Jakie są obowiązki w przypadku likwidacji firmy jednoosobowej oraz spółki cywilnej

RADA

Na osobach fizycznych likwidujących samodzielną działalność gospodarczą oraz rozwiązywanych spółkach cywilnych ciąży obowiązek opodatkowania towarów pozostałych po prowadzonej działalności. Zasady realizacji tego obowiązku omawiamy w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Likwidacja jednoosobowej działalności gospodarczej oznacza zaprzestanie przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Z kolei likwidacja spółki cywilnej wiąże się z jej rozwiązaniem. Zdarzenia te (zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez osobę fizyczną, rozwiązanie spółki cywilnej) powodują najczęściej konieczność opodatkowania VAT wszystkich pozostałych po prowadzonej działalności gospodarczej towarów (art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług), a więc opodatkowania tzw. remanentu. Najczęściej, lecz nie zawsze.

Do opodatkowania nie dojdzie, jeśli:

l likwidujący działalność gospodarczą podatnik korzystał ze zwolnienia podmiotowego (art. 14 ust. 2 ustawy),

l likwidujący działalność podatnik nie ma towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 14 ust. 4 ustawy),

l na dzień likwidacji działalności (zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez osobę fizyczną, rozwiązania spółki cywilnej) podatnik nie ma żadnych towarów (np. dlatego, że przed tym dniem zostały one wniesione w formie aportu do innego podmiotu).

WAŻNE!

Do opodatkowania remanentu w związku z likwidacja działalności nie dochodzi, jeśli podatnik korzystał ze zwolnienia podmiotowego z VAT.

Należy podkreślić, że w ramach remanentu opodatkowaniu podlegają wszystkie towary pozostałe po prowadzonej działalności gospodarczej, a więc zarówno towary handlowe, jak i materiały, wyposażenie czy środki trwałe należące do podatnika.

Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 maja 2000 r. (sygn. akt I SA/Ka 1719/98, niepubl.) stwierdzając, że „intencją ustawodawcy było więc opodatkowanie towarów znajdujących się w tzw. remanencie likwidacyjnym. Przepis ten pozwala bowiem na opodatkowanie towarów, w stosunku do których przysługiwało wymienionym w nim podmiotom prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Przy czym wynikające z niego opodatkowanie nie ogranicza się tylko do towarów handlowych (środków obrotowych), lecz dotyczy również wszelkich innych towarów, jeżeli w związku z ich zakupem przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego”.