REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Warto wprowadzić karę umowną do umowy o zakazie konkurencji

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dominika Cichocka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zastrzeżenie w umowie o zakazie konkurencji kary umownej ułatwia pracodawcy dochodzenie odszkodowania w przypadku naruszenia zakazu przez byłego pracownika.

Kodeks pracy przewiduje możliwość zawarcia przez pracodawcę oraz pracownika umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Stroną takiej umowy może być jedynie pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby wyrządzić pracodawcy szkodę. Umowa taka może być zawarta tylko na czas ściśle określony i powinna wskazywać wysokość należnego pracownikowi odszkodowania.

REKLAMA

Nielojalny pracownik

W sytuacji, gdy były pracownik naruszy obowiązujący go mocą zawartej umowy zakaz konkurencji, pracodawca może dochodzić od niego odszkodowania. Podstawą jego roszczenia będzie art. 471 kodeksu cywilnego, przewidujący odpowiedzialność odszkodowawczą dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. W postępowaniu o zasądzenie odszkodowania pracodawca będzie musiał wykazać bezprawność czynu pracownika w postaci podjęcia przez niego działalności konkurencyjnej, poniesioną szkodę i jej wysokość, a także związek przyczynowy pomiędzy takim zachowaniem pracownika a powstałą szkodą.

Istota kary umownej

Udowodnienie przez pracodawcę wysokości poniesionej szkody może w praktyce nastręczać trudności. Najlepszym sposobem na ich uniknięcie jest wprowadzenie do umowy o zakazie konkurencji dodatkowej klauzuli w postaci kary umownej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kara umowna jest dodatkową klauzulą umowną, w której strony zastrzegają, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi poprzez zapłatę ściśle określonej sumy. Skorzystanie z tej instytucji ma wiele zalet.

Po pierwsze, pracodawca w toku postępowania o zasądzenie kary umownej będzie zwolniony z konieczności kłopotliwego wykazywania przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, przede wszystkim zaś wysokości poniesionej szkody. Innymi słowy, dla otrzymania przez pracodawcę zastrzeżonej sumy wystarczy naruszenie zakazu konkurencji przez byłego pracownika. Bez znaczenia będą w takim przypadku przyczyny, które spowodowały niewykonanie umowy o zakazie konkurencji.

Po drugie, kara umowna będzie przysługiwała w zastrzeżonej wysokości bez względu na rozmiary poniesionej przez pracodawcę szkody, także wówczas gdy w ogóle ona nie wystąpiła (tak SN w uchwale z 6 listopada. 2003 r., III CZP 61/03, OSNC 2004/5/69). Wreszcie, w razie powstania szkody większych rozmiarów zastrzeżenie kary umownej nie zamknie drogi do dochodzenia przez pracodawcę odszkodowania uzupełniającego, o ile strony wyraźnie zastrzegły taką możliwość.

Klauzula w umowie

Dopuszczalność wprowadzenia do umowy o zakazie konkurencji kar umownych budziła kontrowersje. Rozstrzygnęło je stanowisko Sądu Najwyższego, który przyjął, że w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na rzecz byłego pracodawcy w razie niewykonania lub nienależytego wykonania przez byłego pracownika obowiązku powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej (wyrok SN z 10 października 2003 r., I PK 528/02, OSNP 2004/19/336).

Sąd Najwyższy wskazał, że z mocy art. 1012 par. 1 k.p. do umowy o zakazie konkurencji zawartej już po ustaniu stosunku pracy stosuje się odpowiednio tylko art. 1011 par. 1 k.p., nie zaś par. 2 tego przepisu, w którym znajduje się odesłanie do uregulowanej w kodeksie pracy odpowiedzialności materialnej pracowników.

Skoro zatem odpowiedzialność pracownika za naruszenie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy nie została określona w kodeksie pracy, to istnieje możliwość stosowania regulacji kodeksu cywilnego o karze umownej poprzez art. 300 k.p.

Wysokość kary umownej

Wysokość kary umownej nie może być określona w sposób nazbyt wygórowany. Wynika to stąd, że cywilistyczna instytucja kary umownej jest w stosowana na gruncie prawa pracy jedynie odpowiednio, jej wysokość powinna zatem uwzględniać zarówno zasadę ryzyka podmiotu zatrudniającego jak i zasadę ograniczonej odpowiedzialności materialnej pracownika (tak SN w wyroku z 10 października 2003 r., I PK 528/02, OSNP 2004/19/336).

W razie zastrzeżenia nazbyt wygórowanej kary w samej umowie o zakazie konkurencji, sąd rozstrzygający spór pomiędzy jej stronami może na wniosek pracownika zasądzić ją w mniejszej wysokości. Będzie to w szczególności dotyczyło przypadku, gdy zastrzeżona kara jest zdaniem sądu rażąco wygórowana, a zatem w sposób znaczny odbiega od wysokości rzeczywiście poniesionej przez pracodawcę szkody.

Ważne!

Zapis o karze umownej może zostać wprowadzony wyłącznie do umowy dotyczącej zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Pracodawca, który poniósł szkodę na skutek działalności konkurencyjnej pracownika podjętej w czasie istnienia stosunku pracy, może dochodzić jej wyrównania tylko według zasad odpowiedzialności materialnej pracowników określonych w kodeksie pracy

Dominika Cichocka

gp@infor.pl

Podstawa prawna

• Art. 1011, 1012 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).

• Art. 483, 484 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

REKLAMA

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

REKLAMA

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA