REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niezależność obligatariuszy od administratora hipoteki – nowa uchwała Sądu Najwyższego

Niezależność obligatariuszy od administratora hipoteki – nowa uchwała Sądu Najwyższego /fot. Shutterstock
Niezależność obligatariuszy od administratora hipoteki – nowa uchwała Sądu Najwyższego /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Orzeczeniem z dnia 27 lutego b.r. Sąd Najwyższy wyciągnął rękę do wszystkich obligatariuszy, których obligacje zabezpieczone hipoteką nie zostały wykupione, a administrator hipoteki pozostawał bierny w wykonywaniu swoich obowiązków. Uchwałą trzech sędziów uznano, że każdy obligatariusz ma uprawnienie do samodzielnego dochodzenia należności wynikających z hipoteki zabezpieczającej roszczenia z obligacji. Tym samym SN rozwiał wątpliwości, jakie powstały na gruncie ustawowej konstrukcji administratora hipoteki, jego roli, uprawnień oraz obowiązków.

Instytucja administratora hipoteki została wprowadzona do polskiego prawa ustawą z dnia 20 lutego 2011 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw. W założeniu jego działanie miało polegać na wykonywaniu praw i obowiązków we własnym imieniu ale na rachunek wierzycieli (obligatariuszy). Chodziło przede wszystkim o to, aby silniej chronić obligatariuszy i doprowadzić do uproszczenia drogi zaspokojenia roszczeń zabezpieczonych hipoteką. Jednak po lekturze przepisów szybko można było dojść do wniosku, że ta konstrukcja obarczona jest wadą. Wynika ona z potencjalnego konfliktu interesów, do jakiego może dochodzić w trójkącie: emitent - administrator hipoteki - obligatariusze. Ustawodawca bowiem stworzył konstrukcję, w której emitent obligacji ustanawia i finansuje na mocy umowy administratora hipoteki, który z kolei ma wykonywać uprawnienia obligatariuszy wobec emitenta. Dochodzi zatem do nieco kuriozalnej sytuacji, w której administrator hipoteki powinien wykonywać czynności przeciwko podmiotowi, od którego pochodzi finansowanie jego działania. Stąd też niezbędne było stanowisko SN, które wyjaśniłoby niejasne kwestie na gruncie tego typu okoliczności.

REKLAMA

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

REKLAMA

W rozpatrywanej sprawie powód dochodził kwoty 76 tys. zł, która stanowiła wierzytelności z tytułu wykupu obligacji, które z kolei były zabezpieczone hipoteką na nieruchomości, a w jego imieniu miał działać administrator hipoteki. Sąd I instancji zasądził żądaną kwotę uznając, że obligatariuszowi przysługuje uprawnienie do samodzielnego dochodzenia należności. Sąd ten słusznie zauważył, że przepisy ustawy o obligacjach mają na celu ochronę praw obligatariusza, a nie ich ograniczanie. Powód bowiem przed wytoczeniem powództwa zwracał się do administratora hipoteki, który jednak odmówił podjęcia działań, co prowadziło do pokrzywdzenia obligatariusza.

Po wniesieniu apelacji, na gruncie przedmiotowej sprawy w ocenie sytuacji przez Sąd II instancji pojawiły się daleko idące wątpliwości co do dopuszczalności dochodzenia przez obligatariusza kwoty wynikającej z niewykupionych obligacji na własną rękę. Stanowiło to podstawę do zadania w tej kwestii pytania prawnego do SN, który ostatecznie podjął uchwałę w składzie trzech sędziów.

REKLAMA

Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że hipoteka, która stanowi zabezpieczenie wierzytelności obligatariuszy, de facto wchodzi w skład ich majątku jako prawo rzeczowe. Administrator hipoteki, mając działać na rzecz obligatariuszy, otrzymał zatem uprawnienie do wykonywania cudzego prawa majątkowego. Biorąc przy tym pod uwagę fakt, że obligatariusze nie mają wpływu na wybór administratora hipoteki ani możliwości wywierania na nim nacisku co do działania w ich interesie, a ustawodawca nie sprecyzował co powinno znajdować się w treści umowy o jego ustanowieniu, Sąd Najwyższy słusznie skonstatował, że przepisy nie chronią w sposób należyty praw obligatariuszy. Może to doprowadzić do sytuacji, w której administrator hipoteki, wykonując swoje zadania w sposób nienależyty lub nie wykonując ich wcale, nie będzie ponosił za to odpowiedzialności (poza odpowiedzialnością osobistą).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W takiej sytuacji, SN uznał, że ustanowienie i uprawnienia administratora hipoteki nie pozbawiają obligatariuszy możliwości samodzielnego dochodzenia zaspokojenia wierzytelności z nieruchomości obciążonej hipoteką. Jest to dodatkowo uzasadnione faktem, iż ustawa nie daje wystarczających gwarancji obligatariuszom i nie chroni ich w dostatecznym zakresie. Dlatego SN w uzasadnieniu do omawianej uchwały podkreślił: „należy uznać, że przysługujący każdemu obligatariuszowi udział w hipotece stwarza wystarczającą podstawę do przyznania mu samodzielnej legitymacji w zakresie dochodzenia zaspokojenia własnej wierzytelności”. Co istotne, to uprawnienie może być realizowane samoistnie, tj. bez negatywnego wpływu na prawa innych obligatariuszy

Uchwała Sądu Najwyższego w sposób bardzo klarowny wyjaśnia to, co ustawodawca skonstruował w sposób nie do końca logiczny i spójny. Ma ona duże znaczenie dla wszystkich tych posiadaczy obligacji, którzy dotychczas sądzili, że w przypadku ustanowienia administratora hipoteki są oni pozbawieni możliwości własnego działania, będąc w istocie skazanymi na dobrą wolę administratora w działaniu na ich rzecz. Taka możliwość dostrzeżona przez SN oczywiście nie oznacza, że dochodzenie żądanych należności będzie proste i bezproblemowe. Wielu osobom może jednak otworzyć drogę, której dotychczas nie byli świadomi.

aplikant radcowski Jakub Gaweł

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązek sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w Polsce: wyzwania i możliwości dla firm

Obowiązek sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dotyczy dużych podmiotów oraz notowanych małych i średnich przedsiębiorstw. Firmy muszą działać w duchu zrównoważonego rozwoju. Jakie zmiany w pakiecie Omnibus mogą wejść w życie?

Nowa funkcja Google: AI Overviews. Czy zagrozi polskim firmom i wywoła spadki ruchu na stronach internetowych?

Po latach dominacji na rynku wyszukiwarek Google odczuwa coraz większą presję ze strony takich rozwiązań, jak ChatGPT czy Perplexity. Dzięki SI internauci zyskali nowe możliwości pozyskiwania informacji, lecz gigant z Mountain View nie odda pola bez walki. AI Overviews – funkcja, która właśnie trafiła do Polski – to jego kolejna próba utrzymania cyfrowego monopolu. Dla firm pozyskujących klientów dzięki widoczności w internecie, jest ona powodem do niepokoju. Czy AI zacznie przejmować ruch, który dotąd trafiał na ich strony? Ekspert uspokaja – na razie rewolucji nie będzie.

Coraz więcej postępowań restrukturyzacyjnych. Ostatnia szansa przed upadłością

Branża handlowa nie ma się najlepiej. Ale przed falą upadłości ratuje ją restrukturyzacja. Przez dwa pierwsze miesiące 2025 r. w porównaniu do roku ubiegłego, odnotowano już 40% wzrost postępowań restrukturyzacyjnych w sektorze spożywczym i 50% wzrost upadłości w handlu odzieżą i obuwiem.

Ostatnie lata to legislacyjny rollercoaster. Przedsiębiorcy oczekują deregulacji, ale nie hurtowo

Ostatnie lata to legislacyjny rollercoaster. Przedsiębiorcy oczekują deregulacji i pozytywnie oceniają większość zmian zaprezentowanych przez Rafała Brzoskę. Deregulacja to tlen dla polskiej gospodarki, ale nie można jej przeprowadzić hurtowo.

REKLAMA

Ekspansja zagraniczna w handlu detalicznym, a zmieniające się przepisy. Jak przygotować systemy IT, by uniknąć kosztownych błędów?

Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego (Tygodnik Gospodarczy PIE nr 34/2024) co trzecia firma działająca w branży handlowej prowadzi swoją działalność poza granicami naszego kraju. Większość organizacji docenia możliwości, które dają międzynarodowe rynki. Potwierdzają to badania EY (Wyzwania polskich firm w ekspansji zagranicznej), zgodnie z którymi aż 86% polskich podmiotów planuje dalszą ekspansję zagraniczną. Przygotowanie do wejścia na nowe rynki obejmuje przede wszystkim kwestie związane ze szkoleniami (47% odpowiedzi), zakupem sprzętu (45%) oraz infrastrukturą IT (43%). W przypadku branży retail dużą rolę odgrywa integracja systemów fiskalnych z lokalnymi regulacjami prawnymi. O tym, jak firmy mogą rozwijać międzynarodowy handel detaliczny bez obaw oraz o kompatybilności rozwiązań informatycznych, opowiadają eksperci INEOGroup.

Leasing w podatkach i optymalizacja wykupu - praktyczne informacje

Leasing od lat jest jedną z najpopularniejszych form finansowania środków trwałych w biznesie. Przedsiębiorcy chętnie korzystają z tej opcji, ponieważ pozwala ona na rozłożenie kosztów w czasie, a także oferuje korzyści podatkowe. Warto jednak pamiętać, że zarówno leasing operacyjny, jak i finansowy podlegają różnym regulacjom podatkowym, które mogą mieć istotne znaczenie dla rozliczeń firmy. Dodatkowo, wykup przedmiotu leasingu niesie ze sobą określone skutki podatkowe, które warto dobrze zaplanować.

Nie czekaj na cyberatak. Jakie kroki podjąć, aby być przygotowanym?

Czy w dzisiejszych czasach każda organizacja jest zagrożona cyberatakiem? Jak się chronić? Na co zwracać uwagę? Na pytania odpowiadają: Paweł Kulpa i Robert Ługowski - Cybersecurity Architect, Safesqr.

Jak założyć spółkę z o.o. przez S24?

Rejestracja spółki z o.o. przez system S24 w wielu przypadkach jest najlepszą metodą zakładania spółki, ze względu na ograniczenie kosztów, szybkość (np. nie ma konieczności umawiania spotkań z notariuszem) i możliwość działania zdalnego w wielu sytuacjach. Mimo tego, że funkcjonowanie systemu s24 wydaje się niezbyt skomplikowane, to jednak zakładanie spółki wymaga posiadania pewnej wiedzy prawnej.

REKLAMA

Ustawa wiatrakowa 2025 przyjęta: 500 metrów odległości wiatraków od zabudowań

Ustawa wiatrakowa 2025 została przyjęta przez rząd. Przedsiębiorcy, szczególnie województwa zachodniopomorskiego, nie kryją zadowolenia. Wymaganą odległość wiatraków od zabudowań zmniejsza się do 500 metrów.

Piękny umysł. Jakie możliwości poznania preferencji zachowań człowieka daje PRISM Brain Mapping?

Od wielu lat neuronauka znajduje zastosowanie nie tylko w medycynie, lecz także w pracy rozwojowej – indywidualnej i zespołowej. Doskonałym przykładem narzędzia diagnostycznego, którego metodologia jest zbudowana na wiedzy o mózgu, jest PRISM Brain Mapping. Uniwersalność i dokładność tego narzędzia pozwala na jego szerokie wykorzystanie w obszarze HR.

REKLAMA