REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy niepodzielony zysk staje się przychodem wspólników w wypadku przekształcenia spółki z o.o. w spółkę jawną

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W związku z planowanym ograniczeniem zakresu działalności gospodarczej spółka z o.o. zamierza przekształcić się w spółkę jawną. Czy z chwilą przekształcenia niepodzielony zysk z lat ubiegłych przeznaczony na wkład do spółki jawnej stanie się przychodem wspólników?

RADA

Niepodzielony pomiędzy udziałowców zysk, z chwilą przekształcenia spółki z o.o. w spółkę jawną, nie stanie się przychodem wspólników spółki jawnej (do tej pory byłych udziałowców spółki z o.o.). Za takim stanowiskiem przemawia cel przekształcenia oraz zasada, zgodnie z którą przychód (dochód) z udziału w zyskach osób prawnych może stanowić tylko przychód (dochód) faktycznie uzyskany przez podatnika z tego udziału. Należy jednak pamiętać, że niektóre organy podatkowe prezentują w tej kwestii odmienne stanowisko. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Przekształcenie spółki kapitałowej (z o.o. lub akcyjnej) w spółkę jawną to sposób na zmianę formy prawnej podmiotu gospodarczego bez naruszania jego tożsamości.

W myśl art. 553 k.s.h. spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Pozostaje ona m.in. podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Podstawowym celem przekształcenia jest modyfikacja formy prawnej (ustrojowej) przy zachowaniu ciągłości funkcjonowania.

Zysk niepodzielony w spółce z o.o.

Przepis art. 191 k.s.h. stanowi o prawie wspólników do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Zysk ten jest wypłacany w postaci dywidendy.

Jeżeli spółka z o.o. funkcjonuje bez żadnych zmian w zakresie formy prawnej, dywidenda staje się dla wspólników przychodem dopiero w dacie faktycznego otrzymania lub postawienia do dyspozycji. W praktyce często się zdarza, że wymienione świadczenie zostaje, za zgodą samych zainteresowanych, przekazane np. na kapitał zapasowy spółki. Ten swoisty stan „zawieszenia” sprawia, że dywidenda jest dla wspólników neutralna podatkowo.

Sytuacja komplikuje się jednak, gdy spółka kapitałowa posiadająca niepodzielony zysk ulega przekształceniu w spółkę osobową, tak jak ma to miejsce w Państwa przypadku. Wspólnicy próbują rozwiązać problem, przeznaczając równowartość niewypłaconych dywidend na poczet wkładów do spółki jawnej. Takie postępowanie wspólników, zdaniem niektórych organów podatkowych, nie daje stuprocentowej ochrony przed koniecznością zapłaty podatku dochodowego.

Jest zysk, lecz nie ma przychodu

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. c) updof przychodami z kapitałów pieniężnych są dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub w spółdzielni, w tym również podział majątku likwidowanej spółki.

Natomiast dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 5 pkt 3 updof, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej.

Jak już zaznaczono na wstępie, istotą przekształcenia nie jest likwidacja jednego podmiotu i zastąpienie go innym, lecz jedynie modyfikacja ram prawnych, z których wynika ustrój spółki. W efekcie całość kapitałów przynależnych spółce z o.o. staje się majątkiem spółki jawnej, bez powstania jakichkolwiek obowiązków w zakresie podatku dochodowego obciążających wspólników.

Z powyższych względów niepodzielony (niewypłacony) zysk nie powinien się stać, w dacie przekształcenia, przychodem wspólników. Tylko suwerenna decyzja podatników co do faktycznej wypłaty (postawienia do dyspozycji) dywidendy może zmienić ten stan. Jeżeli zaś zysk zasili bezpośrednio kapitał podstawowy spółki jawnej, to o powstaniu przychodu po stronie wspólników nie może być mowy.

Wśród organów podatkowych można znaleźć opinie podzielające zaprezentowany pogląd. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-113/05/Ich, czytamy, że:
Skoro niepodzielone zyski spółki z o.o. z lat poprzednich stały się własnością spółki jawnej - to nie sposób uznać, że zostały faktycznie otrzymane przez wspólników będących uprzednio udziałowcami przekształcanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...).

Z przekształceniem spółki kapitałowej w osobową nie wiążą się żadne szczególne uregulowania podatkowe. Przekształcenie to, zarówno z punktu widzenia prawa spółek handlowych, jak i prawa podatkowego, nie jest traktowane jako likwidacja spółki kapitałowej, bowiem likwidacja nie jest w żadnym momencie częścią procedury przekształceniowej. Przekształcenie spółki handlowej w inną spółkę handlową to proces zmierzający do zmiany formy prawnej organizacji. Tym samym u udziałowców przekształcanej spółki kapitałowej nie powstaje w chwili przekształcenia zobowiązanie podatkowe od niepodzielonych zysków z lat poprzednich, a przekazanych do majątku spółki przekształconej (spółki osobowej).

Niestety, wśród organów podatkowych zdarzają się w tej sprawie również zdania odmienne. Niekorzystne dla podatników stanowisko zostało zawarte m.in. w piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Nowa Huta z 17 marca 2005 r., nr PD-1/423-1/05, w którym czytamy, że:

Podstawowym kryterium dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany. Za dochód faktycznie otrzymany należy uważać taki dochód, którym podatnik (wspólnik) może sam rozporządzać, a więc dochód rzeczywiście mu wypłacony lub postawiony do dyspozycji. W momencie przekształcenia spółki z o.o. na spółkę jawną niepodzielone zyski spółki z o.o. przechodzą na wspólników spółki jawnej, a więc są postawione do ich dyspozycji. Niepodzielone zyski jako dochody wspólników z udziału w zyskach spółki z o.o. stanowią w dacie przekształcenia faktycznie uzyskany dochód z tytułu udziału w zyskach spółki z o.o. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 54 § 1 Kodeksu spółek handlowych w spółce jawnej może nastąpić zmniejszenie udziału kapitałowego, co wymaga jedynie zgody wspólników.
 

Zaprezentowane powyżej stanowisko jest niezgodne z zasadami wykładni językowej i celowościowej. Należy zaznaczyć, że ani przepisy k.s.h., ani updof nie narzucają konieczności wypłacenia (postawienia do dyspozycji) niepodzielonego dotąd zysku w spółce przekształcanej. Sam fakt, że spółka kapitałowa zmienia się w osobową, również nie stanowi dostatecznej podstawy do przypisania wspólnikom przychodu z zysku. Można wręcz powiedzieć, że cytowany pogląd jest sprzeczny z podstawową ideą przekształcenia (kontynuacja działalności, sukcesja praw i obowiązków podatkowych). Gdyby konsekwentnie zastosować tok rozumowania prezentowany w cytowanym piśmie z 17 marca 2005 r., to przekształcenie niczym nie różniłoby się od likwidacji. Należałoby bowiem opodatkować wspólników również z tytułu otrzymania przez nich wszystkich pozostałych kapitałów i składników majątkowych spółki przekształcanej, bowiem one w tym samym stopniu co zysk przechodzą na wspólników.

Tak restrykcyjne stanowisko w tej sprawie można jedynie tłumaczyć obawą organów podatkowych o uszczuplenie podatku. Faktem jest, że przekształcenie spółki kapitałowej w osobową może stanowić dla wspólników furtkę do uniknięcia zapłaty podatku od dochodów kapitałowych. Ma to szczególne znaczenie, gdy niepodzielone (niewypłacone) zyski z wielu lat uległy kumulacji. Zgodnie z art. 54 § 1 k.s.h. każdy ze wspólników spółki jawnej może, za zgodą pozostałych wspólników, zmniejszyć swój udział kapitałowy. Minimalizacja udziału łączyć się będzie ze zwrotem odpowiedniej części wkładu. W ten sposób wspólnik, nie ponosząc żadnych obciążeń wobec fiskusa i nie rezygnując z udziału w spółce, może faktycznie otrzymać równowartość niewypłaconej dywidendy, wniesionej uprzednio do spółki przekształconej tytułem wkładu. To korzystne rozwiązanie jest możliwe ze względu na brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 50 updof, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Samo ryzyko, że wspólnicy dokonają przekształcenia przede wszystkim w celu obejścia przepisów podatkowych dotyczących opodatkowania dywidendy, nie jest jednak dostatecznym powodem do przyjęcia, że niepodzielony (niewypłacony) zysk staje się, z dniem przekształcenia spółki, przychodem wspólników.
 

• art. 54 § 1, art. 191, art. 553 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
• art. 17 ust. 1 pkt 4 lit c), art. 21 ust. 1 pkt 50, art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219

Wioletta Bukowska
ekspert w zakresie podatków dochodowych
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

Kryzys się skończył, inflacja wyhamowała, a mimo to kradzieży sklepowych jest coraz więcej

Kradzieże w sklepach wciąż są dla branży handlowej wielkim problemem. Choć kryzys się skończył, inflacja wygasa, złodzieje nie rezygnują. Kradną nie tylko kosmetyki czy alkohole - na handel, ale nadal na dużą skalę przedmiotem kradzieży są artykuły spożywcze.

Branża budowlana: mimo działań prewencyjnych liczba wypadków przy pracy nie chce spadać

Brokerzy ubezpieczeniowi alarmują> Firmy budowlane nieraz bagatelizują skalę oraz prawdopodobieństwo wypadków i zawierają ubezpieczenia OC działalności z niskimi sumami gwarancyjnymi i limitami. Tymczasem rośnie liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym.

Rząd opóźnia obowiązek raportowania ESG. Raportowanie dopiero od 2028 i 2029 r. [projekt ustawy przyjęty przez Radę Ministrów]

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy odraczający o dwa lata obowiązek raportowania ESG dla firm. Nowe przepisy mają ograniczyć biurokratyczne obciążenia i dać przedsiębiorcom więcej czasu na dostosowanie się do unijnych regulacji.

REKLAMA

Jak założyć klub fitness lub siłownię? [Poradnik eksperta]

Obecnie w Polsce działa ponad trzy tysiące siłowni i klubów fitness, z czego przeważająca większość funkcjonuje w ramach większych sieci. Dbanie o zdrowie i kondycję fizyczną stało się globalnym i nieprzemijającym trendem, co można zawdzięczać m.in. influencerom z branży fitness (trenerom i instruktorom).

Dlaczego Polacy nie ufają zagranicznym sklepom online? [Raport]

Zagraniczne firmy napotykają na poważną barierę na polskim rynku e-commerce – brak zaufania. Aż 2/3 Polaków unika zakupów w zagranicznych e-sklepach z obawy o zwroty, reklamacje i autentyczność produktów. Kluczową rolę w decyzjach zakupowych odgrywają opinie innych klientów. Pokonanie tej nieufności to klucz do sukcesu w polskim e-handlu.

Rząd podwyższy w 2026 r. płacę minimalną tylko o wskaźnik inflacji - przedsiębiorcy chwalą takie rozwiązanie, dlaczego

Płaca minimalna w 2026 roku wzrośnie o 140 złotych brutto do kwoty 4806 złotych. To mniejszy wzrost niż w minionych latach, ale przedsiębiorcy przyznają, że jest to kompromis pomiędzy możliwościami przedsiębiorców, a oczekiwaniami pracowników.

Szczęście i spełnienie może iść w parze

Rozmowa z dr Mary E. Anderson, autorką książki „Radość osiągania” – o tym, jak być szczęśliwym wysoko efektywnym człowiekiem.

REKLAMA

Ludzie wciąż listy piszą, ale polecone wysyłają głównie urzędy. Rynek pocztowy w Polsce ma się dobrze

Jednak główną siłą napędową pozostają wciąż usługi kurierskie, które odpowiadają za 73,3 proc. wartości rynku i 56,5 proc. jego wolumenu. Mimo dominacji tego segmentu, istotną rolę wciąż odgrywają przesyłki listowe.

Miód podrożeje, bo prawo wymaga zmiany etykiet na słoikach a to kosztuje

Równo za rok na sklepowych półkach pojawią się nowe etykiety miodu, wynikające z przyjętej unijnej dyrektywy. Wprowadzają one niepozorną, ale mogącą narobić sporo zamieszania zmianę. Jednocześnie nielegalny handel miodem rozwija się niemal bez nadzoru.

REKLAMA