B, wirus różyczki, ospy wietrznej i półpaśca, pracodawca na okres ciąży przeniósł ją do pracy na inny odział.

REKLAMA

Pracodawca musi przenieść pracownicę w ciąży do innej pracy niezależnie od tego, czy pracownica wyraża zgodę na pozostawienie jej na dotychczasowym stanowisku pracy, jeżeli praca wykonywana do tej pory jest bezwzględnie wzbroniona kobietom w ciąży.

Jeżeli pracodawca zatrudnia kobietę w ciąży przy pozostałych pracach wzbronionych, a więc pracach zakazanych ze względu na stopień narażenia na czynniki szkodliwe (a taki charakter ma większość prac wzbronionych kobietom w ciąży), pracodawca jest zobowiązany dostosować warunki pracy do wymagań określonych w wykazie tych prac albo ograniczyć czas pracy w celu wyeliminowania zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownicy (art. 179 § 2 k.p.). Są to np. prace w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej, przy obsłudze monitorów ekranowych - powyżej 4 godzin na dobę, czy w środowisku, w którym występuje przekroczenie 1/4 wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń promieniowania nadfioletowego. W tych przypadkach do uznania, że praca jest dopuszczalna dla kobiety ciężarnej, wystarczy skrócenie pracy w pozycji stojącej do 3 godzin w czasie zmiany roboczej, przy obsłudze monitorów ekranowych - do maksimum 4 godzin na dobę albo zmniejszenie przekroczenia wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń promieniowania nadfioletowego poniżej 1/4. Dopiero jeżeli dostosowanie warunków pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub skrócenie czasu pracy jest niemożliwe lub niecelowe, pracodawca jest zobowiązany przenieść pracownicę do innej pracy.

Przeniesienie do innej pracy powinno nastąpić na początku ciąży, po przedstawieniu przez pracownicę zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego stan ciąży (art. 185 § 1 k.p.).

Niewykonanie obowiązków nałożonych na pracodawcę w art. 179 k.p., związanych z uprawnieniami pracowników, dotyczących rodzicielstwa stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 281 pkt 5 k.p.).

Szczegółowy wykaz wszystkich prac wzbronionych kobietom w ciąży zawiera rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, poz. 545 z późn.zm.).

Orzeczenie lekarskie

Pracodawca ma obowiązek odpowiedniego dostosowania warunków pracy, skrócenia czasu pracy lub przeniesienia pracownicy w ciąży do innej pracy także wtedy, gdy zaleci tak lekarz (art. 179 § 3 k.p.). Zalecenie to musi wynikać z orzeczenia lekarskiego wydanego na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332 z późn.zm.).

Orzeczenie, w którym lekarz stwierdził, że ze względu na stan ciąży pracownica nie może wykonywać dotychczasowej pracy, będzie oznaczał bezwzględny obowiązek przeniesienia jej do pracy na inne stanowisko.

 

Praca w nocy

Przepisy kodeksu pracy zabraniają kobietom w ciąży świadczenia pracy w porze nocnej. Zgodnie z art. 1781 k.p., jeżeli pracownica w ciąży pracuje w nocy, to pracodawca jest zobowiązany na okres ciąży zmienić jej rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną.

Gdyby zmiana rozkładu była niemożliwa lub niecelowa, pracodawca musi przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie odbywa się poza porą nocną, albo zwolnić ją ze świadczenia pracy.

Warunki zatrudnienia

Przeniesienie pracownicy w ciąży do innej pracy nie może pogorszyć jej sytuacji płacowej. Oznacza to, że jeżeli jej wynagrodzenie za pracę na nowym stanowisku jest niższe od dotychczasowego, to przysługuje jej stosowny dodatek wyrównawczy, odpowiadający różnicy między wynagrodzeniem z okresu poprzedzającego przeniesienie pracownicy do innej pracy a wynagrodzeniem po przeniesieniu. Dodatek wyrównawczy przysługuje także, gdy obniżenie wynagrodzenia zostało spowodowane zmianami warunków pracy lub skróceniem czasu pracy. Wysokość tego dodatku należy obliczać zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. Nr 62, poz. 289 z późn.zm.).

Z kolei, w przypadku zwolnienia pracownicy w ciąży ze świadczenia pracy z powodu braku możliwości przeniesienia jej do innej pracy przysługuje jej prawo do wynagrodzenia w dotychczasowej wysokości.

Gdy ustaną przyczyny, które uzasadniały uprzednie przesunięcie pracownicy do innej pracy, a także skrócenie czy zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy, to - zgodnie z art. 179 § 6 k.p. - na pracodawcy ciąży obowiązek zatrudnienia tej pracownicy przy pracy i w wymiarze czasu pracy określonym w umowie o pracę. Niekoniecznie oznacza to objęcie tego samego stanowiska, jakie zajmowała przed tymi zmianami. Zatem zatrudnienie pracownicy, która powróci do pracy po urlopie macierzyńskim, powinno mieścić się w ramach określonego w umowie rodzaju pracy i wynagrodzenia za pracę.

Marcin Pokojski 

Podstawa prawna:

ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn.zm.).

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA