REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spółka odpowiada za przestępstwa prezesa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Arkadiusz Jaraszek
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka prawa handlowego lub inny podmiot zbiorowy, który uzyskał korzyść z popełnienia przestępstwa przez osobę fizyczną, podlega odpowiedzialności karnej. 

Sąd może nałożyć na niego grzywnę w wysokości od 1 tys. zł do 20 mln zł albo zakazać promocji, reklamy, a także prowadzenia określonej działalności.


28 października 2002 r. Sejm uchwalił ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Na jej podstawie odpowiedzialności karnej mogą podlegać spółki prawa handlowego, jak np. spółka jawna, akcyjna czy z ograniczoną odpowiedzialnością, fundacje, stowarzyszenia, ale także spółki z udziałem Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Do odpowiedzialności karnej nie może zostać jednak pociągnięty sam Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki.

REKLAMA

REKLAMA


Zasady odpowiedzialności


Zgodnie z ustawą każdy podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony popełniony przez osobę fizyczną działającą w jego imieniu lub interesie w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej. Podmiot zbiorowy ponosi również odpowiedzialność za przestępstwo popełnione przez osobę fizyczną dopuszczoną do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków oraz popełnione przez osobę działającą w imieniu lub w interesie tego podmiotu i za zgodą lub wiedzą osoby działającej w interesie lub w imieniu podmiotu zbiorowego. Ważne jest jednak, aby do popełnienia czynu zabronionego doszło w następstwie co najmniej braku należytej staranności w wyborze osoby fizycznej lub nadzoru nad tą osobą ze strony organu lub przedstawiciela podmiotu zbiorowego. Jeżeli bowiem wina taka nie zostanie udowodniona, to nawet jeżeli przestępstwo zostało popełnione, podmiot zbiorowy odpowiedzialności nie poniesie.


Warunkiem koniecznym do pociągnięcia podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności jest także to, aby działanie osoby, która dopuściła się czynu zabronionego, przyniosło lub mogło przynieść mu jakąkolwiek korzyść. Może być to korzyść majątkowa, czyli np. pieniądze, ale także i korzyść niemajątkowa, jak np. niewpisanie podmiotu zbiorowego do rejestru dłużników, jeżeli powinien być on tam wpisany.

REKLAMA


Kolejną przesłanką pociągnięcia podmiotu zbiorowego jest także to, aby popełnieniu czynu zabronionego przez osobę fizyczną zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego może być rozpoczęte dopiero po prawomocnym zakończeniu postępowania przeciwko faktycznemu sprawcy przestępstwa. Złożenie wniosku o ściganie wcześniej jest niedopuszczalne. Za równorzędne z prawomocnym wyrokiem skazującym uznaje się także wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne wobec osoby fizycznej, orzeczenie o udzieleniu tej osobie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności lub orzeczenie sądu o umorzeniu postępowania z powodu okoliczności wyłączającej ukaranie sprawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Surowe kary pieniężne


Jeżeli postępowanie przeciwko sprawcy przestępstwa zostanie prawomocnie zakończone i wszystkie pozostałe przesłanki zostaną spełnione, to prokurator ma obowiązek złożenia wniosku o ściganie podmiotu zbiorowego. Wniosek taki może być złożony także przez pokrzywdzonego oraz przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jeżeli czyn zabroniony uznany został za czy nieuczciwej konkurencji. Wniosek o pociągnięcie podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności rozpoznawany jest przez sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce popełnienia czynu zabronionego.


Jeżeli w trakcie postępowania sądowego zostanie wykazane, że wniosek o pociągnięcie podmiotu zbiorowego jest uzasadniony, to sąd może nałożyć na niego karę pieniężną w wysokości od 1 tys. zł do 20 mln zł. Kara ta nie może być jednak wyższa niż 10 proc. przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności. Przychód ten określa się na podstawie sporządzonego przez podmiot zbiorowy sprawozdania finansowego albo w oparciu o podsumowanie zapisów w księgach podatkowych. Jeżeli jednak przed upływem pięciu lat od orzeczenia kary pieniężnej zostanie ponownie popełniony czyn zabroniony stanowiący podstawę odpowiedzialności podmiotu zbiorowego, sąd może orzec karę pieniężną w wysokości nawet do 30 mln zł.


