REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona fantazyjnej nazwy spółki cywilnej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Malinowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pod koniec grudnia 2007 r. wspólnicy spółki cywilnej Retro s.c. dowiedzieli się, że w tym samym mieście rozpoczął działalność jednoosobową były wspólnik spółki. Strony rozstały się w konflikcie w efekcie wypowiedzenia udziału ze skutkiem na 31 grudnia 2007 r. Nazwa nowej firmy to Retro Antoni Grabowski, jednak w obrocie posługuje się ona nazwą skróconą - identyczną jak nazwa spółki cywilnej. Jak wygląda sprawa ochrony nazwy spółki? Czy zastosowanie znajdują w tym zakresie przepisy o ochronie firmy osób prawnych?

CO WYNIKA Z PRZEPISÓW

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 432 par. 1 kodeksu cywilnego przedsiębiorca działa w obrocie pod firmą. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Zgodnie z art. 434 k.c. firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych. Możliwa jest zatem nawet wieloczłonowa firma osoby fizycznej. Kolejny przepis - art. 435 par. 1 k.c. stanowi, że firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Uregulowana w art. 860 i nast. k.c. spółka prawa cywilnego nie posiada jednak ani osobowości, ani podmiotowości prawnej i nie jest odrębnym od wspólników podmiotem praw i obowiązków (wyjąwszy prawo pracy i niektóre regulacje podatkowe). Nie może być zatem traktowana jak występujący pod firmą przedsiębiorca. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 5 ustawy o zwalczaniu konkurencji czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.

ANALIZA PRAWNA

REKLAMA

Spółka cywilna działa pod nazwą, w której powinny znaleźć się nazwiska wspólników. Według powszechnie przyjętego poglądu nie jest to jednak firma w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a zatem każdy wspólnik działa pod własną firmą, która jednak na zasadzie faktycznego połączenia może być zastępowane w obrocie przez nazwę spółki cywilnej. Warto wskazać w tym miejscu na wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 14 marca 2006 r. (sygn. akt I ACa 2057/05, niepublikowany), w którym stwierdzono: firma jest prawem podmiotowym bezwzględnym, skutecznym erga omnes i przysługującym każdemu przedsiębiorcy, także tym osobom fizycznym, które prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Przy czym prawo do firmy powstaje z chwilą wpisania przedsiębiorcy do ewidencji działalności gospodarczej, a w każdym razie z chwilą użycia firmy po raz pierwszy w obrocie gospodarczym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Trzeba też podkreślić, że przedsiębiorca może posługiwać się tylko jedną firmą w danym czasie. Fakt zawarcia umowy spółki cywilnej nic w omawianej kwestii nie zmienia, bowiem spółka cywilna, nie będąc przedsiębiorcą, nie posługuje się własną firmą tylko innego rodzaju oznaczeniem. Pod swoimi firmami występują tylko poszczególni wspólnicy spółki cywilnej. Dla przykładu - nazwa spółki może zawierać też element fantazyjny i wyglądać w ten sposób: Veritas spółka cywilna Antoni Głowacki, Waldemar Turski. Jest to jednak jeden z poglądów i niektórzy przedstawiciele doktryny stawiają tezę o niedopuszczalności oznaczenia spółki cywilnej nazwą fantazyjną. Wskazuje się przy tym, że taka nazwa z natury rzeczy nie pozwala na identyfikację wspólnika lub wspólników, wprowadzając w błąd potencjalnych kontrahentów. Wydaje się, że jest to wyolbrzymienie problemu, na co wskazuje też praktyka obrotu - przeważająca część spółek cywilnych posługuje się dodatkiem lub nazwą fantazyjną.

Jak już wspomniałem, spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, stąd nie może występować pod firmą. Niemniej jednak teza o ochronie prawnej nazwy spółki cywilnej nadaje się do obrony i w dzisiejszym stanie prawnym. Na takim stanowisku stoi też orzecznictwo - zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 14 grudnia 1990 r. (sygn. akt I CR 529/90, OSNC z 1992 r. nr 7-8, poz. 136): nazwa (firma) przedsiębiorstwa prowadzonego w formie spółki prawa cywilnego stanowi dobro osobiste wspólników (art. 23 k.c.) podlegające ochronie stosownie do art. 24 k.c. Warto też wskazać na wyrok SA w Warszawie z 24 kwietnia 2002 r. (sygn. akt I ACa 1182/01, Wokanda z 2003 r. nr 2, poz. 42), w którym stwierdzono, że przedsiębiorcy prowadzący działalność jako wspólnicy spółki cywilnej nie muszą wykazywać podstawy prawnej korzystania z określonej fantazyjnej nazwy, a za używanie nazwy zgodnie z prawem uznać należy, w przypadku przedsiębiorcy podlegającego wpisowi jedynie przez organ ewidencjonujący do ewidencji gospodarczej, takie posługiwanie się nazwą fantazyjną, które nie narusza praw osób trzecich. Z posługiwaniem się konkretnym oznaczeniem mamy do czynienia wówczas, gdy przedsiębiorca podjął formalne kroki zmierzające do zaistnienia na rynku pod danym oznaczeniem, rzeczywiście tą nazwą się posługuje lub po zaprzestaniu działalności nazwa ta trwa w świadomości klienteli. Nie wystarczy zatem tylko formalne zaewidencjonowanie nazwy. W pewnych okolicznościach, gdy przedsiębiorcy mają określoną klientelę, działając na rynku równolegle, zasada pierwszeństwa używania oznaczenia powinna ustąpić zasadzie ochrony nabytej pozycji rynkowej. W analizowanej sytuacji można zatem wystąpić z powództwem do sądu cywilnego z roszczeniem z art. 24 k.c. Na jego mocy wspólnicy - występujący jako współuczestnicy - mogą żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Możliwe jest również wywalczenie zadośćuczynienia. Ponadto na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji można żądać naprawienia wyrządzonej szkody i wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści.

