Fundusze unijne na renowację zabytków

Renowacja zabytków to coś więcej niż remont. To inwestycja w kulturę, bez której nie byłoby naszego dziedzictwa. W interesie władz miast jest właśnie kontrola nad tym dziedzictwem. Odrestaurowanie kościołów, katedr, zamków, pałaców czy wiekowych kamienic to jednak koszy idące w miliony, a muszą je wydać urzędy, kuria czy prywatni inwestorzy. I choć wiadomo, że ów inwestycja zwróci się, również w formie podzięki od przyszłych pokoleń, niejednokrotnie wyzwania przekraczają dostępne budżety. Na szczęście pomoc w tym zakresie oferuje Unia Europejska, której przecież szczególnie zależy na dbaniu o największe narodowe dobra, tworzące naszą europejską tradycję.- Zabytki są naszą dumną, a ich ratowanie to nasz obowiązek. Tym bardziej, że droga do zdobycia dofinansowania wcale nie jest trudna – mówi Andrzej Najda, szef Najda Consulting, którego firma stoi za renowacją szeregu obiektów w województwie zachodniopomorskim i lubuskim.

Polecamy: Kodeks pracy 2019 - komentarz

W Polsce wszystkie zabytki podlegają ochronie prawnej. Nikt nie może ich na własną rękę remontować czy wyburzać. Niedopuszczalne jest też zaniedbywanie tych cennych nieruchomości, dlatego Państwo, a dokładniej Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego powinien wspierać właścicieli we wszelkich pracach, które zapewnią jak najdłuższą trwałość obiektu. Państwowe dofinansowania w tym zakresie często są jednak niewystarczające lub, w natłoku innych zadań, przesuwane na koniec kolejki, za remontami priorytetowymi. Mowa tu o sytuacji gdy np. wiekowy kościół grozi zawaleniem. W obliczu tego pilnego wyzwania, prace zaplanowane przede wszystkim z pobudek estetycznych, muszą zostać odłożone w czasie, co jest zrozumiałe. – Dlatego też, tym bardziej warto zwrócić się o dofinansowanie unijne. W kwestii zabytków najpopularniejszym programem jest Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego a w szczególności Regionalne Programy Operacyjne które są realizowane przez samorządy województw – wyjaśnia szef Najda Consulting. O wsparcie w renowacji zabytku może starać się każdy, kto zgodnie z prawem jest jego właścicielem lub posiada prawo do dysponowania daną nieruchomością. I tak mówimy tutaj o osobach fizycznych, spółkach, jednostkach samorządu terytorialnego, instytucjach kultury oraz innych jednostkach organizacyjnych, które są w posiadaniu obiektu wpisanego do rejestru zabytków.

Odrestaurowane zabytki na północy Polski

Najlepszym dowodem na to, że warto sięgnąć po unijne dofinansowania są przeprowadzone już renowacje, które, choć minęło nawet kilka wieków, prezentują się jakby dopiero co je wybudowano. Przenieśmy się choćby do XVI – wiecznej Bastei w Stargardzie. Miała bronić mieszkańców miasta za pomocą nowatorskich, jak na tamte czasy rozwiązań. Liczne otwory strzelnicze i platforma do ustawiania armat na jej szczycie, to imponujący obraz renesansowej obrony. Niestety, zabytek został zniszczony pod koniec wojny i od tamtej pory popadał w ruinę. Odzyskała dawny blask dopiero dzięki programowi unijnemu Interreg IIIA, który wspiera przygraniczną współpracę polsko niemiecką – wyjaśnia nasz rozmówca. Firma Najda Consulting przygotowała wniosek o dofinansowanie oraz pełniła rolę zarządzającego projektem, który miał za zadanie połączenie współpracy Neubrandenburga i Stargardu, a dokładniej instalacji dwóch korespondujących wystaw w tych miastach. Pojawiły się one w dwóch historycznych budowlach gotyku ceglanego – wyjaśnia pan Andrzej. Oprócz m.in. organizacji przestrzeni wystawowej, przedsięwzięcie wiązało się również z odrestaurowaniem Bastei. Na realizację projektu w Stargardzie Unia Europejska przeznaczyła prawie 2, 5 mln Euro, co pokryło aż 85 proc. wydatków.