Zakaz reklamy i produkcji


Poza karą pieniężną sąd może orzec także przepadek przedmiotów pochodzących z czynu zabronionego lub które służyły lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego, przepadek korzyści majątkowej pochodzącej z czynu zabronionego oraz przepadek równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej pochodzących z czynu zabronionego.


Wobec podmiotu zbiorowego można orzec także zakaz promocji lub reklamy, zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi oraz zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, a także zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne i zakaz prowadzenia określonej działalności podstawowej lub ubocznej. Tego ostatniego zakazu sąd nie może orzec jednak, jeżeli mógłby on doprowadzić do upadłości albo likwidacji podmiotu zbiorowego lub do zwolnień grupowych. Sąd ma również prawo do podania wyroku do publicznej wiadomości.


Wszystkie orzeczone zakazy mogą obowiązywać od roku do lat pięciu. Wydając swój wyrok, sąd musi jednak uwzględnić wagę nieprawidłowości w wyborze lub nadzorze osoby, która popełniła czyn zabroniony, rozmiary korzyści uzyskanej przez podmiot zbiorowy, jego sytuację majątkową, społeczne następstwa ukarania oraz wpływ ukarania na dalsze funkcjonowanie podmiotu. Jeżeli czyn zabroniony stanowiący podstawę odpowiedzialności podmiotu zbiorowego nie przyniósł mu korzyści, sąd może odstąpić od orzeczenia kary pieniężnej i poprzestać na orzeczeniu jednego z zakazów lub podaniu wyroku do publicznej wiadomości. Podmiot zbiorowy nie może zostać w ogóle ukarany, jeżeli od dnia wydania orzeczenia skazującego osobę fizyczną, która popełniła przestępstwo upłynęło dziesięć lat.


Od wyroku sądu I instancji przysługuje apelacja na takich samych zasadach, jakie obowiązują w zwykłym postępowaniu karnym. W odróżnieniu jednak od zwykłego postępowania karnego podmiot zbiorowy nie ma uprawnień do wniesienia kasacji do Sądu Najwyższego. Prawo do jej wniesienia ma bowiem jedynie prokurator generalny i rzecznik praw obywatelskich.


DEFINICJA PODMIOTU ZBIOROWEGO

Podmiotem zbiorowym jest osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, z wyłączeniem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Może być to np. spółka handlowa, fundacja, stowarzyszenie itp. Podmiotem zbiorowym jest również spółka handlowa z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub związki takich jednostek, spółka kapitałowa w organizacji, podmiot w stanie likwidacji oraz przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną, a także zagraniczna jednostka organizacyjna.


PRZYKŁADY PRZESTĘPSTW, ZA KTÓRE PODMIOT ZBIOROWY MOŻE PONIEŚĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNĄ:

• przeciwko obrotowi gospodarczemu

• przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi

• łapownictwa i płatnej protekcji

• przeciwko ochronie informacji

• przeciwko wiarygodności dokumentów

• przeciwko mieniu

• przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji

• przeciwko obowiązkom celnym oraz zasadom obrotu z zagranicą towarami i usługami

• przeciwko obrotowi dewizowemu

ARKADIUSZ JARASZEK

arkadiusz.jaraszek@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. nr 197, poz. 1661 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stażysta w firmie na zupełnie nowych zasadach. 7 najważniejszych założeń planowanych zmian

Stażyści będą otrzymywali określone wynagrodzenie, a pracodawcy będą musieli podpisywać z nimi umowy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło założenia projektu nowej ustawy.

Polska jednym z najbardziej atrakcyjnych kierunków inwestycyjnych w Europie

Globalna relokacja kosztów zmienia mapę biznesu, ale w Europie Środkowej Polska nadal pozostaje jednym z najpewniejszych punktów odniesienia dla firm szukających balansu między ceną a bezpieczeństwem.

