Wolność handlu jest szczególnie chroniona

l Panie mecenasie, jako francuski adwokat pracujący w międzynarodowej kancelarii zna pan problematykę rozwoju obiektów wielkopowierzchniowych w Polsce i we Francji. W polskim parlamencie trwają prace nad projektem podobnej ustawy. Co pan o nim sądzi?

- Oczywiście, śledzę ten temat. Cena korzyści politycznych płynących z tego rodzaju inicjatyw legislacyjnych nie należy do prawnika, jako że dotyczą one złożonych zagadnień z zakresu gospodarki i socjologii. Dlatego wolę skupić się na rozważaniach prawniczych.

HIPERMARKETY WE FRANCJI I W POLSCE

Pierwszy hipermarket powstał we Francji w 1963 roku na przedmieściach Paryża, w roku 1980 było już ich 500, a obecnie jest już ich 1435 o łącznej powierzchni 8 205 567 m² (2006 rok).

Liczba hipermarketów w Polsce również rośnie z roku na rok. Szacuje się, że obecnie w naszym kraju działa ok. 300 sklepów wielkopowierzchniowych.

- Konstruowanie tego typu ustaw wymaga rozwagi, dokładnego opracowania i uwzględnienia rozbieżnych stanowisk. Jest to konieczne z trzech powodów. Restrykcyjne uregulowania dotyczące obiektów wielkopowierzchniowych stanowią ograniczenie prawa własności, gdyż reglamentowanie możliwości zabudowy w imię ochrony interesów drobnych kupców jest równocześnie ograniczeniem prawa do dysponowania własnością. Tymczasem zgodnie z europejską tradycją, prawo własności korzysta ze szczególnej ochrony prawnej umocowanej także w konstytucji.

SPRZECZNE PRZEPISY

Według Komisji Europejskiej przepisy francuskie dotyczące wznoszenia obiektów handlowych, przewidujące procedurę uzyskania zezwolenia na otwarcie nowych powierzchni handlowych, są sprzeczne z artykułem 43 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską, dotyczącym swobody zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw.

Po drugie, kontrola rozwoju sieci wielkopowierzchniowych obiektów handlowych może być postrzegana jako zagrożenie wolności handlu. Wolność handlu, jak i swoboda podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w kraju członkowskim UE, to zasady szczególnie chronione. Ich podstawą jest przekonanie, że na rynku jest miejsce dla szerokiego spektrum podmiotów.

Po trzecie, narzucenie wymogu uzyskiwania dodatkowych zezwoleń daje organom administracyjnym możliwość ingerowania w proces podejmowania decyzji o charakterze czysto gospodarczym. Jak widać na przykładzie Francji, wiąże się to z ryzykiem wybuchu głośnych skandali polityczno-korupcyjnych. Niejednoznaczny charakter przepisów prawnych regulujących kwestię wydawania zezwoleń administracyjnych umożliwia ich arbitralną interpretację.