REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Warto wprowadzić karę umowną do umowy o zakazie konkurencji

Dominika Cichocka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zastrzeżenie w umowie o zakazie konkurencji kary umownej ułatwia pracodawcy dochodzenie odszkodowania w przypadku naruszenia zakazu przez byłego pracownika.

Kodeks pracy przewiduje możliwość zawarcia przez pracodawcę oraz pracownika umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Stroną takiej umowy może być jedynie pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby wyrządzić pracodawcy szkodę. Umowa taka może być zawarta tylko na czas ściśle określony i powinna wskazywać wysokość należnego pracownikowi odszkodowania.

REKLAMA

Nielojalny pracownik

W sytuacji, gdy były pracownik naruszy obowiązujący go mocą zawartej umowy zakaz konkurencji, pracodawca może dochodzić od niego odszkodowania. Podstawą jego roszczenia będzie art. 471 kodeksu cywilnego, przewidujący odpowiedzialność odszkodowawczą dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. W postępowaniu o zasądzenie odszkodowania pracodawca będzie musiał wykazać bezprawność czynu pracownika w postaci podjęcia przez niego działalności konkurencyjnej, poniesioną szkodę i jej wysokość, a także związek przyczynowy pomiędzy takim zachowaniem pracownika a powstałą szkodą.

Istota kary umownej

Udowodnienie przez pracodawcę wysokości poniesionej szkody może w praktyce nastręczać trudności. Najlepszym sposobem na ich uniknięcie jest wprowadzenie do umowy o zakazie konkurencji dodatkowej klauzuli w postaci kary umownej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kara umowna jest dodatkową klauzulą umowną, w której strony zastrzegają, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi poprzez zapłatę ściśle określonej sumy. Skorzystanie z tej instytucji ma wiele zalet.

Po pierwsze, pracodawca w toku postępowania o zasądzenie kary umownej będzie zwolniony z konieczności kłopotliwego wykazywania przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, przede wszystkim zaś wysokości poniesionej szkody. Innymi słowy, dla otrzymania przez pracodawcę zastrzeżonej sumy wystarczy naruszenie zakazu konkurencji przez byłego pracownika. Bez znaczenia będą w takim przypadku przyczyny, które spowodowały niewykonanie umowy o zakazie konkurencji.

Po drugie, kara umowna będzie przysługiwała w zastrzeżonej wysokości bez względu na rozmiary poniesionej przez pracodawcę szkody, także wówczas gdy w ogóle ona nie wystąpiła (tak SN w uchwale z 6 listopada. 2003 r., III CZP 61/03, OSNC 2004/5/69). Wreszcie, w razie powstania szkody większych rozmiarów zastrzeżenie kary umownej nie zamknie drogi do dochodzenia przez pracodawcę odszkodowania uzupełniającego, o ile strony wyraźnie zastrzegły taką możliwość.

Klauzula w umowie

Dopuszczalność wprowadzenia do umowy o zakazie konkurencji kar umownych budziła kontrowersje. Rozstrzygnęło je stanowisko Sądu Najwyższego, który przyjął, że w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na rzecz byłego pracodawcy w razie niewykonania lub nienależytego wykonania przez byłego pracownika obowiązku powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej (wyrok SN z 10 października 2003 r., I PK 528/02, OSNP 2004/19/336).

Sąd Najwyższy wskazał, że z mocy art. 1012 par. 1 k.p. do umowy o zakazie konkurencji zawartej już po ustaniu stosunku pracy stosuje się odpowiednio tylko art. 1011 par. 1 k.p., nie zaś par. 2 tego przepisu, w którym znajduje się odesłanie do uregulowanej w kodeksie pracy odpowiedzialności materialnej pracowników.

Skoro zatem odpowiedzialność pracownika za naruszenie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy nie została określona w kodeksie pracy, to istnieje możliwość stosowania regulacji kodeksu cywilnego o karze umownej poprzez art. 300 k.p.

Wysokość kary umownej

Wysokość kary umownej nie może być określona w sposób nazbyt wygórowany. Wynika to stąd, że cywilistyczna instytucja kary umownej jest w stosowana na gruncie prawa pracy jedynie odpowiednio, jej wysokość powinna zatem uwzględniać zarówno zasadę ryzyka podmiotu zatrudniającego jak i zasadę ograniczonej odpowiedzialności materialnej pracownika (tak SN w wyroku z 10 października 2003 r., I PK 528/02, OSNP 2004/19/336).

W razie zastrzeżenia nazbyt wygórowanej kary w samej umowie o zakazie konkurencji, sąd rozstrzygający spór pomiędzy jej stronami może na wniosek pracownika zasądzić ją w mniejszej wysokości. Będzie to w szczególności dotyczyło przypadku, gdy zastrzeżona kara jest zdaniem sądu rażąco wygórowana, a zatem w sposób znaczny odbiega od wysokości rzeczywiście poniesionej przez pracodawcę szkody.

Ważne!

Zapis o karze umownej może zostać wprowadzony wyłącznie do umowy dotyczącej zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Pracodawca, który poniósł szkodę na skutek działalności konkurencyjnej pracownika podjętej w czasie istnienia stosunku pracy, może dochodzić jej wyrównania tylko według zasad odpowiedzialności materialnej pracowników określonych w kodeksie pracy

Dominika Cichocka

gp@infor.pl

Podstawa prawna

• Art. 1011, 1012 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).

• Art. 483, 484 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    REKLAMA