REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatnik ma prawo sprawdzić swojego kontrahenta

Aleksandra Tarka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Naczelnik urzędu skarbowego ma obowiązek potwierdzić, czy kontrahent podatnika jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Wniosek może złożyć zarówno sam podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny. Jest to jednak przywilej podatnika, a nie jego obowiązek.

Rejestracja dla celów VAT to jeden z podstawowych obowiązków podatnika. Nie jest to tylko czynność techniczna. Podatnik, który nie wywiąże się z tego obowiązku w odpowiednim czasie, przysporzy kłopotów zarówno sobie, jak i swoim kontrahentom.

REKLAMA

Podstawowe zasady rejestracji

Podatnicy VAT składają zgłoszenie rejestracyjne naczelnikowi urzędu skarbowego. Należy je złożyć przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej VAT. Podatnicy zwolnieni od VAT lub wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od podatku, zgłoszenie rejestracyjne złożyć mogą, ale nie muszą.

W wyniku zgłoszenia naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako podatnika VAT czynnego lub odpowiednio jako podatnika VAT zwolnionego.

WAŻNE

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Podatnik ma obowiązek aktualizacji danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym. Jeżeli dane te ulegną zmianie, podatnik jest zobowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego. Ma na to siedem dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana

Należy zwrócić uwagę, że z ustawy nie wynika wprost, od jakiego momentu podmiot składający zgłoszenie rejestracyjne staje się zarejestrowanym podatnikiem tego podatku. Organy podatkowe w swoich interpretacjach uznają jednak, że rejestracja następuje już w momencie złożenia zgłoszenia rejestracyjnego. Datę rejestracji podmiotu dla potrzeb VAT wyznacza zatem dzień złożenia zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R, a nie dzień otrzymania potwierdzenia zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT czynnego (por. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23 października 2008 r. nr ILPP1/443-729/08-2/BD).

Rejestracja dla celów VAT ma bardzo istotne znaczenie dla obrotu gospodarczego. Brak rejestracji spowoduje bowiem, że kontrahent nie będzie mógł odliczyć VAT. Zgodnie z przepisami podstawą do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego nie mogą być faktury i dokumenty celne wystawione przez podmiot nieistniejący czy nieuprawniony do ich wystawiania. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

W praktyce organy podatkowe brak rejestracji uznają za automatyczną podstawę do pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku. Choć orzecznictwo sądów administracyjnych coraz częściej liberalnie traktuje tę kwestię, podatnik musi mieć świadomość zagrożenia jakie niesie brak rejestracji wystawcy faktury.

Przywilej sprawdzenia kontrahenta

REKLAMA

Sądy administracyjne, w przypadku skarg na pozbawienie prawa do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez niezarejestrowanych podatników, coraz częściej stosują wykładnię celowościową. Powołując się na orzecznictwo ETS, sądy uznają, że brak rejestracji nie może być jedynym powodem pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku. Istotne są okoliczności sprawy. Przede wszystkim to, czy podatnik mógł przynajmniej przypuszczać, że kontrahent nie był zarejestrowany.

W kontekście tej kształtującej się linii orzeczniczej należy zwrócić uwagę na przepis ustawy o VAT, pozwalający podatnikowi na sprawdzenie kontrahenta. Zgodnie z jego treścią naczelnik urzędu skarbowego na wniosek zainteresowanego musi potwierdzić, czy dany podmiot jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Zainteresowanym może być tu zarówno sam podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny w złożeniu wniosku. Może nasuwać się pytanie, czy podatnik, który nie sprawdzi w ten sposób każdego swojego kontrahenta, nie zostanie posądzony o brak należytej staranności w prowadzeniu swojej działalności. Inaczej mówiąc, czy organy podatkowe w przypadku sporu nie zarzucą mu, że nie skorzystał z możliwości sprawdzenia kontrahenta.

