Jakie są obowiązki rozliczeniowe i płatnicze przedsiębiorcy wobec ZUS?

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą i zatrudniająca przy tej działalności inne osoby, a więc opłacająca składki nie tylko na własne ubezpieczenia, rozlicza składki i/lub wypłacone świadczenia, sporządzając i przekazując do ZUS, za wszystkie zgłoszone do ubezpieczeń osoby, w tym za siebie:

• odpowiednie imienne raporty miesięczne: składkowe – ZUS RCA (imienny raport miesięczny o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach) lub ZUS RZA (raport imienny o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne, przeznaczony dla ubezpieczonych, za których płatnik rozlicza wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne), i w razie potrzeby świadczeniowe – ZUS RSA (raport imienny o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek),

•  deklarację rozliczeniową ZUS DRA, sporządzoną na podstawie imiennych raportów miesięcznych (bez wypełniania bloku XI „Deklaracja dochodu”).

W deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, w bloku I „Dane organizacyjne” w polu 01 „Termin przysyłania deklaracji i raportów”, należy podać termin „3” (do 15 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni).

Składki na ubezpieczenia społeczne wynoszą:

• na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy wymiaru,

• na ubezpieczenia rentowe – 6,00% podstawy wymiaru,

•  na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy wymiaru,
•  na ubezpieczenie wypadkowe – począwszy od 1 stycznia 2003 r. stopa procentowa składki jest zróżnicowana, zgodnie z ustawą z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz odpowiednimi aktami wykonawczymi do tej ustawy.

Zasady ustalania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe są omówione w poradniku dla płatników składek pt. „Ustalanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe”, dostępnym na stronach internetowych ZUS oraz w formie broszury w terenowych jednostkach organizacyjnych ZUS.

W przypadku płatników składek zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego w poprzednim roku kalendarzowym nie więcej niż 9 ubezpieczonych składka na to ubezpieczenie od 1 kwietnia 2009 r. wynosi 1,67% podstawy jej wymiaru (tj. 50% najwyższej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalonej na dany rok składkowy). W pozostałych przypadkach wysokość tej składki jest
zróżnicowana.

Zasady ustalania podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są zróżnicowane (inne dla poszczególnych ubezpieczonych lub grup ubezpieczonych). Aktualne – w odniesieniu do danego ubezpieczonego – informacje na ten temat można uzyskać w każdej jednostce organizacyjnej ZUS oraz na stronach internetowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.