Pracodawca nie może zmusić pracownika do założenia konta w banku

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca ma prawo zmniejszenia kwoty wynagrodzenia pracownika o wynagrodzenia wypłacone mu w poprzednim terminie płatności za czas nieobecności. Wskazuje na to art. 87 par. 7 k.p. Sytuacja, do której odnosi się ten przepis, następuje zazwyczaj wtedy, gdy wynagrodzenie jest wypłacane pracownikowi z góry. Artykuł 87 par. 7 k.p. dotyczy jednak nie tylko sytuacji, w których wynagrodzenie jest płatne z góry, ale obejmuje wszystkie przypadki wypłaty wynagrodzenia za okres nieobecności w pracy.

Gramatyczna wykładnia tego przepisu przesądza jednak, iż powyższe uprawnienie odnosi się wyłącznie do kwot wypłaconych w poprzednim okresie płatności. Innymi słowy pracodawca nie może dokonać potrącenia z wynagrodzenia w dowolnym terminie, chyba że pracownik wyrazi na to zgodę. Dla celów dowodowych doradzałbym, aby takie potrącenie zostało dokonane na podstawie pisemnej zgody pracownika. W razie jej braku pracodawca może potrącić pracownikowi kwoty tylko przy najbliższym terminie płatności wynagrodzenia. Wskazał na to Sąd Najwyższy w wyroku z 4 października 1994 r. (I PRN 71/94, OSNAPiUS 1995/7/89). W późniejszym terminie pracodawca może dochodzić od pracownika ich zwrotu na podstawie przepisów kodeksu cywilnego o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Pracodawca może jednak odmówić wypłaty pensji. Wynagrodzenie przysługuje bowiem za pracę wykonaną sumiennie, starannie i niewadliwie. Jakie są zatem przesłanki do odmowy wypłaty albo zmniejszenia wynagrodzenia?

Przepisy prawa pracy w sposób enumeratywny wyliczają katalog przypadków, w których pracodawcy przysługuje prawo do dokonania potrąceń i odliczeń z wynagrodzenia przysługującego pracownikowi z tytułu umowy o pracę. Z drugiej strony przepisy przewidują możliwość zmniejszenia pracownikowi wynagrodzenia lub odmowy jego wypłaty w sytuacjach, gdy pracownik świadczy pracę w sposób niesumienny, niestaranny lub wadliwy. Za pracę niewykonaną lub za pracę wykonaną źle wynagrodzenie nie przysługuje.

Jeżeli pracodawca nie chce wypłacić pracownikowi wynagrodzenia, powinien pamiętać, że w razie sporu, to on będzie musiał udowodnić przed sądem, że nie dokonał wypłaty pensji z winy pracawnika. W praktyce może to być bardzo trudne.

Pracodawca musi wypłacać pracownikowi pensję najpóźniej do dziesiątego dnia następnego miesiąca kalendarzowego. Czy musi być ona wypłacana zawsze w tym samym terminie? Czy należy wskazać w umowie o pracę, regulaminie wynagradzania konkretny dzień wypłaty pensji?