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika jednak, że nie. W jednym z orzeczeń sąd podkreślił, że przepis nie nakłada obowiązku każdorazowej weryfikacji kontrahenta co do stwierdzenia, czy był on uprawnionym do wystawienia faktury VAT. Z powyższego przepisu wynika jedynie uprawnienie podatnika do wystąpienia z wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego o potwierdzenie, czy dany podmiot jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jednocześnie sąd wyjaśnił, że w przypadku uzasadnionych wątpliwości co do osoby kontrahenta, wynikających z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, powinien to uczynić, a zaniedbanie w tym zakresie może mieć wpływ na ocenę, czy podatnik dochował należytej staranności w jego wyborze (wyrok WSA w Gdańsku z 17 stycznia 2008 r. I SA/Gd 659/07, niepublikowany oraz wyrok WSA w Poznaniu z 22 kwietnia 2008 r., I SA/Po 218/08, niepublikowany).

Okoliczności budzące wątpliwości

Analogiczne stanowisko prezentowane jest w innych wyrokach wojewódzkich sądów administracyjnych. W jednym z nich sąd zobowiązał organ odwoławczy do pełnego ustalenia stanu faktycznego z uwzględnieniem argumentacji wynikającej z orzecznictwa ETS dotyczącego tzw. transakcji karuzelowych. W ocenie sądu konieczne jest przede wszystkim zbadanie okoliczności, które mogą świadczyć o tym, że strona przynajmniej mogła przewidywać, że dokonuje transakcji, której celem było uzyskanie korzyści podatkowej. Powyższy wniosek musi wynikać z okoliczności zawarcia transakcji jak np. cena nabytego towaru, sposób zapłaty. Zdaniem sądu okoliczności te mogą dotyczyć też innych faktów, które mogły prowadzić do wniosku, że należało dopełnić aktów należytej staranności i dokonać sprawdzenia kontrahenta. Jednak również ten skład orzekający uznał, że przepis nie nakłada na podatnika obowiązku każdorazowego sprawdzania kontrahenta co do stwierdzenia, czy był on uprawniony do wystawiania faktur. Z przepisu tego wynika jedynie uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o potwierdzenie statusu kontrahenta jako czynnego podatnika VAT. Konieczność podjęcia czynności sprawdzających pojawić się może w sytuacji, gdy okoliczności towarzyszące dokonywanym transakcjom powinny, obiektywnie rzecz biorąc, wzbudzić wątpliwości co do osoby kontrahenta. Sąd wytknął organom podatkowym, że nie zbadał sprawy pod tym kątem. I za błąd uznał założenie, bez głębszej analizy, że konieczne było sprawdzenie kontrahenta. Nie wskazał jednak, jakie konkretne fakty powinny były wzbudzić wątpliwości podatniczki (Wyrok WSA w Olsztynie z 9 stycznia 2008 r., I SA/Ol 180/07, niepublikowany). Powyższe orzeczenie zakazuje nie tylko automatycznego uznania, że brak rejestracji pozbawia prawa do odliczenia. Sąd uznaje też, że organ podatkowy musi wskazać, jakie okoliczności faktyczne powinny skłonić podatnika do skorzystania z procedury sprawdzenia kontrahenta.

Wykreślenie z rejestru

Wykreślenia podatnika z rejestru VAT następuje w razie:

• gdy podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu (podatnik ma obowiązek zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie stanowi podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT),

• śmierci podatnika (zgłoszenie o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonuje jego następca prawny).

Wykreślenie z urzędu następuje, jeśli:

• zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu nie zostało zgłoszone naczelnikowi urzędu skarbowego (organ sam wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT,

• w wyniku podjętych czynności sprawdzających okaże się, że podatnik nie istnieje lub mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem (wówczas naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania go o tym).

ALEKSANDRA TARKA

aleksandra.tarka@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 96 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Black Friday, Cyber Monday. Cyberprzestępcy już na to czekają. Jak firmy mogą się zabezpieczyć?

Black Friday, Cyber Monday. Cyberprzestępcy już na to czekają. Jak firmy mogą się zabezpieczyć przed zagrożeniami? Przedświąteczny sezon zakupowy może stwarzać zagrożenia nie tylko dla klientów ale także dla sklepów.

