REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy pracoholizm jest zaletą a kiedy jest wadą?

Diana Malinowska
Konsultant w Instytucie Rozwoju Biznesu
 Instytut Rozwoju Biznesu
Firma doradczo-szkoleniowa
Nie ma jednej uznanej definicji pracoholizmu. Jedni ujmują pracoholizm pozytywnie, inni - negatywnie.
Nie ma jednej uznanej definicji pracoholizmu. Jedni ujmują pracoholizm pozytywnie, inni - negatywnie.

REKLAMA

REKLAMA

Pracując na stanowiskach zarządzających, jesteś szczególnie narażony na pracoholizm, co zresztą znajduje potwierdzenie naukowe. Ale czy pracoholizm jest tylko wadą? Odpowiedzi szukaj w poniższym artykule.

REKLAMA

W badaniach japońskich przeprowadzonych przez Kanai i Wakabayashi (2001)1 skonstatowano, że niższy wskaźnik pracoholizmu występuje u osób pracujących w warunkach kontrolowanych i ustrukturyzowanych, takich jak fabryki, manufaktury (blue-collars), w porównaniu do tzw. pracowników umysłowych (white-collars). Rodzaj wykonywanej przez menedżera pracy również może szczególnie predysponować do przejawiania zachowań pracoholicznych - do uzależnienia prowadzi ciekawa praca, przynosząca widoczne efekty, wykonywana przez osoby ambitne i z dużym poczuciem obowiązku, w przeciwieństwie do pracy mało twórczej i monotonnej (Wasilewska, 2000)2 .

REKLAMA

Ważne są także i inne czynniki – poznawcze, społeczne, biologiczne, środowiskowe3 . W przypadku stanowiska menedżerskiego, gdy pracoholik całkowicie poświęca się czynnościom zawodowym, powstaje pytanie, czy zawsze może on być uznawany za dobrego szefa i pracownika, którego należy stawiać innym za wzór. Kiedy pracoholizm jest zaletą dla osoby, współpracowników i organizacji, a kiedy jest wadą.

Nałóg czy pasja

Nie ma jednej uznanej definicji pracoholizmu. Jedni ujmują pracoholizm pozytywnie, inni - negatywnie. A jeszcze inni badacze traktują go w sposób bardziej złożony, uzależniając obecność negatywnych bądź pozytywnych cech od przynależności do konkretnego typu.

Początek myślenia o pracoholizmie w pozytywnych kategoriach widoczny jest w pracach Cantarow (1979)4 , która twierdzi, że pochodzi on z „miłości do pracy”. Ta myśl znajduje rozwinięcie w poglądach Machlowitz (1980)5, która stworzyła kategorię „szczęśliwego” pracoholika. W swoich badaniach dowiodła, że pracoholicy mogą czerpać przyjemność z pracy i być efektywni w tym, co robią. Zdaniem autorki pracoholizm jest wewnętrznym pragnieniem długiej i ciężkiej pracy, a jego konsekwencje mogą być pozytywne, o ile spełnione są pewne warunki.

Porównaj: „Zarządzanie” konfliktami

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z kolei Friedman i Lobel (2003)6 uznają, że pracoholicy mogą być szczęśliwi, jeśli zachowanie, takie jak wykonywanie pracy w nadmiarze (ponad wymagania stanowiska), jest spójne z ich systemem wartości, tj. gdy można im zapewnić osobistą satysfakcję z pracy, a jednocześnie będą z tego korzyści dla organizacji.

Menedżer pracoholik jako szef nie powinien udawać kogoś, kim nie jest, a nawet jeśli nie reprezentuje postawy równowagi między pracą a życiem prywatnym powinien być autentyczny.

Są różne podejścia do typologii pracoholizmu. Jedną z nich zaproponował Naughton7 (1987). Wyznaczył on typy pracoholików na podstawie dymensji: zaangażowanie na rzecz kariery versus obsesyjność – kompulsywność. Według niego istnieją pracoholicy zaangażowani w pracę oraz pracoholicy kompulsywni. Pierwszy typ charakteryzuje układ cech, taki jak: wysoki poziom zaangażowania w pracę i niski poziom obsesyjności – kompulsywności. Drugi odznacza się wysokimi wskaźnikami na obu wymiarach. Zgodnie z założeniami autora typologii menedżer prezentujący typ pracoholika zaangażowanego w pracę lepiej wykonuje pracę wymagającą i jednocześnie czerpie z niej satysfakcję. Taka osoba poświęca się przede wszystkim sprawom zawodowym, a w niewielkim stopniu angażuje się w inne czynności. Menedżerowie, których zaliczymy natomiast do drugiego typu – pracoholików kompulsywnych, gorzej wykonują swoją pracę. Preferują utarte sposoby wykonywania działań i opierają się na zrytualizowanych nawykach, co może prowadzić do licznych konfliktów ze współpracownikami.

Badacze zjawiska pracoholizmu najczęściej obecnie powołują się na typologię zaproponowaną przez Spence i Robbins (1992)8 . Autorki stosują trzy kryteria definicyjne pracoholizmu:

  • poziom zaangażowania w pracę,
  • wewnętrzny przymus pracy,
  • poziom satysfakcji z pracy.

Badaczki wyróżniły dwa typy pracoholików, nazwane przez nie pracoholikami oraz entuzjastycznymi pracoholikami Dla pracoholików charakterystyczne są wysokie wskaźniki na dwóch pierwszych wymiarach (zaangażowanie w pracę, wewnętrzny przymus) oraz niskie w zakresie satysfakcji z pracy. Entuzjastycznych pracoholików od pracoholików odróżniają wysokie wyniki w poziomie satysfakcji z pracy.

Polecamy serwis Sekretariat

Podsumowanie

Poglądy, obserwacje i wnioski na temat pracoholizmu są niejednoznaczne, często też sprzeczne ze sobą. Rozbieżności istnieją w zakresie definicji i stosowanych metod pomiaru, co może prowadzić do odmiennych konkluzji i wniosków badawczych.

REKLAMA

Aktualny stan wiedzy pozwala jednak uznać, że pracoholizm może być zarówno wadą, jak i zaletą dla osoby pełniącej funkcje kierownicze. Zasadnicze znaczenie mają w tym przypadku takie zmienne jak: typ pracoholizmu, charakterystyki środowiska organizacyjnego, postawy wobec pracy, stosunek rodziny wobec pracoholizmu i inne.

Pytanie „czy pracoholizm to wada, czy zaleta menedżera?” nadal pozostaje otwarte. Biorąc pod uwagę obecny stan badań, nie można odpowiedzieć na nie w sposób wyczerpujący. Można jednak zaryzykować tezę, że to zjawisko, ze względu na swoją złożoność i pozytywną wartość samej pracy łączy w sobie - w przypadku menedżerów - zarówno wady, jak i zalety, przede wszystkim w zależności od różnych zmiennych psychologicznych, organizacyjnych, społecznych i rodzinnych.

Bibliografia

1 Kanai A., Wakabayashi M. (2001). Workaholism among Japanese blue-collar employees. International Journal of Stress Management, 8, s. 267-292.

2 Wasilewska E. (2000). Pracoholizm jako sposób na kontakt ze społeczeństwem. Człowiek i społeczeństwo, XVIII, s. 117-128.

3 Retowski S. (2003). Pracoholizm – próba teoretycznego zdefiniowania zjawiska. W: B. Wojaszke, M. Plopa (red.), Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie, Kraków: Impuls, s. 313-343.

4 Cantarow E. (1979). Women Workaholism. Mother Jones, Vol. 6, s. 56.

5 Machlowitz M. (1980). Workaholics. Addison Wesley, Reading, MA. Machlowitz M. (1985). Workaholic: Living with them, working with them. Reading, MA: Addison-Wesley.

6 Friedman S.D., Lobel S. (2003). The happy workaholic: A role model for employees. Educational and Psychological Measurement, 62(3), s. 517-527.

7 Naughton TJ. (1987). A conceptual view of of workaholism and implications for career counseling and research. The Career Development Quarterly, s. 180-187.

8 Spence J.T., Robbins, A.S. (1992). Workaholism: Definition, measurment, and preliminary results. Journal of Personality Assessment. 58(1), s. 160-178.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak ustanowić zarząd sukcesyjny za życia przedsiębiorcy? Procedura krok po kroku

Najlepszym scenariuszem jest zaplanowanie sukcesji zawczasu, za życia właściciela firmy. Ustanowienie zarządu sukcesyjnego sprowadza się do formalnego powołania zarządcy sukcesyjnego i zgłoszenia tego faktu do CEIDG.

Obowiązek sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w Polsce: wyzwania i możliwości dla firm

Obowiązek sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dotyczy dużych podmiotów oraz notowanych małych i średnich przedsiębiorstw. Firmy muszą działać w duchu zrównoważonego rozwoju. Jakie zmiany w pakiecie Omnibus mogą wejść w życie?

Nowa funkcja Google: AI Overviews. Czy zagrozi polskim firmom i wywoła spadki ruchu na stronach internetowych?

Po latach dominacji na rynku wyszukiwarek Google odczuwa coraz większą presję ze strony takich rozwiązań, jak ChatGPT czy Perplexity. Dzięki SI internauci zyskali nowe możliwości pozyskiwania informacji, lecz gigant z Mountain View nie odda pola bez walki. AI Overviews – funkcja, która właśnie trafiła do Polski – to jego kolejna próba utrzymania cyfrowego monopolu. Dla firm pozyskujących klientów dzięki widoczności w internecie, jest ona powodem do niepokoju. Czy AI zacznie przejmować ruch, który dotąd trafiał na ich strony? Ekspert uspokaja – na razie rewolucji nie będzie.

Coraz więcej postępowań restrukturyzacyjnych. Ostatnia szansa przed upadłością

Branża handlowa nie ma się najlepiej. Ale przed falą upadłości ratuje ją restrukturyzacja. Przez dwa pierwsze miesiące 2025 r. w porównaniu do roku ubiegłego, odnotowano już 40% wzrost postępowań restrukturyzacyjnych w sektorze spożywczym i 50% wzrost upadłości w handlu odzieżą i obuwiem.

REKLAMA

Ostatnie lata to legislacyjny rollercoaster. Przedsiębiorcy oczekują deregulacji, ale nie hurtowo

Ostatnie lata to legislacyjny rollercoaster. Przedsiębiorcy oczekują deregulacji i pozytywnie oceniają większość zmian zaprezentowanych przez Rafała Brzoskę. Deregulacja to tlen dla polskiej gospodarki, ale nie można jej przeprowadzić hurtowo.

Ekspansja zagraniczna w handlu detalicznym, a zmieniające się przepisy. Jak przygotować systemy IT, by uniknąć kosztownych błędów?

Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego (Tygodnik Gospodarczy PIE nr 34/2024) co trzecia firma działająca w branży handlowej prowadzi swoją działalność poza granicami naszego kraju. Większość organizacji docenia możliwości, które dają międzynarodowe rynki. Potwierdzają to badania EY (Wyzwania polskich firm w ekspansji zagranicznej), zgodnie z którymi aż 86% polskich podmiotów planuje dalszą ekspansję zagraniczną. Przygotowanie do wejścia na nowe rynki obejmuje przede wszystkim kwestie związane ze szkoleniami (47% odpowiedzi), zakupem sprzętu (45%) oraz infrastrukturą IT (43%). W przypadku branży retail dużą rolę odgrywa integracja systemów fiskalnych z lokalnymi regulacjami prawnymi. O tym, jak firmy mogą rozwijać międzynarodowy handel detaliczny bez obaw oraz o kompatybilności rozwiązań informatycznych, opowiadają eksperci INEOGroup.

Leasing w podatkach i optymalizacja wykupu - praktyczne informacje

Leasing od lat jest jedną z najpopularniejszych form finansowania środków trwałych w biznesie. Przedsiębiorcy chętnie korzystają z tej opcji, ponieważ pozwala ona na rozłożenie kosztów w czasie, a także oferuje korzyści podatkowe. Warto jednak pamiętać, że zarówno leasing operacyjny, jak i finansowy podlegają różnym regulacjom podatkowym, które mogą mieć istotne znaczenie dla rozliczeń firmy. Dodatkowo, wykup przedmiotu leasingu niesie ze sobą określone skutki podatkowe, które warto dobrze zaplanować.

Nie czekaj na cyberatak. Jakie kroki podjąć, aby być przygotowanym?

Czy w dzisiejszych czasach każda organizacja jest zagrożona cyberatakiem? Jak się chronić? Na co zwracać uwagę? Na pytania odpowiadają: Paweł Kulpa i Robert Ługowski - Cybersecurity Architect, Safesqr.

REKLAMA

Jak założyć spółkę z o.o. przez S24?

Rejestracja spółki z o.o. przez system S24 w wielu przypadkach jest najlepszą metodą zakładania spółki, ze względu na ograniczenie kosztów, szybkość (np. nie ma konieczności umawiania spotkań z notariuszem) i możliwość działania zdalnego w wielu sytuacjach. Mimo tego, że funkcjonowanie systemu s24 wydaje się niezbyt skomplikowane, to jednak zakładanie spółki wymaga posiadania pewnej wiedzy prawnej.

Ustawa wiatrakowa 2025 przyjęta: 500 metrów odległości wiatraków od zabudowań

Ustawa wiatrakowa 2025 została przyjęta przez rząd. Przedsiębiorcy, szczególnie województwa zachodniopomorskiego, nie kryją zadowolenia. Wymaganą odległość wiatraków od zabudowań zmniejsza się do 500 metrów.

REKLAMA