REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak uzasadniać wypowiedzenie umowy o pracę

Beata Superson-Polowiec
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prawidłowo dokonane rozwiązanie umowy o pracę pozwala pracodawcy uniknąć kosztów procesu, w sytuacji gdy pracownik odwoła się do sądu pracy.

REKLAMA

Przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy o pracę musi być podana, jeżeli pracodawca składa oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Zatem pracodawca rozwiązujący umowę o pracę zawartą na czas określony jest zwolniony z obowiązku uzasadnienia składanego wypowiedzenia. Konsekwencją takiej regulacji jest brak po stronie pracownika roszczenia o uznanie za nieuzasadnione wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony (wyrok SN z 4 marca 1999 r., I PKN 607/98).

REKLAMA

Przyczyna rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony musi być konkretna, rzeczywista i dająca się udowodnić. I tak np. podanie w piśmie wypowiadającym pracownikowi umowę o pracę zarzutu „niewłaściwego wywiązywania się z obowiązków” nie jest wystarczającym wskazaniem przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę (wyrok SN z 1 października 1997 r., I PKN 315/97).

WaŻne!

Niewskazanie przyczyny rozwiązania umowy o pracę stanowi naruszenie procedury rozwiązywania umów o pracę.

Naruszeniem procedury jest również ujęcie przyczyny w sposób zbyt ogólny lub podanie innej przyczyny (wyrok SN z 7 kwietnia 1999 r., I PKN 645/98).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pojawia się więc pytanie, jakie przyczyny uzasadniają rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Odpowiadając na to pytanie, należy z uwagi na brak regulacji w tym zakresie skorzystać z dorobku Sądu Najwyższego, który w swych wyrokach tworzy praktykę podawania przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Najczęstszymi, a zarazem najpowszechniejszymi powodami rozwiązania stosunku pracy są:

• bierność pracownika i niespełnienie oczekiwań pracodawcy,

• utrata zaufania do pracownika,

• praca w przedsiębiorstwie konkurencyjnym,

• spóźnianie się do pracy,

• spożywanie alkoholu w czasie pracy,

• brak dyspozycyjności pracownika.

Bierność pracownika i niespełnienie oczekiwań pracodawcy

REKLAMA

W przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem z podaniem przyczyny „bierność pracownika” można zastanawiać się, czy w tym przypadku pracodawca nie przerzuca na pracownika ryzyka związanego z osiągnięciem konkretnego efektu. Należy jednak stwierdzić, że skonkretyzowana bezczynność i bierność pracownika powodująca brak skuteczności w wykonywaniu powierzonych zadań może stanowić uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia (wyrok SN z 5 grudnia 2000 r., I PKN 124/00).

Jednocześnie warto zaznaczyć, że brak kreatywności pracownika może wiązać się z niespełnionymi oczekiwaniami pracodawcy. W takim wypadku podanie jako przyczyny wypowiedzenia „niespełnianie oczekiwań pracodawcy w związku z zajmowanym stanowiskiem”, bez konkretyzacji, o jakie oczekiwania pracodawcy chodziło i w czym się one przejawiały, nie może być uznane za wskazanie konkretnej i rzeczywistej przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie (wyrok SN z 12 grudnia 2001 r., I PKN 726/00)

Utrata zaufania do pracownika

Utrata zaufania do pracownika może stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę, jeżeli znajduje oparcie w przesłankach natury obiektywnej oraz racjonalnej i nie jest wynikiem arbitralnych ocen oraz subiektywnych uprzedzeń. Jednocześnie utrata zaufania może być przyczyną wypowiedzenia, jeśli nie pozwala na dalsze zatrudnianie tego pracownika. Stanowisko takie zostało potwierdzone przez Sąd Najwyższy: „utrata zaufania pracodawcy do pracownika zajmującego kierownicze stanowisko uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę także wtedy, gdy nie można pracownikowi przypisać winy w określonym zachowaniu, jednak obiektywnie nosi ono cechy naruszenia obowiązków pracowniczych w zakresie dbałości o dobro lub mienie pracodawcy” (wyrok SN z 10 sierpnia 2000 r., I PKN 1/00).

Ponadto Sąd Najwyższy w innym wyroku podkreślił, że niemożność porozumienia się i współpracy przełożonego z pracownikiem, wynikająca z ich odmiennej wizji prowadzenia zakładu pracy, wyrażająca się dezaprobatą pracownika dotyczącą zmian organizacyjnych i przejawiająca się w sposobie wykonywania obowiązków pracowniczych, może stanowić przyczynę utraty zaufania pracodawcy i uzasadniać wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z 12 lipca 2001 r., I PKN 539/00).

Praca w przedsiębiorstwie konkurencyjnym

Pracownik, zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, nie ma obowiązku uzyskiwania zgody na dodatkowe zatrudnienie. Taki obowiązek może wynikać jedynie z przepisów szczególnych lub w przypadku, gdy zawarto z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji.

