REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy niepodzielony zysk staje się przychodem wspólników w wypadku przekształcenia spółki z o.o. w spółkę jawną

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W związku z planowanym ograniczeniem zakresu działalności gospodarczej spółka z o.o. zamierza przekształcić się w spółkę jawną. Czy z chwilą przekształcenia niepodzielony zysk z lat ubiegłych przeznaczony na wkład do spółki jawnej stanie się przychodem wspólników?

RADA

Niepodzielony pomiędzy udziałowców zysk, z chwilą przekształcenia spółki z o.o. w spółkę jawną, nie stanie się przychodem wspólników spółki jawnej (do tej pory byłych udziałowców spółki z o.o.). Za takim stanowiskiem przemawia cel przekształcenia oraz zasada, zgodnie z którą przychód (dochód) z udziału w zyskach osób prawnych może stanowić tylko przychód (dochód) faktycznie uzyskany przez podatnika z tego udziału. Należy jednak pamiętać, że niektóre organy podatkowe prezentują w tej kwestii odmienne stanowisko. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Przekształcenie spółki kapitałowej (z o.o. lub akcyjnej) w spółkę jawną to sposób na zmianę formy prawnej podmiotu gospodarczego bez naruszania jego tożsamości.

W myśl art. 553 k.s.h. spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Pozostaje ona m.in. podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Podstawowym celem przekształcenia jest modyfikacja formy prawnej (ustrojowej) przy zachowaniu ciągłości funkcjonowania.

Zysk niepodzielony w spółce z o.o.

Przepis art. 191 k.s.h. stanowi o prawie wspólników do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Zysk ten jest wypłacany w postaci dywidendy.

Jeżeli spółka z o.o. funkcjonuje bez żadnych zmian w zakresie formy prawnej, dywidenda staje się dla wspólników przychodem dopiero w dacie faktycznego otrzymania lub postawienia do dyspozycji. W praktyce często się zdarza, że wymienione świadczenie zostaje, za zgodą samych zainteresowanych, przekazane np. na kapitał zapasowy spółki. Ten swoisty stan „zawieszenia” sprawia, że dywidenda jest dla wspólników neutralna podatkowo.

Sytuacja komplikuje się jednak, gdy spółka kapitałowa posiadająca niepodzielony zysk ulega przekształceniu w spółkę osobową, tak jak ma to miejsce w Państwa przypadku. Wspólnicy próbują rozwiązać problem, przeznaczając równowartość niewypłaconych dywidend na poczet wkładów do spółki jawnej. Takie postępowanie wspólników, zdaniem niektórych organów podatkowych, nie daje stuprocentowej ochrony przed koniecznością zapłaty podatku dochodowego.

Jest zysk, lecz nie ma przychodu

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. c) updof przychodami z kapitałów pieniężnych są dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub w spółdzielni, w tym również podział majątku likwidowanej spółki.

Natomiast dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 5 pkt 3 updof, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej.

Jak już zaznaczono na wstępie, istotą przekształcenia nie jest likwidacja jednego podmiotu i zastąpienie go innym, lecz jedynie modyfikacja ram prawnych, z których wynika ustrój spółki. W efekcie całość kapitałów przynależnych spółce z o.o. staje się majątkiem spółki jawnej, bez powstania jakichkolwiek obowiązków w zakresie podatku dochodowego obciążających wspólników.

Z powyższych względów niepodzielony (niewypłacony) zysk nie powinien się stać, w dacie przekształcenia, przychodem wspólników. Tylko suwerenna decyzja podatników co do faktycznej wypłaty (postawienia do dyspozycji) dywidendy może zmienić ten stan. Jeżeli zaś zysk zasili bezpośrednio kapitał podstawowy spółki jawnej, to o powstaniu przychodu po stronie wspólników nie może być mowy.

Wśród organów podatkowych można znaleźć opinie podzielające zaprezentowany pogląd. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-113/05/Ich, czytamy, że:
Skoro niepodzielone zyski spółki z o.o. z lat poprzednich stały się własnością spółki jawnej - to nie sposób uznać, że zostały faktycznie otrzymane przez wspólników będących uprzednio udziałowcami przekształcanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...).

Z przekształceniem spółki kapitałowej w osobową nie wiążą się żadne szczególne uregulowania podatkowe. Przekształcenie to, zarówno z punktu widzenia prawa spółek handlowych, jak i prawa podatkowego, nie jest traktowane jako likwidacja spółki kapitałowej, bowiem likwidacja nie jest w żadnym momencie częścią procedury przekształceniowej. Przekształcenie spółki handlowej w inną spółkę handlową to proces zmierzający do zmiany formy prawnej organizacji. Tym samym u udziałowców przekształcanej spółki kapitałowej nie powstaje w chwili przekształcenia zobowiązanie podatkowe od niepodzielonych zysków z lat poprzednich, a przekazanych do majątku spółki przekształconej (spółki osobowej).

Niestety, wśród organów podatkowych zdarzają się w tej sprawie również zdania odmienne. Niekorzystne dla podatników stanowisko zostało zawarte m.in. w piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Nowa Huta z 17 marca 2005 r., nr PD-1/423-1/05, w którym czytamy, że:

Podstawowym kryterium dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany. Za dochód faktycznie otrzymany należy uważać taki dochód, którym podatnik (wspólnik) może sam rozporządzać, a więc dochód rzeczywiście mu wypłacony lub postawiony do dyspozycji. W momencie przekształcenia spółki z o.o. na spółkę jawną niepodzielone zyski spółki z o.o. przechodzą na wspólników spółki jawnej, a więc są postawione do ich dyspozycji. Niepodzielone zyski jako dochody wspólników z udziału w zyskach spółki z o.o. stanowią w dacie przekształcenia faktycznie uzyskany dochód z tytułu udziału w zyskach spółki z o.o. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 54 § 1 Kodeksu spółek handlowych w spółce jawnej może nastąpić zmniejszenie udziału kapitałowego, co wymaga jedynie zgody wspólników.
 

Zaprezentowane powyżej stanowisko jest niezgodne z zasadami wykładni językowej i celowościowej. Należy zaznaczyć, że ani przepisy k.s.h., ani updof nie narzucają konieczności wypłacenia (postawienia do dyspozycji) niepodzielonego dotąd zysku w spółce przekształcanej. Sam fakt, że spółka kapitałowa zmienia się w osobową, również nie stanowi dostatecznej podstawy do przypisania wspólnikom przychodu z zysku. Można wręcz powiedzieć, że cytowany pogląd jest sprzeczny z podstawową ideą przekształcenia (kontynuacja działalności, sukcesja praw i obowiązków podatkowych). Gdyby konsekwentnie zastosować tok rozumowania prezentowany w cytowanym piśmie z 17 marca 2005 r., to przekształcenie niczym nie różniłoby się od likwidacji. Należałoby bowiem opodatkować wspólników również z tytułu otrzymania przez nich wszystkich pozostałych kapitałów i składników majątkowych spółki przekształcanej, bowiem one w tym samym stopniu co zysk przechodzą na wspólników.

Tak restrykcyjne stanowisko w tej sprawie można jedynie tłumaczyć obawą organów podatkowych o uszczuplenie podatku. Faktem jest, że przekształcenie spółki kapitałowej w osobową może stanowić dla wspólników furtkę do uniknięcia zapłaty podatku od dochodów kapitałowych. Ma to szczególne znaczenie, gdy niepodzielone (niewypłacone) zyski z wielu lat uległy kumulacji. Zgodnie z art. 54 § 1 k.s.h. każdy ze wspólników spółki jawnej może, za zgodą pozostałych wspólników, zmniejszyć swój udział kapitałowy. Minimalizacja udziału łączyć się będzie ze zwrotem odpowiedniej części wkładu. W ten sposób wspólnik, nie ponosząc żadnych obciążeń wobec fiskusa i nie rezygnując z udziału w spółce, może faktycznie otrzymać równowartość niewypłaconej dywidendy, wniesionej uprzednio do spółki przekształconej tytułem wkładu. To korzystne rozwiązanie jest możliwe ze względu na brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 50 updof, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Samo ryzyko, że wspólnicy dokonają przekształcenia przede wszystkim w celu obejścia przepisów podatkowych dotyczących opodatkowania dywidendy, nie jest jednak dostatecznym powodem do przyjęcia, że niepodzielony (niewypłacony) zysk staje się, z dniem przekształcenia spółki, przychodem wspólników.
 

• art. 54 § 1, art. 191, art. 553 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
• art. 17 ust. 1 pkt 4 lit c), art. 21 ust. 1 pkt 50, art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219

Wioletta Bukowska
ekspert w zakresie podatków dochodowych
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ESG w MŚP. Czy wyzwania przewyższają korzyści?

Około 60% przedsiębiorców z sektora MŚP zna pojęcie ESG, wynika z badania Instytutu Keralla Research dla VanityStyle. Jednak 90% z nich dostrzega poważne bariery we wdrażaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Eksperci wskazują, że choć korzyści ESG są postrzegane jako atrakcyjne, są na razie zbyt niewyraźne, by zachęcić większą liczbę firm do działania.