Wiarygodność ekonomiczna państwa. Problem dla Polski i Węgier

Polska i Węgry mają wyzwania związane z wiarygodnością ekonomiczną – tak wynika z tegorocznego Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej. Dotyczy to w szczególności obszarów praworządności, finansów publicznych i stabilności pieniądza.

Obowiązek integracji kas rejestrujących z terminalami odroczony do 31 marca 2025 r.

Obowiązek integracji kas rejestrujących z terminalami odroczony do 31 marca 2025 r. Zapisy zawarto w ustawie o opodatkowaniu wyrównawczym. W rządzie trwają prace nad całkowitą likwidację tego obowiązku.

Uwaga! Cyberprzestępcy nie odpuszczają. Coraz więcej wyłudzeń w branży transportowej – ofiara płaci dwa razy

Fałszywe e-maile coraz częściej są stosowane do wyłudzania środków z firm. Zastosowanie tej metody w transporcie bywa szczególnie skuteczne ze względu na wysoką częstotliwość transakcji oraz międzynarodowy charakter współpracy, co często utrudnia wykrycie oszustwa. Jak się bronić przed wyłudzeniami?

REKLAMA

KAS i CBŚP zatrzymały 19 osób wystawiających tzw. puste faktury. Postawiono 29 zarzutów

KAS i CBŚP zatrzymały 19 osób wystawiających tzw. puste faktury. Postawiono 29 zarzutów. Sprawę prowadzi Kujawsko-Pomorski Urząd Celno-Skarbowy w Toruniu i CBŚP, pod nadzorem Zachodniopomorskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Szczecinie.

Co konkretnie możemy zrobić, by zadbać o zdrowie psychiczne i fizyczne pracowników? [Pobierz BEZPŁATNEGO E-BOOKA]

Pobierz bezpłatnego e-booka. Dbanie o dobrostan pracowników powinno stanowić priorytet dla zarządów i działów HR, zwłaszcza w kontekście współczesnych wyzwań, przed którymi staje zarówno biznes, jak i społeczeństwo. W obliczu prezydencji Polski w Unii Europejskiej, gdzie jednym z priorytetów staje się profilaktyka zdrowotna, warto podkreślić, jak fundamentalne znaczenie ma ona nie tylko dla jednostek, ale i dla całych organizacji.

Efektywność energetyczna budynków. Nowe przepisy to dodatkowe obowiązki dla biznesu

Analizy rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej dla wszystkich dużych inwestycji oraz certyfikowane systemy zarządzania energią dla firm energochłonnych. Takie rozwiązania przewidują założenia projektu zmiany ustawy o efektywności energetycznej.

ZUS otrzymał ponad 525,4 tys. wniosków o wakacje składkowe. Wnioski można składać do 30 listopada 2024 r.

ZUS otrzymał ponad 525,4 tys. wniosków o wakacje składkowe. Wnioski o wakacje składkowe można składać wyłącznie drogą elektroniczną do 30 listopada 2024 r. Czym są wakacje składkowe?

REKLAMA

Rynek usług kurierskich w Polsce 2024: ostatni okres przyniósł dynamiczne zmiany w obsłudze przesyłek: jak korzystają na nich klienci

Polski rynek usług kurierskich, określany fachowo: KEP (Kurier, Express, Paczka) w ostatnich latach przeszedł intensywne zmiany. Są one odpowiedzią na szybki rozwój e-commerce, zmieniające się oczekiwania konsumentów i postępującą cyfryzację usług logistycznych.

Tylko motocykliści odkładają zakup opon na wiosnę, branża notuje więc spektakularną dynamikę sprzedaży w tym kwartale i w całym 2024 roku

Branża oponiarska w Polsce, ale i w całej Europie 2024 rok z pewnością odnotuje jako bardzo udany. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy popyt na opony niemal we wszystkich segmentach rośnie dynamicznie, a klienci finalizują także decyzje zakupowe odkładane na przyszłość  powodu przejściowych problemów finansowych.

REKLAMA