Po ujawnieniu dodatkowego zatrudnienia pracownika u innego pracodawcy, gdy nie zawarto umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy, nie ma z reguły podstaw do rozwiązania umowy o pracę, chyba że zostało wykazane, że pracownik nie wywiązywał się z tego powodu ze swoich obowiązków pracowniczych, a jego dodatkowe zatrudnienie godziło w interesy pracodawcy.

Spóźnianie się do pracy

Pracownik jest obowiązany przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy. W sytuacji gdy istnieją przyczyny uniemożliwiające wykonywanie przez pracownika pracy w ustalonym czasie, powinien zawiadomić pracodawcę o przyczynie usprawiedliwiającej jego spóźnienie lub wcześniejsze opuszczenie miejsca pracy. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy w § 1 stanowi, że przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Jednak aby usprawiedliwić nieobecność w pracy obejmującą nawet jedynie część dnia pracy, pracownik zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, a na żądanie pracodawcy przedstawić odpowiednie dowody.

Jeżeli pracownik nie wywiązuje się z powyższych obowiązków, pozbawia pracodawcę możliwości sprawowania kontroli nad przestrzeganiem przez pracownika czasu pracy ustalonego w danym zakładzie pracy.

W takiej sytuacji możemy stwierdzić, że zachowanie pracownika może uzasadniać rozwiązanie z nim umowy o pracę. Niestosowanie się do ustalonego czasu pracy i dodatkowo uchylanie od złożenia w tym zakresie wyjaśnień pracodawcy, które mogłyby skutkować usprawiedliwieniem nieobecności pracownika w pracy, stanowi przesłankę rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę. Ponadto dopuszczenie do lekceważenia przez pojedynczych pracowników przyjętego czasu pracy może prowadzić do „demoralizacji” pozostałych pracowników i przejęcia przez nich nagannych zachowań.

Spożywanie alkoholu w czasie pracy

Bezwzględność zakazu spożywania alkoholu w czasie pracy powoduje, że nie mają znaczenia okoliczności, które doprowadziły do spożywania alkoholu w czasie pracy przez pracownika ani wcześniejsze tolerowanie takich zachowań przez pracodawcę. Spożywanie przez pracownika alkoholu w miejscu pracy może więc uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę nawet wówczas, gdy wcześniej pracodawca tolerował nietrzeźwość pracownika. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę z powodu naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych polegających na przebywaniu w miejscu i czasie pracy w stanie nietrzeźwym nie może być uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego tylko z tej przyczyny, że pracodawca wcześniej tolerował nietrzeźwość pracownika (wyrok SN z 13 kwietnia 2000 r., I PKN 596/99).

Brak dyspozycyjności pracownika

Pracodawca może przyjąć jako kryterium doboru pracowników do zwolnienia ich dyspozycyjność, rozumianą jako możliwość liczenia na obecność pracownika w pracy w czasie na nią przeznaczonym. Takie działanie pracodawcy nie narusza zasad współżycia społecznego. Przeciwieństwem dyspozycyjności w rozumieniu wyżej wskazanym są częste absencje pracownika spowodowane złym stanem zdrowia jego lub dzieci, jak również inne przypadki usprawiedliwionej nieobecności w pracy, które nie tylko powodują konieczność organizowania nagłych zastępstw, ale także nie pozwalają oczekiwać, że w razie potrzeby pracownik ten będzie mógł zastąpić innego pracownika (wyrok SN z 23 stycznia 2001 r., I PKN 191/00).

Ponadto warto dodać, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego w nowych warunkach ustrojowych i społeczno-gospodarczych jest w pełni aktualne uznanie, że długotrwała choroba pracownika może stanowić przyczynę wypowiedzenia mu umowy o pracę (wyrok SN z 3 listopada 1997 r., I PKN 327/97).

Beata Superson-Polowiec 

Podstawa prawna:

• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281),

• wyroki Sądu Najwyższego:

- z 4 marca 1999 r. (I PKN 607/98, OSNP 2000/8/308),

- z 1 października 1997 r. (I PKN 315/97, OSNP 1998/14/427),

- z 7 kwietnia 1999 r. (I PKN 645/98, OSNP 2000/11/420),

- z 5 grudnia 2000 r. (I PKN 124/00, OSNP 2002/15/354),

- z 12 grudnia 2001 r. (I PKN 726/00, OSNP 2003/23/566),

- z 10 sierpnia 2000 r. (I PKN 1/00, OSNP 2002/5/112),

- z 13 kwietnia 2000 r. (I PKN 596/99, OSNP 2001/21/638),

- z 23 stycznia 2001 r. (I PKN 191/00, OSNP 2002/18/433),

- z 3 listopada 1997 r. (I PKN 327/97, OSNP 1998/16/476).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Regulacje ESG w transporcie. Z czym to się wiąże?

