Firmy skarżą się na obowiązek przedstawienia dowodów

Trybunał Konstytucyjny miał rozstrzygnąć, czy nałożenie na przedsiębiorcę dochodzącego roszczeń przed sądem gospodarczym obowiązku przedstawienia w pozwie od razu wszystkich dowodów, nawet na okoliczności, które pozwany może zgłosić dopiero w odpowiedzi na pozew, nie narusza jego prawa do sądu i przez to nie jest konstytucyjne. Chodzi o przepis art. 479¹² kodeksu postępowania cywilnego w wersji obowiązującej aż do 20 marca 2007 r. Do tej pory w sądach do wielu spraw wniesionych przed tą datą stosuje się jeszcze tę wersje przepisu.

Artykuł 479¹² zobowiązywał powoda do podania wszystkich twierdzeń oraz dowodów na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich później w toku postępowania Wyjątek od tej zasady mógł mieć miejsce tylko wówczas, gdyby powód wykazał, że powołanie dowodu w pozwie nie było możliwe, albo że potrzeba powołania go wynikła później.

Trybunał Konstytucyjny odroczył bezterminowo rozprawę. Postanowił zwrócić się do Sądu Najwyższego o udzielenie wykładni przepisów w związku z wątpliwościami dotyczącymi terminów składania dowodów. Chodzi szczególnie o wykładnię dotyczącą postępowania przed sądami apelacyjnymi.

Trybunał miał rozstrzygnąć o konstytucyjności przepisu rozpoznając połączone skargi konstytucyjne spółki Cyklon oraz przedsiębiorcy Pawła M. Spółka Cyklon przegrała sprawę w sądzie okręgowym o zwrot ceny za zakupione felgi, których wadliwość ujawniła się dopiero w toku eksploatacji oraz o wynagrodzenie szkody. Wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego został zgłoszony dopiero podczas trwającego postępowania w sądzie. Strona chciała w ten sposób udowodnić, że wada tkwiła w felgach i w niewłaściwym montażu. Z opinii biegłego wynikało, że felgi powinny być zamontowane w inny sposób, czyli przy użyciu pierścieni centrujących.

Natomiast sąd I instancji uznał wniosek za spóźniony twierdząc, że powód powinien wnieść go już w pozwie i oddalił powództwo. Natomiast sąd okręgowy oddalił apelację skarżącego. Dla obu sądów bez znaczenia pozostawał fakt, iż dowód z opinii biegłego jest dowodem szczególnego rodzaju, przeprowadzanym jedynie wówczas, gdy trzeba oprzeć się na wiadomościach specjalnych. W dodatku spółka twierdziła, że w chwili wnoszenia pozwu nie sposób było nawet przewidzieć, jakie okoliczności ostatecznie będą sporne, jakiego rodzaju twierdzenia i zarzuty podniesie strona przeciwna, z jakich środków dowodowych skorzysta.