REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niewłaściwa reprezentacja pracodawcy nie powoduje nieważności rozwiązania umowy o pracę

Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Niezachowanie przez pracodawcę będącego jednostką organizacyjną zasad jego właściwej reprezentacji przy rozwiązywaniu umowy o pracę nie powoduje bezwzględnej nieważności oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Zatem, mimo wadliwości, oświadczenie to doprowadzi do rozwiązania umowy o pracę. Może być jednak skutecznie zaskarżone do sądu pracy.

W praktyce niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w których pracodawca będący jednostką organizacyjną, składając pracownikowi wypowiedzenie umowy o pracę lub oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia jest niewłaściwie reprezentowany. Przykładowo może tu chodzić o sytuacje, gdy wypowiedzenie podpisało dwóch członków zarządu spółki, z których jeden już został odwołany z zajmowanego stanowiska w spółce lub gdy oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia podpisał pełnomocnik, którego upoważnienie nie obejmowało takich czynności. Powstają wówczas wątpliwości, czy w takim przypadku czynność pracodawcy jest bezwzględnie nieważna i nie dochodzi w ogóle do rozwiązania umowy o pracę, czy też czynność ta, choć wadliwa, jednak powoduje skuteczne rozwiązanie umowy o pracę.

REKLAMA

Oświadczenie o rozwiązaniu umowy

REKLAMA

Podkreślić należy, że orzecznictwo sądowe jest tu jednolite i wielokrotnie podnoszono w nim, że wypowiedzenie umowy o pracę lub rozwiązanie bez wypowiedzenia nawet sprzeczne z prawem lub nieuzasadnione nie jest nieważne z mocy prawa (por. wyrok SN z 16 maja 1997 r., I PKN 170/97, OSNP 1998/8/239). Nie można także uznać, iż wypowiedzenie umowy o pracę jest nieskuteczną (nieistniejącą) czynnością prawną w tym znaczeniu, że nie prowadzi do rozwiązania umowy o pracę, w sytuacji gdy oświadczenie to złożył niewłaściwy organ osoby prawnej. Zatem wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi powoduje jej rozwiązanie także wtedy, gdy oświadczenie to złożył niewłaściwy organ osoby prawnej, zwłaszcza jeżeli pracodawca podejmuje później czynności potwierdzające ustanie stosunku pracy (np. wydaje świadectwo pracy). Wskazywał na to wyraźnie Sąd Najwyższy w wyroku z 16 czerwca 1999 r. (I PKN 117/99, OSNAP 2000/ 17/646). Podobnie wypowiadał się Sąd Najwyższy w wyroku z 9 maja 2006 r. (II PK 270/05, OSNP 2007/9-10/125) stwierdzając, że niezgodność z prawem rozwiązania umowy o pracę, wynikająca z niewłaściwej reprezentacji pracodawcy, nie powoduje nieważności wypowiedzenia. W takim przypadku sąd, na żądanie pracownika, może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, przywróceniu do pracy lub o odszkodowaniu (art. 45 k.p.), a zastosowanie sankcji określonych w kodeksie cywilnym może nastąpić tylko w wyjątkowych przypadkach, w których wypowiedzenia dokonano niezgodnie z wolą pracodawcy i nie zostało ono przez niego potwierdzone.

Przyjęcie tego poglądu oznacza, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę złożone pracownikowi np. przez niewłaściwy organ pracodawcy jest w pełni skuteczne. Powoduje ono rozwiązanie umowy o pracę. Pracownik będzie jednak mógł dochodzić z tego powodu roszczeń przewidzianych przez prawo pracy. Natomiast nie będzie mógł skutecznie dochodzić przed sądem stwierdzenia nieważności tego rodzaju czynności pracodawcy. Tak też podnosił Sąd Najwyższy w wyroku z 17 listopada 1997 r. (I PKN 351/97, OSNP 1998/17/501), stwierdzając, że jednostronne czynności prawne pracodawcy zmierzające do rozwiązania umowy o pracę mogą być podważone jedynie w drodze odpowiedniego powództwa i nie mogą być uznane za nieważne na podstawie art. 58 k.c., gdyż byłoby to sprzeczne z zasadami prawa pracy (art. 300 k.p.).