Ekspert BCC o wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2026 r.: „po raz pierwszy od wielu lat (rząd) pozwolił zadziałać algorytmowi wpisanemu w ustawę”. W ocenie eksperta, jest to ulga dla pracodawców

Od stycznia 2026 r. wzrośnie zarówno płaca minimalna, jak i minimalna stawka godzinowa. Rząd przyjął w tej sprawie rozporządzenie. Rozporządzenie z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Zamknięcie granicy z Białorusią 2025 a siła wyższa w kontraktach handlowych. Konsekwencje dla biznesu

Czy zamknięcie granicy z Białorusią w 2025 roku to trzęsienie ziemi w kontraktach handlowych i biznesie? Nie. To test zarządzania ryzykiem kontraktowym w łańcuchu dostaw. Czy można powołać się na siłę wyższą?

REKLAMA

Dłuższy okres kontroli drogowej: nic się nie ukryje przed inspekcją? Jak firmy transportowe mogą uniknąć częstszych i wyższych kar?

Mija kilka miesięcy od wprowadzenia nowych zasad sprawdzania kierowców na drodze. Zmiana przepisów, wynikająca z pakietu mobilności, dwukrotnie wydłużyła okres kontroli drogowej: z 28 do 56 dni wstecz. Dla inspekcji transportowych w UE to znacznie rozszerzone możliwości nadzoru, dla przedsiębiorstw transportowych – szereg kolejnych wyzwań. Jak sobie radzić w zupełnie innej rzeczywistości kontrolnej, by unikać kar finansowych i innych poważnych konsekwencji?

Gdy przedsiębiorca jest w trudnej sytuacji, ZUS może przejąć wypłatę zasiłków

Brak płynności finansowej płatnika składek, który zatrudnia powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników. Takimi świadczeniami są zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. W takiej sytuacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych może pomóc i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

Bezpłatny webinar: Czas na e-porządek w fakturach zakupowych

Zapanuj nad kosztami, przyspiesz pracę, zredukuj błędy. Obowiązkowy KseF przyspieszył procesy digitalizacji obiegu faktur. Wykorzystaj ten trend do kolejnych automatyzacji, również w obsłudze faktur przychodzących. Lepsza kontrola nad kosztami, eliminacja dokumentów papierowych i mniej pomyłek to mniej pracy dla finansów.

Pracodawcy będą musieli bardziej chronić pracowników przed upałami. Zmiany już od 1 stycznia 2027 r.

Dotychczas polskie prawo regulowało jedynie minimalne temperatury w miejscu pracy. Wkrótce może się to zmienić – rząd przygotował projekt przepisów wprowadzających limity także dla upałów. To odpowiedź na coraz częstsze fale wysokich temperatur w Polsce.

REKLAMA

Przywództwo to wspólna misja

Rozmowa z Piotrem Kolmasem, konsultantem biznesowym, i Sławomirem Faconem, dyrektorem odpowiedzialnym za rekrutację i rozwój pracowników w PLL LOT, autorami książki „The Team. Nowoczesne przywództwo Mission Command”, o koncepcji wywodzącej się z elitarnych sił specjalnych, która z powodzeniem sprawdza się w biznesie

Rośnie liczba donosów do skarbówki, ale tylko kilka procent informacji się potwierdza [DANE Z KAS]

Jak wynika z danych przekazanych przez 16 Izb Administracji Skarbowej, w I połowie br. liczba informacji sygnalnych, a więc tzw. donosów, skierowanych do jednostek KAS wyniosła 37,2 tys. Przy tym zestawienie nie jest pełne, bowiem nie zakończył się obowiązek sprawozdawczy urzędów skarbowych w tym zakresie. Zatem na chwilę obecną to o 4,2% więcej niż w analogicznym okresie 2024 roku, kiedy było ich 35,7 tys. Natomiast, zestawiając tegoroczne dane z tymi z I połowy 2023 roku, widać wzrost o 6%. Wówczas odnotowano 35,1 tys. takich przypadków. Poniżej omówienie dotychczasowych danych z Krajowej Administracji Skarbowej.

REKLAMA