O CZYM NALEŻY PAMIĘTAĆ

• Spółka cywilna nie działa w obrocie pod firmą w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.

• Nazwa spółki cywilnej podlega ochronie prawnej i każdy naruszający musi się liczyć z konsekwencjami swego działania. W szczególności możliwe jest zadośćuczynienie z art. 24 k.c., a także potraktowanie takiego zachowania jako czynu nieuczciwej konkurencji.

ADAM MALINOWSKI

radca prawny

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 23-24, art. 434 oraz art. 860 i następne ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).

• Art. 5 oraz art. 18 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 153, poz. 1503)

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Umowy PPA w 2025 r. – korzyści i ryzyka dla małych i średnich firm w Polsce

Płacisz coraz wyższe rachunki za prąd? Coraz więcej firm w Polsce decyduje się na umowy PPA, czyli długoterminowe kontrakty na energię z OZE, które mogą zagwarantować stałą cenę nawet na 20 lat. To szansa na przewidywalne koszty i lepszy wizerunek, ale też zobowiązanie wymagające spełnienia konkretnych warunków. Sprawdź, czy Twoja firma może na tym skorzystać.

Rezygnują z własnej działalności na rzecz umowy o pracę. Sytuacja jest trudna

Sytuacja jednoosobowych działalności gospodarczych jest trudna. Coraz więcej osób rezygnuje i wybiera umowę o pracę. W 2025 r. wpłynęło blisko 100 tysięcy wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jakie są bezpośrednie przyczyny takiego stanu rzeczy?

Umowa Mercosur może osłabić rynek UE. O co chodzi? Jeszcze 40 umów handlowych należy przejrzeć

Umowa z krajami Mercosur (Argentyną, Brazylią, Paragwajem i Urugwajem) dotyczy partnerstwa w obszarze handlu, dialogu politycznego i współpracy sektorowej. Otwiera rynek UE na produkty z tych państw, przede wszystkim mięso i zboża. Rolnicy obawiają się napływu tańszych, słabszej jakości produktów, które zdestabilizują rynek. UE ma jeszcze ponad 40 umów handlowych. Należy je przejrzeć.

1 października 2025 r. w Polsce wchodzi system kaucyjny. Jest pomysł przesunięcia terminu lub odstąpienia od kar

Dnia 1 października 2025 r. w Polsce wchodzi w życie system kaucyjny. Rzecznik MŚP przedstawia szereg obaw i wątpliwości dotyczących funkcjonowania nowych przepisów. Jest pomysł przesunięcia terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego albo odstąpienia od nakładania kar na jego początkowym etapie.

REKLAMA

Paragony grozy a wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny

Wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny. Mimo pojawiających się w mediach “paragonów grozy”, sierpniowy wypoczynek wciąż można zaplanować w korzystnej cenie, zwłaszcza rezerwując nocleg bezpośrednio.

150 tys. zł dofinansowania! Dla kogo i od kiedy można składać wnioski?

Zakładasz własny biznes, ale brakuje Ci środków na start? Nie musisz od razu brać drogiego kredytu. W Polsce jest kilka źródeł finansowania, które mogą pomóc w uruchomieniu działalności – od dotacji i tanich pożyczek, po prywatnych inwestorów i crowdfunding. Wybór zależy m.in. od tego, czy jesteś bezrobotny, mieszkasz na wsi, czy może planujesz innowacyjny startup.

W pół roku otwarto ponad 149 tys. jednoosobowych firm. Do tego wznowiono przeszło 102 tys. [DANE Z CEIDG]

Jak wynika z danych Ministerstwa Rozwoju i Technologii (MRiT), w pierwszej połowie 2025 roku do rejestru CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) wpłynęło 149,1 tys. wniosków dotyczących założenia jednoosobowej działalności gospodarczej. To o 1% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, kiedy takich przypadków było 150,7 tys. Co to oznacza?

Jak liderzy finansowi mogą budować odporność biznesową w czasach niepewności?

Niepewność stała się trwałym elementem globalnego krajobrazu biznesowego. Od napięć geopolitycznych, przez zmienność inflacyjną, po skokowy rozwój technologii – dziś pytaniem nie jest już, czy pojawią się ryzyka, ale kiedy i jak bardzo wpłyną one na organizację. W takim świecie dyrektor finansowy (CFO) musi pełnić rolę strategicznego radaru – nie tylko reagować, ale przewidywać i przekształcać ryzyko w przewagę konkurencyjną. Przedstawiamy pięć praktyk budujących odporność biznesową.

REKLAMA

Strategia Cyberbezpieczeństwa na lata 2025-2029: uwagi Rzecznika MŚP

Rzecznik MŚP ma uwagi do rządowej Strategii Cyberbezpieczeństwa na lata 2025-2029. Zwraca uwagę na zasadę proporcjonalności, obligatoryjne oszacowanie kosztów dla gospodarki narodowej, ocenę wpływu na mikro, małych i średnich przedsiębiorców, a także obowiązek szerokich konsultacji.

Działalność nierejestrowana 2025 - limit. Do jakiej kwoty można prowadzić działalność bez rejestracji? Jak obliczyć przychód w działalności nierejestrowanej?

Działalność nierejestrowana to sposób na legalne dorabianie bez obowiązku zakładania firmy. W 2025 roku możesz sprzedawać swoje produkty lub usługi bez wpisu do CEIDG, o ile spełniasz określone warunki. Ile wynosi limit przychodów i co jeszcze trzeba wiedzieć?

REKLAMA