Branża TSL nie ma łatwo. Firmy z tego sektora muszą zmierzyć się z nowymi wymogami regulacyjnymi i raportowymi – ESG (Environmental, Social, Governance). Chodzi o poprawę standardów środowiskowych, społecznych i zarządzania korporacyjnego. Któe regulacje już są w Europie obowiązkowe, a na które jeszcze czekamy? I najważniejsze - ile trzeba na to wydać i co grozi za ignorowanie tych zmian? 

Na jakie reformy czeka rynek pracy?

Przedsiębiorcy oczekują większego wsparcia od rządu, zwłaszcza w kwestii aktywizacji grup niedoreprezentowanych na rynku pracy. Chcieliby również zmniejszenia kosztów zatrudnienia i zapewnienia dostępu do kandydatów z państw trzecich. Nawołują także do stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi kompetencji i kwalifikacji zawodowych. 

Maksymalizacja bezpieczeństwa: Dlaczego oprogramowanie on-premise ma kluczowe znaczenie w świecie zdominowanym przez SaaS?

Jak wynika z szacunków Gartnera, już za 3 lata aż 75 proc. przedsiębiorstw będzie traktować tworzenie kopii zapasowych aplikacji typu SaaS (Oprogramowanie jako Usługa) jako wymóg krytyczny. Jeszcze w tym roku było to 15 proc . Ta istotna różnica wynika z oceny ryzyka. O ile oprogramowanie dostępne w modelu SaaS jest coraz częstszym wyborem organizacji na całym świecie, kluczowe staje się zapewnienie, że przechowywane tam dane są zarówno dobrze chronione, jak i możliwe do odzyskania. W tym kontekście zasadne może być pytanie o dostępne alternatywy, a zwłaszcza możliwość korzystania z tradycyjnego oprogramowania on-premise, które jest instalowane i zarządzane lokalnie.

3 cechy innowacyjnego przedsiębiorstwa. Jak ważna jest ochrona środowiska? [WYWIAD]

Co dziś często przesądza o wyborze kontrahenta? Jak ważna jest ochrona środowiska w świecie biznesu? Jakie proste rozwiązania mogą wprowadzić wszystkie przedsiębiorstwa branży ogrodniczej? O 3 głównych cechach innowacyjności opowiada członek zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko, Adam Legutko.

REKLAMA

Jak chronić firmowe pieniądze przez utratą wartości

Wielu przedsiębiorców zastanawia się jak uchronić swój kapitał w czasach wysokiej inflacji. Podobnie jak oni, ich pieniądze powinny pracować. Bank Pekao ma propozycję dla prowadzących działalność gospodarczą, spółkę cywilną lub osobową z uproszczoną księgowością, pozwalającą łączyć wysokie oprocentowanie z elastycznością

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni?

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Prognozy na 2025 rok: jakie trendy będą kształtować przyszłość biznesu e-commerce?

Jakie trendy ukształtują branżę e-commerce w nadchodzącym 2025 roku? Jakie narzędzia powinny wykorzystać firmy, żeby się rozwijać?

InPost Pay – rewolucyjna usługa dla Twojego e-sklepu

W dobie ogromnej konkurencji na rynku e-commerce kluczem do sukcesu jest wyróżnienie się i zwiększenie wygody zakupów dla klientów. InPost Pay to rozwiązanie, które może odmienić oblicze Twojego sklepu internetowego, pomagając zwiększyć konwersję dzięki nowoczesnym udogodnieniom. Dowiedz się, dlaczego warto wdrożyć tę usługę i co możesz dzięki niej zyskać!

REKLAMA

Wakacje składkowe 2024 tylko za grudzień. Wniosek trzeba złożyć już w listopadzie

Z wakacji składkowych w 2024 roku można skorzystać już tylko za grudzień. Natomiast wniosek trzeba złożyć już w listopadzie. Państwo opłaci składki za jeden miesiąc za mikroprzedsiębiorców i komorników sądowych. Jakie warunki trzeba spełnić?

Analiza wpływu ryzyka jako narzędzie zarządzania kryzysowego w firmach produkcyjnych [Poradnik]

Firmy produkcyjne, które operują złożonymi procesami, zaawansowanymi technologiami oraz różnorodnymi materiałami, są szczególnie narażone na ryzyko wystąpienia kryzysu. Analiza wpływu ryzyka (ang. Risk Impact Analysis) jest narzędziem, które pozwala firmom oszacować, jakie skutki dla organizacji mogą mieć określone zdarzenia i podjąć kroki w celu ich minimalizacji. Jak firmy produkcyjne mogą wykorzystać to narzędzie, aby skuteczniej zarządzać kryzysami?

REKLAMA