Dlaczego brak bezwzględnej nieważności

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nieuzasadnione są zatem twierdzenia, że wadliwa reprezentacja pracodawcy przy rozwiązaniu umowy o pracę powoduje bezwzględną nieważność jego czynności prawnych. Wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia jest bowiem czynnością prawną zaskarżalną, niekiedy określaną jako względnie bezskuteczna, ale nie jest działaniem bezskutecznym. Wynika to z faktu, że bez jej zaskarżenia w kodeksowym terminie do sądu pracy, także wadliwe wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia doprowadza do skutecznego rozwiązania stosunku pracy. Zatem niezgodność z prawem rozwiązania umowy o pracę wynikająca z niewłaściwej reprezentacji pracodawcy nie powoduje nieważności rozwiązania umowy, lecz w takim przypadku sąd na żądanie pracownika może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, przywróceniu pracownika do pracy albo o odszkodowaniu (art. 45 lub 56 k.p.). Oznacza to, że brak jest podstaw, które uzasadniałby sięganie tu do przepisów kodeksu cywilnego o bezwzględnej nieważności czynności prawnych (art. 58 k.c.). Nadto jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest możliwość wzruszania skutków prawnych wadliwego rozwiązania umowy o pracę wyłącznie na drodze sądowej uruchamianej poprzez złożenie przez pracownika kwestionującego decyzję pracodawcy pozwu do sądu pracy. Zasadę tę określa się jako kardynalną regułę prawa pracy. To także sprzeciwiałoby się zastosowaniu w tym przypadku przepisów kodeksu cywilnego dotyczących bezwzględnej nieważności. Przepis art. 300 k.p. pozwala bowiem sięgnąć do przepisów kodeksu cywilnego tylko wówczas, gdy kwestia nie jest uregulowana w kodeksie pracy i tylko wtedy, gdy przepisy kodeksu cywilnego nie są sprzeczne z zasadami prawa pracy. Tak więc, uznać należy, że w prawie pracy nie istnieje konstrukcja bezwzględnej nieważności jednostronnych czynności prawnych zmierzających do rozwiązania umowy o pracę. Dotyczy to wszelkich przyczyn wadliwości wypowiedzenia umowy o pracę, w tym także wadliwości polegającej na niewłaściwej reprezentacji pracodawcy.

Wypowiedzenie zmieniające

Pogląd ten w orzecznictwie sądowym prezentowano wyraźnie na gruncie wypowiedzenia umowy o pracę, jednakże jest on, moim zdaniem, aktualny także wtedy, gdy chodzi o wypowiedzenie zmieniające, do którego stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Zatem także i wypowiedzenie zmieniające złożone przez niewłaściwie reprezentowanego pracodawcę (np. niewłaściwy organ spółki) nie byłoby bezwzględnie nieważne, lecz powodowałoby przewidziane w nim skutki, a pracownik mógłby jedynie złożyć odwołanie do sądu pracy i żądać zasądzenia odszkodowania lub przywrócenia dotychczasowych warunków pracy. Ma to istotne znaczenie praktyczne, gdyż np. w razie gdyby pracownik spóźnił się ze złożeniem do sądu pracy odwołania od wypowiedzenia warunków pracy lub płacy (np. zmniejszającego jego wynagrodzenie), to jego roszczenie o przywrócenie dotychczasowych warunków pracy lub o zasądzenie odszkodowania uległoby wygaśnięciu i w razie wniesienia powództwa do sądu byłoby oddalone (por. wyrok SN z 23 czerwca 2005 r., II PK 287/04, Pr.Pracy 2006/1/33).

PRZYKŁAD

ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ PRZEZ NIEWŁAŚCIWY ORGAN SPÓŁKI

Pracownica zajmowała stanowisko członka zarządu spółki z o.o. Została odwołana z zajmowanego stanowiska 10 maja 2008 r. Trzy dni później przewodniczący rady nadzorczej wręczył jej oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia i świadectwo pracy. Pracownica, uznając, że jest to niezgodne z prawem wniosła pozew do sądu pracy, żądając ustalenia, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało złożone przez niewłaściwy organ spółki i jest ono nieważne, a ona nadal jest pracownikiem spółki. Sąd oddalił jej powództwo, gdyż spółka wprawdzie naruszyła prawo przy rozwiązywaniu umowy o pracę, jednak złożone oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, choć dokonane przez niewłaściwy organ spółki jest jednak skuteczne i powoduje rozwiązanie umowy o pracę, a pracownik może wówczas żądać albo przywrócenia do pracy, albo zasądzenia odszkodowania.

