Wydłużą się urlopy, a firmom przybędzie obowiązków bhp

Od 1 stycznia 2009 r. wymiar urlopu macierzyńskiego został wydłużony z 18 do 20 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka). Tylko w określonych w kodeksie pracy przypadkach pracodawca będzie mógł zwolnić pracownika, który obniżył wymiar swojego czasu pracy ze względu na opiekę nad dzieckiem. To jedne z najważniejszych uprawnień, jakie w 2009 r. zyskają pracownicy. Pracodawcom z kolei przybędą w tym roku nie tylko prawa, jak np. zwolnienie z konieczności opłacania niektórych składek za rodziców, ale także dodatkowe obowiązki.

W 2009 roku i w latach następnych wymiar urlopu macierzyńskiego wyniesie od 20 do nawet 37 tygodni (w zależności od liczby urodzonych dzieci). Tak wynika z ustawy z 6 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy i niektórych innych ustaw (tzw. ustawy prorodzinnej). W przypadku urodzenia jednego dziecka urlop macierzyński będzie więc trwał o dwa tygodnie dłużej niż dotychczas. Z kolei urlop rodzica, któremu urodzą się pięcioraczki, został wydłużony aż o dziewięć tygodni. Urlop rodziców, którzy korzystają z niego w dniu wejścia ustawy w życie, zostanie wydłużony zgodnie z nowymi przepisami.

- Korzystną zmianą jest też przyznanie pracownikom od 2010 r. urlopu ojcowskiego, gdyż wyrównuje szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy - mówi Urszula Nowakowska z Centrum Praw Kobiet.

Nowela przewiduje także, że składka na ubezpieczenie emerytalne pracowników przebywających na urlopie wychowawczym wzrośnie od 1 stycznia 2009 r. z prawie 82 zł do 249 zł. W 2010 i 2011 roku, w zależności od wzrostu płacy minimalnej, będzie jeszcze wyższa. O 318 zł wzrósł też zasiłek macierzyński dla rolników (z 3,5-krotności do 4-krotności najniższej emerytury).

Rodzice zyskali też lepszą ochronę przed zwolnieniem. W okresie roku od dnia, w którym pracownik złoży wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy z tytułu opieki nad dzieckiem, pracodawca nie może rozwiązać z nim stosunku pracy.

- Będzie to dopuszczalne wyłącznie w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające zwolnienie w trybie dyscyplinarnym - mówi Katarzyna Grzybowska-Dworzecka z Kancelarii Michałowski, Stefański Adwokaci.

Lepszą ochronę przed zwolnieniem zyskają też osoby zatrudnione na podstawie umów okresowych. Zgodnie z ustawą z 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz.U. nr 223, poz. 1460), która wejdzie w życie 18 stycznia 2009 r., każdy pracownik, który w jakikolwiek sposób wesprze osobę molestowaną w pracy, będzie m.in. chroniony przed zwolnieniem.