Zarząd sukcesyjny: Klucz do przetrwania firm rodzinnych w Polsce

W Polsce funkcjonuje ponad 800 tysięcy firm rodzinnych, które stanowią kręgosłup krajowej gospodarki. Jednakże zaledwie 30% z nich przetrwa przejście do drugiego pokolenia, a tylko 12% dotrwa do trzeciego. Te alarmujące statystyki nie wynikają z braku rentowności czy problemów rynkowych – największym zagrożeniem dla ciągłości działania przedsiębiorstw rodzinnych jest brak odpowiedniego planowania sukcesji. Wprowadzony w 2018 roku instytut zarządu sukcesyjnego stanowi odpowiedź na te wyzwania, oferując prawne narzędzie umożliwiające sprawne przekazanie firmy następnemu pokoleniu.

Ukryte zasoby rynku pracy. Dlaczego warto korzystać z ich potencjału?

Chociaż dla rynku pracy pozostają niewidoczni, to tkwi w nich znaczny potencjał. Kto pozostaje w cieniu? Dlaczego firmy nie sięgają po tzw. niewidzialnych pracowników?

Firmy będą zdecydowanie zwiększać zatrudnienie na koniec roku. Jest duża szansa na podniesienie obrotu

Dlaczego firmy planują zdecydowanie zwiększać zatrudnienie na koniec 2025 roku? Chodzi o gorący okres zakończenia roku - od Halloween, przez Black Friday i Mikołajki, aż po kulminację w postaci Świąt Bożego Narodzenia. Najwięcej pracowników będą zatrudniały firmy branży produkcyjnej. Ratunkiem dla nich są pracownicy tymczasowi. To duża szansa na zwiększenie obrotu.

REKLAMA

Monitoring wizyjny w firmach w Polsce – prawo a praktyka

Monitoring wizyjny, zwany również CCTV (Closed-Circuit Television), to system kamer rejestrujących obraz w określonym miejscu. W Polsce jest powszechnie stosowany przez przedsiębiorców, instytucje publiczne oraz osoby prywatne w celu zwiększenia bezpieczeństwa i ochrony mienia. Na kanwie głośnych decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych przyjrzyjmy się przepisom prawa, które regulują przedmiotową materię.

Akcyzą w cydr. Polscy producenci rozczarowani

Jak wiadomo, Polska jabłkiem stoi. Ale zamiast wykorzystywać własny surowiec i budować rynek, oddajemy pole zagranicznym koncernom – z goryczą mówią polscy producenci cydru. Ku zaskoczeniu branży, te niskoalkoholowe napoje produkowane z polskich jabłek, trafiły na listę produktów objętych podwyżką akcyzy zapowiedzianą niedawno przez rząd. Dotychczasowa akcyzowa mapa drogowa została zatem nie tyle urealniona, jak określa to Ministerstwo Finansów, ale też rozszerzona, bo cydry i perry były z niej dotąd wyłączne. A to oznacza duże ryzyko zahamowania rozwoju tej i tak bardzo małej, bo traktowanej po macoszemu, kategorii.

Ustawa o kredycie konsumenckim z perspektywy banków – wybrane zagadnienia

Ustawa o kredycie konsumenckim wprowadza istotne wyzwania dla banków, które muszą dostosować procesy kredytowe, marketingowe i ubezpieczeniowe do nowych wymogów. Z jednej strony zmiany zwiększają ochronę konsumentów i przejrzystość rynku, z drugiej jednak skutkują większymi kosztami operacyjnymi, koniecznością zatrudnienia dodatkowego personelu, wydłużeniem procesów decyzyjnych oraz zwiększeniem ryzyka prawnego.

Coraz więcej firm ma rezerwę finansową, choć zazwyczaj wystarczy ona na krótkotrwałe problemy

Więcej firm niż jeszcze dwa lata temu jest przygotowanych na wypadek nieprzewidzianych sytuacji, czyli ma tzw. poduszkę finansową. Jednak oszczędności nie starczy na długo. 1 na 3 firmy wskazuje, że dysponuje rezerwą na pół roku działalności, kolejne 29 proc. ma zabezpieczenie na 2–3 miesiące.

REKLAMA

Na koniec roku małe i średnie firmy oceniają swoją sytuację najlepiej od czterech lat. Jednak niewiele jest skłonnych ryzykować z inwestycjami

Koniec roku przynosi poprawę nastrojów w małych i średnich firmach. Najlepiej swoją sytuację oceniają mikrofirmy - najlepiej od czterech lat. Jednak ten optymizm nie przekłada się na chęć ryzykowania z inwestycjami.

Debata: Motywacja i pozytywne myślenie

Po co nam kolejna debata na temat motywacji i pozytywnego myślenia? Żeby teorię zastąpić wreszcie procedurą! Debatę poprowadzi Paweł Dudziak.

REKLAMA