RYSZARD SADLIK

sędzia orzekający w Sądzie Okręgowym w Kielcach

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 45, art. 56, art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

• Art. 58 ustawy z 23 kwietnia z 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 1993 r. nr 64, poz. 16 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polska prezydencja w UE 2025: priorytety przedsiębiorców to m.in. wzmocnienie i ochrona jednolitego rynku UE w związku z rosnącą rolą Chin i wyborami prezydenckimi w USA

Już z początkiem 2025 roku Polska obejmie prezydencję w Radzie UE. Przedsiębiorcy widzą w tym szanse na kształtowanie unijnej polityki, wspieranie jednolitego rynku oraz odpowiedź na wyzwania związane z globalną konkurencją, rosnącą rolą Chin i zmianami politycznymi w USA. Wśród priorytetów są zwiększenie konkurencyjności UE, bezpieczeństwo energetyczne i poszerzenie Unii o Ukrainę i Mołdawię.

Regulacje ESG w transporcie. Z czym to się wiąże?

Branża TSL nie ma łatwo. Firmy z tego sektora muszą zmierzyć się z nowymi wymogami regulacyjnymi i raportowymi – ESG (Environmental, Social, Governance). Chodzi o poprawę standardów środowiskowych, społecznych i zarządzania korporacyjnego. Któe regulacje już są w Europie obowiązkowe, a na które jeszcze czekamy? I najważniejsze - ile trzeba na to wydać i co grozi za ignorowanie tych zmian? 

Na jakie reformy czeka rynek pracy?

Przedsiębiorcy oczekują większego wsparcia od rządu, zwłaszcza w kwestii aktywizacji grup niedoreprezentowanych na rynku pracy. Chcieliby również zmniejszenia kosztów zatrudnienia i zapewnienia dostępu do kandydatów z państw trzecich. Nawołują także do stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi kompetencji i kwalifikacji zawodowych. 

Maksymalizacja bezpieczeństwa: Dlaczego oprogramowanie on-premise ma kluczowe znaczenie w świecie zdominowanym przez SaaS?

Jak wynika z szacunków Gartnera, już za 3 lata aż 75 proc. przedsiębiorstw będzie traktować tworzenie kopii zapasowych aplikacji typu SaaS (Oprogramowanie jako Usługa) jako wymóg krytyczny. Jeszcze w tym roku było to 15 proc . Ta istotna różnica wynika z oceny ryzyka. O ile oprogramowanie dostępne w modelu SaaS jest coraz częstszym wyborem organizacji na całym świecie, kluczowe staje się zapewnienie, że przechowywane tam dane są zarówno dobrze chronione, jak i możliwe do odzyskania. W tym kontekście zasadne może być pytanie o dostępne alternatywy, a zwłaszcza możliwość korzystania z tradycyjnego oprogramowania on-premise, które jest instalowane i zarządzane lokalnie.

REKLAMA

3 cechy innowacyjnego przedsiębiorstwa. Jak ważna jest ochrona środowiska? [WYWIAD]

Co dziś często przesądza o wyborze kontrahenta? Jak ważna jest ochrona środowiska w świecie biznesu? Jakie proste rozwiązania mogą wprowadzić wszystkie przedsiębiorstwa branży ogrodniczej? O 3 głównych cechach innowacyjności opowiada członek zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko, Adam Legutko.

Jak chronić firmowe pieniądze przez utratą wartości

Wielu przedsiębiorców zastanawia się jak uchronić swój kapitał w czasach wysokiej inflacji. Podobnie jak oni, ich pieniądze powinny pracować. Bank Pekao ma propozycję dla prowadzących działalność gospodarczą, spółkę cywilną lub osobową z uproszczoną księgowością, pozwalającą łączyć wysokie oprocentowanie z elastycznością

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni?

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Prognozy na 2025 rok: jakie trendy będą kształtować przyszłość biznesu e-commerce?

Jakie trendy ukształtują branżę e-commerce w nadchodzącym 2025 roku? Jakie narzędzia powinny wykorzystać firmy, żeby się rozwijać?

REKLAMA

InPost Pay – rewolucyjna usługa dla Twojego e-sklepu

W dobie ogromnej konkurencji na rynku e-commerce kluczem do sukcesu jest wyróżnienie się i zwiększenie wygody zakupów dla klientów. InPost Pay to rozwiązanie, które może odmienić oblicze Twojego sklepu internetowego, pomagając zwiększyć konwersję dzięki nowoczesnym udogodnieniom. Dowiedz się, dlaczego warto wdrożyć tę usługę i co możesz dzięki niej zyskać!

Wakacje składkowe 2024 tylko za grudzień. Wniosek trzeba złożyć już w listopadzie

Z wakacji składkowych w 2024 roku można skorzystać już tylko za grudzień. Natomiast wniosek trzeba złożyć już w listopadzie. Państwo opłaci składki za jeden miesiąc za mikroprzedsiębiorców i komorników sądowych. Jakie warunki trzeba spełnić?

REKLAMA