Jak wystawić fakturę po otrzymaniu zapłaty?

RADA

W przedstawionej sytuacji powinien Pan, co do zasady, wystawić fakturę zaliczkową. Miejsce na fakturze oznaczone jako „Sposób zapłaty” może Pan zostawić puste (względnie usunąć je z faktury) lub wskazać w nim sposób zapłaty wykorzystany przez kontrahenta.

UZASADNIENIE

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że wystawianie faktur pro forma nie wywołuje – jak się przyjmuje – żadnych skutków w zakresie VAT. W szczególności dokumenty takie nie są uznawane za faktury. W pełni aktualne jest w tym zakresie pismo Ministerstwa Finansów (stanowiące odpowiedź na interpelację nr 17615) z 6 czerwca 2013 r., w którym czytamy, że:

(...) dokument nazywany fakturą pro forma nie jest dowodem księgowym. Jest to dokument wystawiany w obrocie gospodarczym i jego celem może być np. potwierdzenie złożenia oferty czy przyjęcia zamówienia do realizacji. Wyraźne oznaczenie tego dokumentu wyrazami pro forma powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT, gdyż podmiot wystawiający taki dokument jednoznacznie wskazuje, że nie jest to faktura. Wystawienie tego dokumentu nie powoduje zatem skutków w zakresie podatku VAT, tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku, oraz nie stanowi dla kontrahenta podstawy do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT. Wystawienie takiego dokumentu nie zwalnia również podatnika z obowiązku wystawienia faktury dokumentującej dokonanie dostawy towaru lub wykonanie usługi albo otrzymanie całości lub części należności przed dostawą lub wykonaniem usługi.

Otrzymanie całości lub części zapłaty przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi skutkuje najczęściej powstaniem obowiązku podatkowego w VAT (na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT). Towarzyszy temu, co do zasady, obowiązek wystawienia tzw. faktury zaliczkowej (art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT), której wymaganą treść określają przepisy art. 106f ustawy o VAT

W opisanym w pytaniu przypadku taką właśnie fakturę (tj. fakturę zaliczkową) powinien Pan wystawić. Jest tak przy założeniu, że:

● zapłatę, o której mowa w pytaniu, otrzymał Pan przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi,

● w przedstawionej sytuacji nie mają zastosowania przepisy określające szczególny sposób powstawania obowiązku podatkowego wyłączające obowiązek wystawienia faktury.

Ponadto obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej nie powstanie, jeżeli w tym samym miesiącu co otrzymanie zapłaty dokona Pan dostawy towarów lub wykona usługę, której zapłata dotyczy. Przyjmuje się bowiem, że w takich przypadkach wystawianie faktur zaliczkowych nie jest konieczne. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 maja 2014 r. (sygn. IPPP3/443-186/14-2/SM):