REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spółka odpowiada za przestępstwa prezesa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Arkadiusz Jaraszek
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka prawa handlowego lub inny podmiot zbiorowy, który uzyskał korzyść z popełnienia przestępstwa przez osobę fizyczną, podlega odpowiedzialności karnej. 

Sąd może nałożyć na niego grzywnę w wysokości od 1 tys. zł do 20 mln zł albo zakazać promocji, reklamy, a także prowadzenia określonej działalności.


28 października 2002 r. Sejm uchwalił ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Na jej podstawie odpowiedzialności karnej mogą podlegać spółki prawa handlowego, jak np. spółka jawna, akcyjna czy z ograniczoną odpowiedzialnością, fundacje, stowarzyszenia, ale także spółki z udziałem Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Do odpowiedzialności karnej nie może zostać jednak pociągnięty sam Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki.

REKLAMA


Zasady odpowiedzialności


Zgodnie z ustawą każdy podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony popełniony przez osobę fizyczną działającą w jego imieniu lub interesie w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej. Podmiot zbiorowy ponosi również odpowiedzialność za przestępstwo popełnione przez osobę fizyczną dopuszczoną do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków oraz popełnione przez osobę działającą w imieniu lub w interesie tego podmiotu i za zgodą lub wiedzą osoby działającej w interesie lub w imieniu podmiotu zbiorowego. Ważne jest jednak, aby do popełnienia czynu zabronionego doszło w następstwie co najmniej braku należytej staranności w wyborze osoby fizycznej lub nadzoru nad tą osobą ze strony organu lub przedstawiciela podmiotu zbiorowego. Jeżeli bowiem wina taka nie zostanie udowodniona, to nawet jeżeli przestępstwo zostało popełnione, podmiot zbiorowy odpowiedzialności nie poniesie.


Warunkiem koniecznym do pociągnięcia podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności jest także to, aby działanie osoby, która dopuściła się czynu zabronionego, przyniosło lub mogło przynieść mu jakąkolwiek korzyść. Może być to korzyść majątkowa, czyli np. pieniądze, ale także i korzyść niemajątkowa, jak np. niewpisanie podmiotu zbiorowego do rejestru dłużników, jeżeli powinien być on tam wpisany.


Kolejną przesłanką pociągnięcia podmiotu zbiorowego jest także to, aby popełnieniu czynu zabronionego przez osobę fizyczną zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego może być rozpoczęte dopiero po prawomocnym zakończeniu postępowania przeciwko faktycznemu sprawcy przestępstwa. Złożenie wniosku o ściganie wcześniej jest niedopuszczalne. Za równorzędne z prawomocnym wyrokiem skazującym uznaje się także wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne wobec osoby fizycznej, orzeczenie o udzieleniu tej osobie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności lub orzeczenie sądu o umorzeniu postępowania z powodu okoliczności wyłączającej ukaranie sprawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Surowe kary pieniężne


Jeżeli postępowanie przeciwko sprawcy przestępstwa zostanie prawomocnie zakończone i wszystkie pozostałe przesłanki zostaną spełnione, to prokurator ma obowiązek złożenia wniosku o ściganie podmiotu zbiorowego. Wniosek taki może być złożony także przez pokrzywdzonego oraz przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jeżeli czyn zabroniony uznany został za czy nieuczciwej konkurencji. Wniosek o pociągnięcie podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności rozpoznawany jest przez sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce popełnienia czynu zabronionego.


Jeżeli w trakcie postępowania sądowego zostanie wykazane, że wniosek o pociągnięcie podmiotu zbiorowego jest uzasadniony, to sąd może nałożyć na niego karę pieniężną w wysokości od 1 tys. zł do 20 mln zł. Kara ta nie może być jednak wyższa niż 10 proc. przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności. Przychód ten określa się na podstawie sporządzonego przez podmiot zbiorowy sprawozdania finansowego albo w oparciu o podsumowanie zapisów w księgach podatkowych. Jeżeli jednak przed upływem pięciu lat od orzeczenia kary pieniężnej zostanie ponownie popełniony czyn zabroniony stanowiący podstawę odpowiedzialności podmiotu zbiorowego, sąd może orzec karę pieniężną w wysokości nawet do 30 mln zł.


Zakaz reklamy i produkcji


Poza karą pieniężną sąd może orzec także przepadek przedmiotów pochodzących z czynu zabronionego lub które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego, przepadek korzyści majątkowej pochodzącej z czynu zabronionego oraz przepadek równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej pochodzących z czynu zabronionego.


Wobec podmiotu zbiorowego można orzec także zakaz promocji lub reklamy, zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi oraz zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, a także zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne i zakaz prowadzenia określonej działalności podstawowej lub ubocznej. Tego ostatniego zakazu sąd nie może orzec jednak, jeżeli mógłby on doprowadzić do upadłości albo likwidacji podmiotu zbiorowego lub do zwolnień grupowych. Sąd ma również prawo do podania wyroku do publicznej wiadomości.


Wszystkie orzeczone zakazy mogą obowiązywać od roku do lat pięciu. Wydając swój wyrok, sąd musi jednak uwzględnić wagę nieprawidłowości w wyborze lub nadzorze osoby, która popełniła czyn zabroniony, rozmiary korzyści uzyskanej przez podmiot zbiorowy, jego sytuację majątkową, społeczne następstwa ukarania oraz wpływ ukarania na dalsze funkcjonowanie podmiotu. Jeżeli czyn zabroniony stanowiący podstawę odpowiedzialności podmiotu zbiorowego nie przyniósł mu korzyści, sąd może odstąpić od orzeczenia kary pieniężnej i poprzestać na orzeczeniu jednego z zakazów lub podaniu wyroku do publicznej wiadomości. Podmiot zbiorowy nie może zostać w ogóle ukarany, jeżeli od dnia wydania orzeczenia skazującego osobę fizyczną, która popełniła przestępstwo upłynęło dziesięć lat.


Od wyroku sądu I instancji przysługuje apelacja na takich samych zasadach, jakie obowiązują w zwykłym postępowaniu karnym. W odróżnieniu jednak od zwykłego postępowania karnego podmiot zbiorowy nie ma uprawnień do wniesienia kasacji do Sądu Najwyższego. Prawo do jej wniesienia ma bowiem jedynie prokurator generalny i rzecznik praw obywatelskich.


DEFINICJA PODMIOTU ZBIOROWEGO

Podmiotem zbiorowym jest osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, z wyłączeniem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Może być to np. spółka handlowa, fundacja, stowarzyszenie itp. Podmiotem zbiorowym jest również spółka handlowa z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub związki takich jednostek, spółka kapitałowa w organizacji, podmiot w stanie likwidacji oraz przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną, a także zagraniczna jednostka organizacyjna.


PRZYKŁADY PRZESTĘPSTW, ZA KTÓRE PODMIOT ZBIOROWY MOŻE PONIEŚĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNĄ:

• przeciwko obrotowi gospodarczemu

• przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi

• łapownictwa i płatnej protekcji

• przeciwko ochronie informacji

• przeciwko wiarygodności dokumentów

• przeciwko mieniu

• przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji

• przeciwko obowiązkom celnym oraz zasadom obrotu z zagranicą towarami i usługami

• przeciwko obrotowi dewizowemu

ARKADIUSZ JARASZEK

arkadiusz.jaraszek@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. nr 197, poz. 1661 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści staną się zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

REKLAMA