Jakie skutki w VAT ma przekazanie towarów w formie darowizny

RADA

Podatnik będzie zobowiązany do zapłaty należnego VAT, jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT naliczonego w całości lub w części. Sam fakt posiadania faktury zakupu nie przesądza o prawie do odliczenia z niej VAT.

UZASADNIENIE

Darowizna towarów lub usług nie jest wprost wymieniona w katalogu czynności opodatkowanych VAT. Jednak darowizna towarów (w tym przypadku pościeli) będzie opodatkowana VAT, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Darowizna będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jeżeli:

1) podatnik darowuje towary należące do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem,

2) przedmiotem darowizny nie są drukowane materiały reklamowe i informacyjne, prezenty o małej wartości lub próbki,

3) podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zakupie darowanych towarów w całości lub w części.

Wszystkie wymienione warunki muszą być spełnione łącznie, aby darowizna towarów była opodatkowana VAT.

Należy założyć, że pierwszy z wymienionych warunków został spełniony. Mianowicie darowizna towarów należących do przedsiębiorstwa (w tym przypadku pościeli) na rzecz domu dziecka nie jest związana z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.

Warunek drugi też można uznać za spełniony. Z pytania nie wynika co prawda, jaką wartość ma zakupiona i przekazana na rzecz domu dziecka pościel. Ze względu na ceny pościeli można jednak założyć, że przekazana pościel nie będzie się zaliczała do prezentów o małej wartości.

Jak widać, dwa warunki opodatkowania VAT przekazanej darowizny zostały spełnione. O tym więc, czy darowizna będzie opodatkowana, czy nie, zadecyduje trzeci warunek, a więc prawo podatnika do odliczenia VAT naliczonego. Jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zakupie pościeli, jej darowizna będzie opodatkowana VAT. Jeżeli podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia, darowizna pościeli nie będzie opodatkowana.

Z pytania nie wynika, czy Czytelnikowi przy zakupie pościeli przysługiwało prawo do odliczenia VAT w całości lub w części. Sam fakt posiadania faktury VAT przez spółkę nie przesądza o prawie do odliczenia VAT naliczonego z tej faktury.

Czy nieodpłatne przekazanie towarów kontrahentom podlega VAT

Podstawową przesłanką prawa do odliczenia VAT jest, aby nabyte towary i usługi wykorzystywane były do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Przepisy przewidują też ograniczenia w tym odliczeniu. Jednak w przedstawionej sytuacji nie mają one zastosowania. Rozstrzygające znaczenie dla oceny, czy spółce przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zakupie pościeli, ma status spółki oraz rodzaj prowadzonej działalności. Pytanie nie zawiera informacji na ten temat.

1. Darowizna opodatkowana VAT

Z pytania nie wynika, jaki rodzaj działalności firma prowadzi i czy jest czynnym podatnikiem VAT. A to w zasadzie ma kluczowe znaczenie dla sposobu opodatkowania (lub nie) przekazanych przez nią nieodpłatnie towarów do domu dziecka.

Jeżeli spółka posiada status czynnego podatnika VAT i dokonała zakupu pościeli na cele działalności opodatkowanej VAT, to przysługiwało jej prawo do odliczenia VAT na podstawie otrzymanej faktury. W takiej sytuacji nieodpłatne przekazanie pościeli do domu dziecka jest opodatkowane VAT tak jak dostawa towarów. Za podstawę opodatkowania spółka powinna przyjąć cenę nabycia pościeli, pomniejszoną o odliczoną kwotę VAT wykazaną w fakturze, czyli wartość netto nabycia (art. 29 ust. 10 ustawy). Darowiznę pościeli spółka powinna udokumentować fakturą wewnętrzną i wyliczyć w niej należny VAT od tego przekazania. Za dany okres rozliczeniowy spółka może wystawić jedną (zbiorczą) fakturę dokumentującą wszystkie czynności dokonane w tym okresie (art. 106 ust. 7 ustawy).

PRZYKŁAD

W lutym 2009 r. spółka zakupiła na cele prowadzonej działalności opodatkowanej (np. usługi noclegowe) 80 kompletów pościeli o łącznej wartości brutto 4270 zł (wartość netto 3500 zł plus 770 zł VAT). Z faktury zakupu odliczyła VAT w kwocie 770 zł w rozliczeniu za luty.

W lipcu spółka przekazała tę pościel do domu dziecka. 20 lipca 2009 r. wystawiła fakturę wewnętrzną, w której wykazała następujące elementy:

Przedmiot opodatkowania: darowizna dla domu dziecka.

Podstawa opodatkowania: 10 kpl. pościeli - wartość netto 3500 zł.

VAT należny: 22% - 770 zł.

Wartość brutto darowizny: 4270 zł.

Spółka ujęła fakturę wewnętrzną w rejestrze sprzedaży na potrzeby VAT w lipcu. Uwzględniła ją też w deklaracji VAT za lipiec 2009 r. W rejestrze VAT darowiznę należy wpisać analogicznie jak każdą sprzedaż opodatkowaną VAT ze stawką 22%.

Natomiast w księgach rachunkowych darowizna została zaewidencjonowana następująco:

1. Wz - rozchód towarów w związku z przekazaniem w formie darowizny (wartość ewidencyjna) 3500 zł:

  - Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,

  - Ma konto 33 „Towary”.

2. Faktura wewnętrzna - VAT należny 770 zł:

  - Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,

  - Ma konto 22-2 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego”.