Zawieszenie działalności gospodarczej

Kodeks spółek handlowych nie reguluje kwestii zawieszenia działalności spółki z o.o. Tym samym nie odnosi się do ewentualnych, wymaganych w związku z tym działań odpowiednich organów spółki. Zatem w pierwszej kolejności należy sprawdzić umowę spółki, czy ona nie reguluje tych kwestii. Jeżeli nie, wówczas stosuje się przewidzianą przez Kodeks spółek handlowych tzw. zasadę domniemania kompetencji zarządu, zgodnie z którą do zarządu należą wszelkie sprawy, które nie zostały wyraźnie zastrzeżone dla innych organów spółki (rady nadzorczej, zgromadzenia wspólników).

Zawieszenie działalności przekracza zakres zwykłych czynności zarządu, zatem wymaga podjęcia uchwały w trybie art. 208 § 4 i 5 Kodeksu spółek handlowych. Podjęcie uchwały w tej sprawie będzie równoznaczne z decyzją o zawieszeniu działalności. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby zarząd zwołał zgromadzenie wspólników w trybie nadzwyczajnym i uzyskał akceptację podjętej decyzji. Z punktu widzenia odpowiedzialności organizacyjnej zarządu takie działanie byłoby nawet celowe.

Przepisy ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym nakładają obowiązek poinformowania o zawieszeniu i wznowieniu działalności. KRS - Z62 wniosek o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców - zawieszenie/wznowienie wykonywania działalności gospodarczej należy złożyć nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.

Do wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca załącza oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników.

Nie później niż przed upływem siedmiu dni od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (do KRS) spółka zawiadamia w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie zawieszenia wykonywania tej działalności.

Od tego uzależnione jest zwolnienie z obowiązku wpłacania zaliczek miesięcznych za okres objęty zawieszeniem. Po okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności spółka jest zobowiązana do wpłaty zaliczek według ogólnych zasad.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług zwalniają podatników, którzy zawiesili działalność gospodarczą na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, z obowiązku składania deklaracji podatkowych za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Zwolnienia tego nie można stosować w odniesieniu do:

• podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE,

• podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,

• podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikiem,

• okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,

• okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany rozliczyć podatek z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.

Jeżeli np. zawieszenie działalności gospodarczej nastąpi w trakcie okresu rozliczeniowego, podatnik będzie zobowiązany do złożenia deklaracji VAT za ten okres. Obowiązek złożenia deklaracji VAT będą mieli również podatnicy, u których w okresie zawieszenia działalności będzie przypadał obowiązek podatkowy w VAT z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu (np. podatnik zbył wyposażenie, przy zakupie którego skorzystał z prawa do odliczenia).

UWAGA

Zwolnienie nie dotyczy obowiązku składania zeznania rocznego, gdyż takiej ulgi nie przewidziano w przepisach dotyczących rocznych deklaracji podatkowych. Także przepisy ustawy o rachunkowości nie przewidują możliwości niesporządzania sprawozdania finansowego za okres zawieszenia działalności gospodarczej. Zeznanie roczne wraz z deklaracją podatkową należy zatem złożyć we właściwym urzędzie skarbowym w terminach przewidzianych dla jednostek prowadzących działalność.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca nie może osiągać bieżących przychodów z działalności gospodarczej. W tym okresie:

• ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

• ma prawo przyjmować należności, ma też obowiązek regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,

• ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie,

• ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej,

• wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa,

• ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej,

• może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Oznacza to, że w okresie zawieszenia działalności można regulować zobowiązania powstałe przed tym okresem.

W okresie prowadzenia działalności gospodarczej ponosi się przede wszystkim koszty związane z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów. Za koszty uzyskania przychodów w okresie zawieszenia prowadzenia działalności można uznać m.in. opłaty za najem, gaz, energię elektryczną, prowadzenie rachunku bankowego, abonament telefoniczny, koszty ochrony obiektu itp. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie amortyzuje się składników majątku, które w tym czasie nie są używane. Amortyzacji należy zaprzestać od miesiąca następującego po miesiącu, w którym działalność została zawieszona.

• art. 14a ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 168, poz. 1323

• art. 20a, art. 20c-20d, art. 22 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 42, poz. 341

• art. 99 ust. 7a i ust. 7b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 116, poz. 979

• art. 16c ust. 5, art. 25 ust. 5a-5d, art. 27 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316

Wioletta Roman

doradca podatkowy, biegły rewident